Xây dựng hồ sơ trình UNESCO bảo vệ khẩn cấp di sản Mo Mường

VHO - Ngày 3.10, tại Bảo tàng Hà Nội, Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội phối hợp với Viện Âm nhạc tổ chức Hội nghị triển khai công tác xây dựng hồ sơ di sản văn hoá phi vật thể Mo Mường trên địa bàn thành phố.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ VHTTDL và UBND TP Hà Nội, Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội đang cùng với các cơ quan, địa phương phối hợp xây dựng Bộ hồ sơ quốc gia về di sản văn hoá Mo Mường đệ trình UNESCO ghi danh trong danh sách Di sản văn hoá phi vật thể bảo vệ khẩn cấp.

Theo đó, Hội nghị triển khai công tác xây dựng hồ sơ di sản văn hoá phi vật thể Mo Mường là một trong những khâu quan trọng trong tiến trình này.

Tại Hội nghị, các chuyên gia của Viện Âm nhạc đã hướng dẫn, phổ biến về công tác kiểm kê theo quan điểm và yêu cầu của UNESCO đối với các di sản văn hóa phi vật thể; ứng dụng lý thuyết vào công tác kiểm kê di sản Mo Mường ở Hà Nội; thực hành kiểm kê thông qua việc phỏng vấn các ông Mo tới cán bộ Phòng Văn hóa - Thông tin các quận, huyện, thị xã; cán bộ văn hóa xã; các nghệ nhân thực hành di sản Mo Mường.

Qua đó, nhận thức về di sản Mo Mường được củng cố, nâng cao hơn trong đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa, phục vụ tốt hơn công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản Mo Mường, hướng tới việc Mo Mường được UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể bảo vệ khẩn cấp.

Mo là một trong những di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc của người Mường. Đây là loại hình nghi lễ gắn liền với các nghi thức tín ngưỡng do ông Mo thực hiện, điển hình nhất là lễ tang ma của người Mường.

Ông Mo đang cử hành nghi lễ Mo mát nhà ở Hòa Bình. Ảnh: Bùi Văn Nam

Nội dung Mo Mường là áng sử thi lớn phản ánh vũ trụ quan, thế giới quan, nhân sinh quan và đời sống xã hội của người Mường cổ xưa. Di sản Mo Mường hiện có tại 6 tỉnh, thành phố trên cả nước là Ninh Bình, Phú Thọ, Sơn La, Thanh Hoá, Đắk Lắk và Hà Nội.

Theo kết quả Đề án "Tổng kiểm kê, bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn Hà Nội" công bố năm 2016, di sản Mo Mường được kiểm kê với các tên gọi khác nhau tại các địa phương như: Bài cúng ma - cúng giỗ của dân tộc Mường tại các xã Ba Trại, Vân Hòa, Yên Bài, huyện Ba Vì; tập quán ma chay của người Mường ở xã Đông Xuân, huyện Quốc Oai; nghi lễ tang ma của người Mường ở thôn Luồng, xã Yên Trung, huyện Thạch Thất.

Hiện trên địa bàn TP Hà Nội chỉ còn có 7 ông Mo còn đang thực hành thường xuyên các bài Mo. Người cao tuổi nhất là ông Đinh Công Sinh, xã Ba Trại, huyện Ba Vì, 86 tuổi; người trẻ tuổi nhất là anh Đinh Xuân Nam, xã Tiến Xuân, huyện Thạch Thất, 28 tuổi.

Mo là một trong những di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc của người Mường. Đó là loại hình nghi lễ gắn liền với các nghi thức tín ngưỡng do thầy Mo thực hiện, điển hình nhất là lễ tang ma của người Mường. Mo Mường là áng sử thi lớn phản ánh vũ trụ quan, thế giới quan, nhân sinh quan và đời sống xã hội của người Mường xưa. Mo Mường hiện có tại 6 tỉnh, thành phố trên cả nước gồm: Hòa Bình, Phú Thọ, Sơn La, Thanh Hóa, Đắk Lắk và Hà Nội.

Tại Hà Nội, đồng bào dân tộc Mường tập trung đông nhất tại huyện Thạch Thất và Ba Vì. 

Theo kết quả Đề án “Tổng kiểm kê, bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể Hà Nội” công bố năm 2016. Di sản Mo Mường được kiểm kê với các tên gọi khác nhau tại các địa phương như: Bài cúng ma - cúng giỗ (xã Ba Trại, xã Vân Hoà, xã Yên Bài, huyện Ba Vì); Tập quán ma chay của người Mường (xã Đông Xuân, huyện Quốc Oai); Nghi lễ tang ma của người Mường ở thôn Luồng (xã Yên Trung, huyện Thạch Thất). Hiện trên địa bàn chỉ còn bảy thầy Mo đang thực hành thường xuyên

HUY ANH