Thủ tướng:

Chuyển tư duy từ "quản lý" sang "phục vụ", từ bị động sang chủ động

TÙNG QUANG; ảnh: NHẬT BẮC

VHO - Kết luận Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 5.2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tiếp tục đổi mới căn bản tư duy xây dựng pháp luật, chuyển từ tư duy "quản lý" sang "phục vụ", từ bị động sang chủ động, linh hoạt kiến tạo sự phát triển; cải cách triệt để, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính rườm rà, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.

Chuyển tư duy từ "quản lý" sang "phục vụ", từ bị động sang chủ động - ảnh 1
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 5.2025

Thủ tướng đề nghị các Bộ trưởng chỉ đạo các Bộ chủ trì soạn thảo khẩn trương hoàn thiện các dự án, đề nghị xây dựng luật, tiếp tục ưu tiên thời gian, tập trung nguồn lực cao nhất, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thiện các hồ sơ để trình Quốc hội bảo đảm tiến độ; giao các Phó Thủ tướng phụ trách quan tâm, trực tiếp chỉ đạo việc hoàn thiện các hồ sơ.

Các Phó Thủ tướng, Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội trong quá trình thẩm tra, giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật theo ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Quốc hội; kịp thời báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật theo quy định; nếu còn quan điểm khác nhau thì chủ động trao đổi, thống nhất nhận thức, báo cáo cấp có thẩm quyền.

Thủ tướng đề nghị các Bộ, cơ quan nghiên cứu, đề xuất, trình Quốc hội ban hành các nghị quyết để kịp thời xử lý một số vấn đề cấp bách nổi lên trên các lĩnh vực quản lý, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra trong thời gian chưa ban hành các luật.

Yêu cầu các Bộ, ngành, cơ quan cần tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn thể chế, năm 2025, quyết tâm cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những "điểm nghẽn" do quy định pháp luật, Thủ tướng nhấn mạnh một số quan điểm quan trọng. Theo đó, quá trình xây dựng, hoàn thiện pháp luật phải bảo đảm thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Việc sửa đổi, bổ sung các luật được thực hiện theo tinh thần 6 rõ: Những nội dung kế thừa, lược bỏ, vì sao; những nội dung sửa đổi, hoàn thiện, vì sao; những nội dung bổ sung, vì sao; những nội dung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, vì sao; những nội dung phân cấp, phân quyền, cụ thể là gì, cho ai, vì sao; những vấn đề còn ý kiến khác nhau và những vấn đề khác cần báo cáo Thường trực Chính phủ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo.

Cùng với đó, xây dựng các luật mới trên tinh thần 7 rõ: Đường lối, chính sách của Đảng được cụ thể hóa như thế nào; những vấn đề thực tiễn pháp luật chưa quy định là gì; những vấn đề gì pháp luật đã quy định nhưng chưa phù hợp; những nội dung vướng mắc cần tháo gỡ là gì; việc đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính như thế nào; việc phân cấp, phân quyền như thế nào; các vấn đề còn ý kiến khác nhau cần báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục đổi mới căn bản tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực phát triển; luôn lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chuyển từ tư duy "quản lý" sang "phục vụ", từ bị động sang chủ động, linh hoạt kiến tạo sự phát triển; cải cách triệt để, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính rườm rà, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của địa phương theo tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm", xóa bỏ cơ chế "xin - cho" và tư duy "không biết mà vẫn quản, không quản được thì cấm".

Chuyển tư duy từ "quản lý" sang "phục vụ", từ bị động sang chủ động - ảnh 2
Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 5.2025

Xây dựng pháp luật phải đi trước một bước, tăng cường tính dự báo, phù hợp với thực tiễn, giải quyết hiệu quả, kịp thời những vấn đề thực tiễn đặt ra và yêu cầu của sự phát triển nhanh chóng.

Các quy định của luật phải mang tính ổn định, khả thi cao, giá trị lâu dài, bền vững; luật cần quy định theo hướng khung, mang tính nguyên tắc, chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội; với những nội dung mà tình hình còn nhiều thay đổi trong thực tiễn thì giao Chính phủ quy định chi tiết.

Tập trung rà soát các quy định pháp luật hiện hành để đề xuất một luật sửa nhiều luật nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật, bảo đảm thông suốt, hiệu quả, không để khoảng trống pháp lý, xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh trong thực tiễn.

Phát huy hơn nữa tinh thần trách nhiệm và tập trung ưu tiên mọi nguồn lực trong xây dựng và hoàn thiện thể chế nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và bảo đảm tính nhân đạo, nhân văn của Nhà nước ta trong việc thực thi các chính sách pháp luật.

Ưu tiên nguồn lực và có chế độ, chính sách đặc thù, vượt trội cho công tác công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đặc biệt là đội ngũ nhân lực trực tiếp, thường xuyên thực hiện các nhiệm vụ này. Tận dụng tiến bộ khoa học công nghệ, chuyển đổi số, các công cụ trợ lý ảo, cơ sở dữ liệu… trong xây dựng, thi hành pháp luật.

Lắng nghe ý kiến chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn, tiếp thu ý kiến doanh nghiệp, người dân. Tiếp tục tham khảo kinh nghiệm quốc tế, tiếp thu những nội dung phù hợp với điều kiện nước ta. Tăng cường truyền thông chính sách, nhất là truyền thông trong quá trình xây dựng, ban hành pháp luật, tạo sự đồng thuận và hiệu quả trong quá trình xây dựng, ban hành và thực thi pháp luật.

Cũng tại phiên họp, Chính phủ đã xem xét, cho ý kiến về: Dự án Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; dự án Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi); đề nghị xây dựng Luật Giám định tư pháp (sửa đổi); đề nghị xây dựng Luật Tiết kiệm, chống lãng phí; đề nghị xây dựng Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi); đề nghị xây dựng Luật Dân số.