Vẫn bộc lộ một số vướng mắc liên quan đến cơ chế phối hợp
VHO - Tại buổi làm việc với TP.HCM mới đây, nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, ông Nghiêm Hà Hải, Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện làm Trưởng đoàn của Bộ VHTTDL cho biết, sẽ tiếp tục nắm tình hình, tham mưu giải pháp thống nhất, tránh tình trạng mỗi nơi thực hiện khác nhau.

Nội dung buổi làm việc tập trung vào việc triển khai Nghị định số 137/2025/NĐ-CP, Nghị định số 138/2025/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 09/2025/TT-BVHTTDL về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực VHTTDL.
Tại buổi làm việc, bà Đỗ Thị Ánh Tuyết, Phó Chủ tịch UBND phường Tân Định cho biết, một khó khăn lớn hiện nay là nhân sự. UBND phường Tân Định có 15 người phụ trách nhiều đầu việc, trong đó chỉ 12 công chức, còn lại là cán bộ không chuyên trách. Lộ trình tinh giản biên chế tới đây khiến áp lực càng tăng. Cán bộ văn hóa cấp phường thường chỉ am hiểu một lĩnh vực, chưa bao quát hết các mảng từ thể thao, gia đình, quảng cáo đến du lịch. Trong khi đó, khối lượng công việc lại rất lớn, vừa xử lý nhiệm vụ quản lý nhà nước, vừa giải quyết vấn đề phát sinh từ đời sống cộng đồng.
Theo bà Tuyết, trước đây ở cấp quận, huyện, các phòng văn hóa, thể thao, thông tin được tổ chức theo đề án vị trí việc làm, mỗi chuyên viên phụ trách một mảng cụ thể, có điều kiện tích lũy kinh nghiệm nhiều năm nên làm việc chuyên sâu và hiệu quả. Khi triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đội ngũ này được điều chuyển về phường, nhưng thực tế chỉ mạnh ở một chuyên môn nhất định, không thể đồng thời nắm chắc toàn bộ các lĩnh vực.
Dù đã có tập huấn, bồi dưỡng nhưng vẫn cần thêm thời gian để đội ngũ cán bộ cơ sở thực sự đáp ứng yêu cầu quản lý đa ngành. Đây là vấn đề cấp thiết bởi xã, phường chính là nơi gần dân nhất, trực tiếp xử lý nhiều tình huống liên quan đến văn hóa, thể thao, du lịch trên địa bàn.
Về thiết chế văn hóa, thể thao, bà Tuyết cho biết, nhiều phường trung tâm TP.HCM gặp khó do quỹ đất hạn hẹp, không đủ diện tích xây dựng trung tâm văn hóa, thể thao cộng đồng. Người dân phải di chuyển sang phường khác tham gia sinh hoạt, gây bất tiện và giảm hiệu quả phục vụ. Đây là vấn đề cần tính toán lâu dài, có cơ chế sử dụng chung hoặc chia sẻ hạ tầng.
Thực tiễn cũng cho thấy cấp xã thường xuyên tiếp nhận, xử lý các vấn đề phát sinh trực tiếp như karaoke, quảng cáo, tệ nạn xã hội. Tuy nhiên, mức xử phạt còn thấp, thẩm quyền xử lý chưa rõ ràng giữa các Sở, ngành, dẫn tới việc hồ sơ phải chuyển qua nhiều cấp, làm chậm trễ và thiếu đồng bộ. Do đó, bà Tuyết kiến nghị sớm ban hành quy chế phối hợp giữa các Sở, ngành với cấp xã, bảo đảm sự rõ ràng về quy trình, trách nhiệm và hướng dẫn nghiệp vụ.
Ông Nghiêm Hà Hải ghi nhận nỗ lực của Sở VHTT TP.HCM và các địa phương trong việc triển khai phong trào xây dựng đời sống văn hóa cơ sở. Tuy vậy, thực tiễn vẫn bộc lộ một số vướng mắc liên quan đến cơ chế phối hợp, thẩm quyền quản lý và duy trì hiệu quả hoạt động của các ban chỉ đạo sau sáp nhập. Bộ sẽ tổng hợp, báo cáo để ban hành hướng dẫn cụ thể, bảo đảm hoạt động nền nếp, đồng thời điều chỉnh mô hình phù hợp tình hình mới.
Đối với kinh doanh karaoke, ông cho biết trước đây theo Nghị định 54, thẩm quyền cấp phép thuộc cơ quan chuyên môn. Sau khi có Nghị định 148, thẩm quyền được giao cho UBND cấp tỉnh và có thể phân cấp cho Sở VHTT hoặc UBND cấp dưới.
Quy định này nhằm phát huy tính chủ động của địa phương. Hiện Chính phủ đang đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực này, hướng tới dịch vụ công trực tuyến, giảm hồ sơ giấy, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Về quảng cáo, sau khi Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, Bộ VHTTDL mà trực tiếp là Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện, được giao xây dựng Nghị định hướng dẫn. Dự thảo đã hoàn thiện và gửi lấy ý kiến, trong đó tháo gỡ nhiều bất cập, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng hơn cho địa phương.
Liên quan đến tổ chức và hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, ông thông tin Chính phủ đang nghiên cứu báo cáo Quốc hội về sự cần thiết xây dựng Luật Quản lý đơn vị sự nghiệp, làm căn cứ thống nhất cơ chế, khắc phục hạn chế hiện nay.
Đối với công tác kiểm tra, ông Hải khẳng định hiệu quả chỉ đạt khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa các Sở, ngành và chính quyền địa phương. Cục sẽ tiếp tục nắm tình hình, tham mưu giải pháp thống nhất, tránh tình trạng mỗi nơi thực hiện khác nhau. Về tập huấn, Bộ VHTTDL đã và đang tổ chức nhiều lớp chuyên đề và sẵn sàng cử chuyên gia, báo cáo viên hỗ trợ khi địa phương có nhu cầu.