Cần có chính sách ưu tiên cho nguồn nhân lực ngành Văn hóa

VHO - Phát biểu trong phiên họp tổ sáng 21.10 của Quốc hội, thảo luận về Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) năm 2025 và 5 năm 2021–2025; dự kiến kế hoạch phát triển KTXH năm 2026, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng cho biết, ông hoàn toàn đồng tình với báo cáo của Chính phủ.

Ngành đã tham mưu đúng và trúng

Cảm ơn các ý kiến của đại biểu Quốc hội đánh giá cao vai trò của ngành văn hóa, Bộ trưởng nhấn mạnh, đây cũng là thời điểm nhìn lại một nhiệm kỳ với nhiều kết quả nổi bật.

“Chưa bao giờ lĩnh vực Văn hóa được quan tâm và đặt đúng vị trí như hiện nay. Để có được kết quả đó, trước hết là nhờ sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và công tác tham mưu đúng, trúng, kịp thời, giúp Chính phủ báo cáo Quốc hội tháo gỡ các điểm nghẽn,” Bộ trưởng phát biểu.

Ngay sau Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Ủy ban Văn hóa, Giáo dục phối hợp với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và Bộ VHTTDL tổ chức Hội thảo “Xây dựng thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hóa”, góp phần tháo gỡ vướng mắc và khơi thông nguồn lực cho văn hóa phát triển.

Từ Hội thảo này, ngành đã xác định rõ những khâu cần đột phá, nhận diện đúng vấn đề thể chế là nguồn lực quan trọng. Nhờ đó, nhiều luật quan trọng đã được sửa đổi, bổ sung kịp thời như Luật Điện ảnh, Luật Quảng cáo, Luật Sở hữu trí tuệ và gần đây nhất là Luật Di sản. Việc sửa đổi các luật theo hướng kiến tạo, tạo không gian cho sự phát triển mới, giúp di sản trở thành tài sản vô giá, thúc đẩy công nghiệp văn hóa.

Bộ trưởng nhấn mạnh thêm, Quốc hội cũng đã xem xét, thông qua chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa. Dù ban đầu có ý kiến băn khoăn, nhưng thực tế chứng minh đây là chủ trương đúng đắn, góp phần phát huy sức mạnh nội sinh của văn hóa – nền tảng cho phát triển bền vững.

Ở góc độ cơ quan tham mưu của Chính phủ về các lĩnh vực VHTTDL, Bộ trưởng cảm ơn sự ủng hộ, phối hợp nhịp nhàng của các cấp, ngành để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Bộ trưởng cho rằng, đây là nhiệm kỳ vừa nhiều khó khăn vừa nhiều thuận lợi, với nhiều sự kiện trọng đại của đất nước. “Chưa bao giờ tình yêu Tổ quốc, ý chí và khát vọng dựng xây đất nước của người Việt Nam được thể hiện sinh động như hiện nay. Đó là tác động tích cực của văn hóa, góp phần thay đổi nhận thức của người dân,” ông nói.

Theo Bộ trưởng, trong quá trình tiếp biến văn hóa, sự tinh tế của người Việt Nam giúp chúng ta biết tiếp thu có chọn lọc, sáng tạo, biến tinh hoa nhân loại thành bản sắc riêng.

Ông cũng thông tin, tại Hội nghị Thế giới về Chính sách Văn hóa và Phát triển bền vững (MONDIACULT 2025) do UNESCO phối hợp với Chính phủ Tây Ban Nha tổ chức, Việt Nam đã đề xuất sáng kiến triển khai Thập kỷ văn hóa vì sự phát triển bền vững. Mới đây, Hội nghị của UNESCO  xem xét thông qua sáng kiến này, thể hiện vai trò chủ động, đóng góp vào văn minh nhân loại của Việt Nam.

Hiện Bộ VHTTDL đang xây dựng dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Bộ trưởng kỳ vọng, sau khi ban hành, Nghị quyết này sẽ cùng với các nghị quyết trụ cột khác góp phần thúc đẩy phát triển bền vững đất nước, khẳng định vai trò nền tảng của văn hóa – làm giàu bằng văn hóa, phát triển kinh tế dựa trên văn hóa. Ông nêu mục tiêu đến năm 2030, các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp khoảng 7% GDP quốc gia.

Đề nghị có chính sách ưu tiên cho nguồn nhân lực ngành Văn hóa

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đồng tình với nhận định của Chính phủ rằng lĩnh vực văn hóa – xã hội đã có bước tiến rõ rệt cả về nhận thức, hành động và kết quả. Ông nhấn mạnh, để văn hóa phát triển bền vững, nhân tố nguồn lực – trong đó nhân dân là chủ thể sáng tạo – giữ vai trò quyết định. Vì vậy, Quốc hội và Chính phủ cần xem xét có chính sách ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng và cơ cấu lại nguồn nhân lực ngành Văn hóa.

Theo Bộ trưởng, việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy là cần thiết, song cần đảm bảo tính đặc thù của lĩnh vực văn hóa. “Có địa phương từng sáp nhập đoàn chèo với đoàn cải lương, kết quả là hỏng cả hai, không khôi phục được,” ông dẫn chứng.

Bộ trưởng mong muốn nhân lực văn hóa, đặc biệt ở cơ sở, phải được đào tạo bài bản, có kiến thức chuyên môn để giữ được hồn cốt văn hóa dân tộc. Ông nhấn mạnh, “đường cao tốc hư có thể sửa ngay, nhưng những ‘lỗ hổng’ về tư tưởng, về văn hóa thì cần cả một quá trình dài mới lấp đầy được.”

Bộ trưởng cũng lưu ý, việc sáp nhập địa giới hành chính tạo ra dư địa và không gian phát triển mới, song các địa phương cần chủ động rà soát, bổ sung quy hoạch, trong đó có quy hoạch thiết chế VHTTDL. Sau sáp nhập, nên tận dụng lợi thế đặc trưng vùng miền để xây dựng sản phẩm du lịch mang bản sắc riêng, hấp dẫn du khách.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, phát triển văn hóa không thể tách rời yếu tố con người. Chính sách đúng đắn về đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng nhân lực sẽ là chìa khóa để văn hóa trở thành động lực phát triển quốc gia.

Khi mỗi cán bộ văn hóa được trang bị đầy đủ kiến thức và niềm say mê sáng tạo, khi mỗi thiết chế văn hóa được quy hoạch hợp lý, khi mỗi người dân được truyền cảm hứng tự hào dân tộc – đó sẽ là nền tảng vững chắc để xây dựng một Việt Nam phát triển, văn minh và giàu bản sắc.