VHO - Chùa Ba Vàng (Quảng Ninh) đã có báo cáo về việc thu chi tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội theo yêu cầu của UBND TP Uông Bí.

Chùa Ba Vàng báo cáo thu chi tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội. Ảnh chụp màn hình trên trang Facebook chùa Ba Vàng

Báo cáo thu chi tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội được Đại đức Thích Trúc Thái Minh ký nêu rõ, tổng số thu công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội tính từ ngày 19.3 - 30.4.2023 là hơn 4,1 tỉ đồng. Toàn bộ số tiền đã được chi hết cho hoạt động từ thiện, nhân đạo. 

Cụ thể, hơn 4,1 tỉ đồng chi hoạt động nhân đạo, từ thiện được chùa Ba Vàng ủng hộ gia đình nghèo vượt khó phường Quang Trung (TP Uông Bí) sửa chữa nhà là 20 triệu đồng; hỗ trợ ba cháu có hoàn cảnh khó khăn phường Thanh Sơn 4,5 triệu đồng; ủng hộ quỹ khuyến học Nguyễn Hữu Duyên 100 triệu đồng; hỗ trợ xây dựng hai mái ấm tình thương huyện Minh Hóa, Quảng Bình là 140 triệu đồng; ủng hộ Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam làm nhà đại đoàn kết cho các hộ nghèo ở tỉnh Điện Biên là hai tỉ đồng; ủng hộ Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam 500 triệu đồng; ủng hộ TP Uông Bí xóa nhà tạm, dột nát 800 triệu đồng.

Về việc báo cáo tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội chỉ trong 43 ngày, chùa Ba Vàng cho rằng, Thông tư 04 về quản lý thu chi tài chính cho công tác tổ chức lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích, hoạt động lễ hội có hiệu lực từ ngày 19.3.2023. Trước thời điểm này, cơ sở tôn giáo không tách riêng các loại tiền công đức. Do "thông tư có hiệu lực pháp luật cao hơn quyết định của Bộ Tài chính" nên chùa Ba Vàng báo cáo kể từ ngày 19.3 đến ngày 30.4.

Cũng trong báo cáo, chùa Ba Vàng thông tin thêm, ngày 21.7, Bộ Tài chính có báo cáo số 119/BC-BTC về kết quả thực hiện thí điểm kiểm tra việc quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử, văn hóa, đình chùa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, đồng thời đề xuất kế hoạch kiểm tra tổng thể trên phạm vi toàn quốc, trong đó không có số liệu báo cáo của chùa Ba Vàng vì nhà chùa không nhận được yêu cầu báo cáo.

Ngày 24.7, chùa Ba Vàng mới nhận được công văn số 2240/UBND-TCKH của UBND TP Uông Bí về việc báo cáo công tác quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử văn hóa, đình, chùa trên địa bàn.

Căn cứ vào công văn này, theo chùa Ba Vàng: Về loại tiền công đức, tài trợ được báo cáo theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 1 Thông tư số 04/2023/TT-BTC ngày 19.1.2023 của Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý, thu chi tài chính cho công tác tổ chức lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội (Thông tư 04), “thông tư này không điều chỉnh quản lý, thu chi tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo”.

Dẫn quy định của của Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam về việc thực hiện Thông tư 04, cho hay “thông tin cung cấp khi được cơ quan chức năng có thẩm quyền yêu cầu theo quy định của pháp luật là thông tin về quản lý, thu chi tài chính cho công tác tổ chức lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội, không phải là thông tin về tiếp nhận, quản lý, sử dụng tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo và tiền công đức, tài trợ cho nhà tu hành”.

Báo cáo cũng lập luận, theo quy định của Bộ Tài chính khi thí điểm kiểm tra việc quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử - văn hóa, đình chùa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, thì nội dung kiểm tra chỉ là việc tiếp nhận, quản lý và sử dụng tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội.

Từ đó, chùa Ba Vàng cho biết, chùa thực hiện báo cáo việc quản lý thu chi tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội. Còn "Tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo là vấn đề nội bộ của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, được quản lý theo quy định của Giáo hội, phù hợp với giáo luật của Đức Phật và pháp luật của Nhà nước". Do đó nhà chùa chỉ báo cáo tiền công đức, tài trợ cho di tích, hoạt động lễ hội trong hơn một tháng là 4,16 tỉ đồng.

Trước đó, như tin đã đưa, ngày 21.7, Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thí điểm kiểm tra quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử - văn hóa, đình chùa Quảng Ninh năm 2022. Theo Bộ Tài chính, đa số di tích có nhà sư trụ trì chỉ báo cáo nguồn thu từ khoản tiền trong hòm công đức. Trong khi đó, một số khoản công đức dưới hình thức đặt lễ, chuyển khoản, theo đánh giá của người dân vốn cao hơn tiền bỏ hòm công đức, lại không được đề cập. Như tại Yên Tử, theo Ban quản lý Di tích và rừng quốc gia Yên Tử, từ năm 2007 đến tháng 4/2023, tổng thu từ hòm công đức là 287 tỉ đồng, thấp hơn nhiều so với tổng chi là 638 tỉ đồng.

Tổng thu của các di tích ở Quảng Ninh năm 2022 gần 71 tỉ đồng, không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng, chỉ bằng 40-60% của năm 2019. Còn trong 4 tháng đầu năm nay, tổng số thu là 61 tỉ đồng, gần bằng số thu cả năm 2022; tổng chi là hơn 29 tỉ đồng.

Bộ Tài chính cho biết mới tổng hợp từ báo cáo của chưa đến một nửa cơ sở thuộc diện cần kiểm tra. Sau khi loại trừ số địa điểm không có công đức, vẫn còn trên 50 di tích "không có số liệu báo cáo thu chi, trong đó có chùa Ba Vàng.

Về việc báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy chùa Ba Vàng là di tích cấp tỉnh, nhưng lại không có số liệu báo cáo về tiền công đức, chùa Ba Vàng đã liên tiếp phát hành ba thông cáo khẳng định, không nhận được văn bản yêu cầu thực hiện. Đến ngày 24.7 vừa qua, chùa mới nhận được Văn bản số 2240/UBND-TCKH của UBND TP Uông Bí về việc báo cáo việc quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử - văn hóa, đình, chùa trên địa bàn thành phố. Văn bản này đề nghị chùa Ba Vàng hoàn thành báo cáo nội dung quản lý tiền công đức theo Thông tư số 04/2023/TT-BTC trước ngày 28.7.2023.

HOÀNG QUÂN