VHO - Sau vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng ở Khương Hạ, UBND thành phố Hà Nội đã họp khẩn bàn giải pháp tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy đối với loại hình nhà ở nhiều căn hộ (chung cư mini) trên địa bàn. Tuy nhiên theo nhiều chuyên gia, nếu không có biện pháp đủ mạnh, quyết liệt thì sẽ rất khó khắc phục trong phòng cháy, chữa cháy tại các chung cư mini hiện nay.

 Chung cư mini nằm sâu trong ngõ 160 Lương Thế Vinh chỉ có một lối ra duy nhất ở mặt tiền, các cửa sổ bị bọc kín bởi khung sắt

Theo ông Trần Sỹ Thanh, Chủ tịch UBND TP Hà Nội, vụ cháy chung cư mini ở quận Thanh Xuân là vụ việc để lại hậu quả nặng nề nhất của thành phố từ trước đến nay. Do đó, việc tổng kiểm tra về công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC) lần này tại chung cư mini, nhà trọ là để có giải pháp “ứng chiến”, rất mong người dân ủng hộ.

"Sống trong sợ hãi"

Đã nhiều năm nay, người dân trong ngõ 160 Lương Thế Vinh (quận Thanh Xuân) luôn sợ hãi, bất an vì một số chung cư mini nơi đây. Nhà văn Trần Hinh, nhà trong ngõ 160 cho biết, con ngõ này nguyên là một xóm nhỏ của các giáo viên trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (cũ) nên có cuộc sống yên bình. Cảnh yên bình đó tồn tại được khoảng gần 30 năm cho đến khi một số người trong khu dân cư này bán đất chuyển đi nơi khác. Chủ đất mới bắt đầu xây dựng nhiều chung cư mini vì thế cuộc sống người dân trong ngõ 160 Lương Thế Vinh bị đảo lộn hoàn toàn.

Sống đối diện với một chung cư mini cao chót vót 8 tầng trong con ngách có đường đi chưa đầy 3m, từ năm 2019 đến nay, gia đình nhà văn Trần Hinh cũng như các hộ dân xung quanh chưa một ngày được yên tĩnh. Một ngôi nhà chừng hơn 100m2, xây dựng 8 tầng, tính ra có hàng chục, hàng trăm con người trong mỗi chung cư mini. Theo ước tính của nhà văn Trần Hinh, tại khu dân cư ông đang ở có ít nhất 5 chung cư mini, số người sống trong các nhà này khoảng 500-700 người. “Chúng tôi là những nhà giáo, những người nghiên cứu, ngoài giờ giảng dạy thì làm việc ở nhà, cần không gian yên tĩnh. Mặc dù đã nghỉ hưu nhưng tôi vẫn viết, làm các công trình nghiên cứu. Thế mà sự ồn ào đến mức không thể chịu đựng được từ chung cư đối diện, nó kéo dài từ sáng đến đêm khuya, ảnh hưởng không nhỏ đến công việc”, nhà văn Trần Hinh nói. Ông cũng cho biết thêm, có lần đang đứng ngoài ngõ, bỗng có một chiếc chảo ở trên tầng của chung cư mini rơi xuống, xém rơi vào đầu.

Bà Vũ Thị Thoan sống gần chung cư minin trong ngõ 160 cũng cho biết, từ khi hai chung cư “mọc” lên trong ngách cuộc sống cũng bị đảo lộn hoàn toàn. Từ khi chung cư mini này được xây lên, cư dân trong ngõ, tổ dân phố đã có ý kiến phản ánh về sự mất an toàn, an ninh và việc PCCC, về pháp lý trong cấp phép xây dựng… nhưng không được chính quyền lắng nghe. Theo nhà văn Trần Hinh và bà Vũ Thị Thoan, từ 2019, khi chung cư mini thứ hai được xây dựng trong khu dân cư, người dân trong ngõ cảm nhận được sự bất an, sự mất an ninh trật tự và an toàn PCCC. Tổ dân phố đã phải tổ chức buổi gặp lãnh đạo phường Thanh Xuân Bắc và hỏi về việc tại sao cho phép xây dựng chung cư mini trong khu dân cư thì được trả lời rằng đất người ta mua thì có quyền xây. Giấy phép xây dựng ghi rõ là loại nhà ở riêng lẻ, họ không ở thì có quyền cho thuê. Tuy nhiên, chung cư mini này bằng một cách nào đó được xây dựng từ 6 tầng thành 8 tầng với 1 tầng lửng và 1 tầng tum. Người ký giấy phép xây dựng lúc đó là Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân Đặng Hồng Thái.

Sau nhiều lần có ý kiến bất thành, dân cư trong ngõ này buộc phải sống chung với nỗi bất an, trong đó nỗi lo về PCCC là lớn nhất bởi mật độ người sống trong các tòa nhà đó quá đông, lượng xe máy hàng trăm chiếc để dưới tầng, hàng chục căn hộ sinh hoạt trong một ngôi nhà bị bọc kín 3 bên, cửa sổ bị bọc bởi các khung sắt… Sau vụ cháy xảy ra ở Khương Hạ, người dân sống gần các chung cư mini này lại càng cảm thấy bất an hơn. Không chỉ tại ngõ 160 Lương Thế Vinh, nhiều nơi khác người dân cũng bất an với các chung cư mini xây dựng trong ngõ. Ngay tại ngõ 70 Khương Hạ, gần ngôi nhà xảy ra vụ cháy kinh hoàng gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng vừa qua, nhiều chung cư mini cũng được xây trong các hẻm nhỏ và cũng ba bề bịt kín, chỉ có mặt tiền dài khoảng 5-10m. Có diện tích hơn 100m2, các chung cư mini này sâu hun hút, tầng 1 để hàng chục, hàng trăm chiếc xe máy và chỉ có lối ra duy nhất phía trước ngôi nhà. Một số chung cư mini ở mặt ngõ còn tận dụng tầng 1 cho thuê cửa hàng, thậm chí có chung cư mini lối đi vào tầng 1 nơi xe và cầu thang bộ, cầu thang máy phải đi qua lối nhỏ chưa đầy 2m bởi mặt tiền phía trước bị “xén” ra để xây cửa hàng cho thuê.

 Căn hộ cho thuê chỉ có diện tích 25m2 được rao cho thuê tại chung cư mini

Hậu quả đến từ sự buông lỏng?

Sau vụ cháy ở ngõ 70 Khương Hạ, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường thực hiện quy định của pháp luật về xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ, công trình có thiết kế nhiều tầng, nhiều căn hộ ở.

Bộ Xây dựng yêu cầu các địa phương chỉ đạo cơ quan chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trật tự xây dựng, PCCC của các tổ chức, cá nhân có liên quan. Cụ thể, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo Sở Xây dựng phối hợp với các cơ quan chức năng của địa phương khẩn trương thực hiện các quy định của pháp luật về xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ, công trình có thiết kế nhiều tầng, nhiều căn hộ ở. Với các công trình nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ ở đã hoàn thành, yêu cầu đặt ra là phải khẩn trương rà soát toàn bộ các công trình này để phát hiện các vi phạm về trật tự xây dựng đặc biệt là vi phạm về PCCC. Theo Bộ Xây dựng, cần có giải pháp ngăn cách khu vực để xe với khu vực ở và có lối thoát nạn riêng; đầu tư trang thiết bị về PCCC phù hợp; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định của pháp luật... Với công trình xây dựng mới, các cơ quan có thẩm quyền của địa phương phải kiểm soát chặt chẽ việc tuân thủ quy định của pháp luật về quy hoạch, xây dựng, PCCC, quản lý việc cấp giấy phép xây dựng, quản lý chất lượng, quản lý trật tự xây dựng theo quy định.

Không chỉ bây giờ, từ tháng 6.2020, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi UBND các địa phương về việc tăng cường thực hiện quy định pháp luật về xây dựng, kiểm soát trật tự xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ thiết kế nhiều tầng, nhiều căn hộ. Theo đó, Bộ xây dựng chỉ ra rằng, ở một số địa phương tại các khu vực đô thị đã xuất hiện tình trạng lợi dụng sự buông lỏng quản lý của các cơ quan chức năng nên các hộ gia đình, cá nhân đã tự ý thức thực hiện việc xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ theo kiểu nhiều tầng, nhiều căn hộ ở mà không tuân thủ các quy định của pháp luật. Các sai phạm tập trung chủ yếu là tình trạng xây dựng không phép, xây dựng sai phép, xây dựng sai quy hoạch, lấn chiếm không gian, chia nhỏ căn hộ, tự ý nâng tầng...

Không hiểu vì lý do gì, chung cư mini vẫn nở rộ với tình trạng sai phép, vi phạm PCCC vẫn cứ diễn ra, trong đó tập trung chủ yếu ở Hà Nội và TP.HCM?

 QUẢNG XƯƠNG

(Còn nữa)