Ngày Thơ Việt Nam lần thứ 22: Thơ ca DTTS sẽ hòa chung “nhịp đập”

VHO - Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam khẳng định, với chủ đề Bản hòa âm đất nước, Ngày Thơ Việt Nam lần thứ 22 diễn ra vào Tết Nguyên tiêu Giáp Thìn sẽ “ngân vang” âm hưởng thi ca của đại gia đình các dân tộc Việt Nam. Đặc biệt, Ngày Thơ sẽ góp phần giúp thơ ca dân tộc thiểu số (DTTS), vốn chưa có nhiều cơ hội quảng bá, hòa chung “nhịp đập” với văn học nước nhà.

 Đêm thơ Nguyên tiêu 2024 sẽ tiếp tục đem lại nhiều dấu ấn như những năm trước đó Ảnh: LÊ ANH

 Phát huy bản sắc thơ ca DTTS

Theo ông Nguyễn Quang Thiều, Ngày Thơ Việt Nam năm nay sẽ diễn ra trong 2 ngày 14 và 15 tháng Giêng âm lịch (tức 23–24.2) tại Hoàng thành Thăng Long. Sự kiện sẽ mang đến cho công chúng những di sản thơ ca quý báu trong kho tàng thơ ca 54 dân tộc anh em. Cùng với đó, BTC cũng đưa đến nhiều tác phẩm tiêu biểu của các nhà thơ dân tộc, hoặc tác phẩm viết về thiên nhiên, vùng đất, con người trên mảnh đất hình chữ S thân yêu.

Đến với Ngày Thơ, công chúng sẽ được đi qua cánh cổng là những vầng trăng non uốn lượn và bước vào con đường thơ được trang trí bằng mầm lá non cách điệu, với những họa tiết trên trang phục của đồng bào các dân tộc Việt Nam. Mỗi mầm lá sẽ là một câu thơ hay do BTC tuyển chọn.

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam chia sẻ, Bản hòa âm đất nước sẽ mang tinh thần đại đoàn kết dân tộc. Tổng cộng sẽ có 54 câu thơ, tương ứng với con số 54 dân tộc anh em. “Chúng tôi đã tuyển chọn 12 nhà thơ tiêu biểu để phản ánh những xúc cảm thi ca đặc sắc, độc đáo trong khối đại đoàn kết các dân tộc; từ núi rừng phía Bắc tới miền Trung, Tây Nguyên, xuống Nam Trung Bộ rồi về Đất mũi. Ngày Thơ Việt Nam lần thứ 22 sẽ thực sự là một bản hòa âm đất nước”, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cho biết.

Các sự kiện chính sẽ diễn ra trên trục thần đạo của Hoàng thành Thăng Long, chiếu từ cửa Đoan Môn đến Cột cờ Hà Nội. Năm nay, BTC tiếp tục xây dựng không gian Nhà ký ức, nơi trưng bày các kỷ vật, hiện vật, tác phẩm của 12 nhà thơ tiêu biểu, mà người đứng đầu là Nhà thơ - Chủ tịch Hồ Chí Minh. 11 người còn lại sẽ là những nhà thơ người dân tộc đã được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật. Không gian Nhà ký ức sẽ mang hình dáng kiến trúc một ngôi nhà dài của đồng bào Tây Nguyên.

Đặc biệt, đêm thơ Nguyên tiêu sẽ được tổ chức vào ngày Rằm tháng Giêng. Vầng trăng được chọn làm thiết kế không gian mỹ thuật. Phụ trách kịch bản văn học của đêm thơ, nhà thơ Hữu Việt thông tin, mở đầu chương trình là màn biểu diễn cồng chiêng của đồng bào dân tộc Mường do các nghệ sĩ đến từ tỉnh Hòa Bình thực hiện quanh 22 đài đuốc.

Nội dung đêm thơ gồm 4 phần: Trình diễn và đọc thơ của các tác giả khu vực phía Bắc; Các nhà thơ quốc tế tham gia giao lưu và đọc thơ; Trình diễn và đọc thơ của các tác giả khu vực miền Trung - Tây Nguyên và miền Nam; Những dư âm còn mãi. Các tác phẩm được trình diễn trong đêm thơ bao gồm các truyện thơ, sử thi: Bách điểu bách hoa (dân tộc Tày); Đẻ đất đẻ nước (dân tộc Mường) và Xống chụ xon xao (Tiễn dặn người yêu) của dân tộc Thái. Ngoài ra, thơ của 16 nhà thơ trong nước và quốc tế cũng sẽ được các tác giả, nghệ sĩ trình bày trong đêm thơ.

“Đêm thơ lần này được ví như “đại tiệc” thơ ca, một sân khấu dành riêng để tôn vinh những nhà thơ, tác phẩm trọn vẹn một tình yêu với đề tài DTTS. Trên hết, với sự hài hòa trong sân khấu hóa việc trình diễn thơ, cùng âm thanh, ánh sáng... đêm thơ vừa là cơ hội để công chúng tìm hiểu về thơ ca DTTS, vừa là dịp tôn vinh những giá trị văn hóa của đồng bào, góp phần khẳng định văn hóa có sức mạnh kết nối, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc”, nhà thơ Hữu Việt bày tỏ.

Xốc lại công tác quảng bá thơ ca DTTS

Cũng theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, thơ ca nói riêng và văn học của các DTTS Việt Nam nói chung là một bộ phận quan trọng của nền văn học Việt Nam. Tuy nhiên, thơ ca DTTS đang gặp phải một số khó khăn trong quá trình quảng bá, hòa chung mạch nguồn xuyên suốt của văn học nước nhà. Không ít nhà thơ đã chọn cả đời gắn bó với những vùng núi cao, ít có dịp xuống miền xuôi để đưa tác phẩm của mình đến gần hơn với công chúng. “Với một không gian mang đậm chất văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc anh em, những vần thơ được ngân vang sẽ là dịp để công chúng hiểu và yêu hơn về những giá trị tốt đẹp mà thơ ca DTTS đem lại; cùng với đó là những đóng góp của dòng thơ ca này cho nền văn hóa, văn học nước nhà”, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho hay.

Bên cạnh đó, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh, Ngày Thơ lần này sẽ là “bước đà” cho việc Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức Liên hoan thơ quốc tế vào năm tới. Tại sự kiện năm nay, Hội sẽ mời ba nhà thơ nước ngoài tham gia, và đến sang năm, Liên hoan thơ quốc tế dự kiến sẽ có sự góp mặt của khoảng 50 nhà thơ nổi tiếng thế giới, diễn ra trong vòng một tuần tại Hoàng thành Thăng Long.

Ông Lê Quý Dương, Tổng đạo diễn của Ngày Thơ Việt Nam lần thứ 22 chia sẻ: “Thơ ca của các nhà văn, nhà thơ là người DTTS hoặc viết về mảng đề tài này đã đồng hành cùng dòng chảy lịch sử của đất nước suốt hàng nghìn năm qua. Dân tộc Việt Nam là dân tộc của thơ ca. Đây cũng chính là cảm hứng để chúng tôi thực hiện một đêm thơ với sự “thăng hoa” cùng những giá trị văn hóa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Có thể nói, những ý tưởng, thiết kế lấy cảm hứng từ văn hóa các dân tộc sẽ là nét mới, độc đáo, tạo nên không gian mang ý nghĩa đặc biệt của Ngày Thơ Việt Nam 2024”. 

ĐÌNH TOÁN