Thực trạng hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở tại TP.HCM

VHO - Ngày 28.11 tại TP.HCM, Sở VHTT TP.HCM, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia TP.HCM tổ chức Hội thảo khoa học “Thực trạng và giải pháp hoạt động hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở”.

Tham dự Hội thảo có lãnh đạo Sở VHTT TP.HCM, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia TP.HCM; lãnh đạo UBND các phường, xã, đặc khu của TP.HCM; đại diện Trung tâm Cung ứng dịch vụ VHTT, Trung tâm VHTT, Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao; Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thanh; Trung tâm Văn hóa - Thể thao và Du lịch các phường, xã, đặc khu trên địa bàn Thành phố; các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, học giả, giảng viên quan tâm lĩnh vực VHTT và các trường đại học, viện nghiên cứu trên địa bàn Thành phố.

Hội thảo tiếp tục làm rõ thêm những vấn đề về lý luận, vị trí, vai trò, chức năng của thiết chế VHTT tại cơ sở và hiện trạng hoạt động sau khi thực hiện chính quyền 2 cấp cũng như việc tham vấn các góp ý từ các cơ quan, đơn vị, các nhà quản lý, chuyên gia, những người hoạt động trong lĩnh vực VHTT về thực hiện các chính sách, nguồn lực cho phát triển thiết chế VHTT gắn với điều kiện thực tiễn tại địa bàn.

Qua đó, tham mưu, đề xuất kiến nghị các giải pháp khắc phục tồn tại, hạn chế, hoàn thiện chính sách, pháp luật về đầu tư, xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở nhằm phát triển, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế VHTT góp phần nâng cao hiệu quản lý nhà nước trên địa bàn TP.HCM.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Võ Trọng Nam - Phó Giám đốc Sở VHTT TP.HCM cho biết: “ TP.HCM hiện có 38 đơn vị Trung tâm VHTT được chuyển giao từ các trung tâm cấp huyện cũ và hơn 175 Trung tâm VHTT và học tập cộng đồng rãi khắp các phường, xã, đặc khu trên địa bàn Thành phố. Đây là thời điểm quan trọng để chúng ta tổ chức lại một hệ thống thiết chế VHTT hiện đại, đồng bộ và hiệu quả hơn. Nhưng đồng thời cũng đặt ra không ít thách thức, đó là mô hình tổ chức chưa thống nhất, cơ sở vật chất phân tán, xuống cấp, nguồn lực con người, cơ chế tài chính chưa đủ mạnh, cơ chế phối hợp liên phường, liên xã còn bất cập, nhiều đơn vị chưa phát huy hết củ năng phục vụ cộng đồng.

Ông Nam nhấn mạnh: “Hội thảo hôm nay có ý nghĩa rất quan trọng. Chúng ta không chỉ đánh giá thực trạng, nhận diện khó khăn, mà còn hưởng đến mục tiêu lớn hơn, đó là xác định mô hình quản trị, cơ chế chính sách và giải pháp để các thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở thật sự trở thành ‘trung tâm sinh hoạt VHTT của cộng đồng’ theo tình hình thực tiễn của TP.HCM sau khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh”.

Theo ông Nam, Hội thảo góp phần tạo ra những luận cứ quan trọng, những gợi mở mới để xây dựng mô hình hoạt động mới, cách làm mới, giải pháp hiệu quả đối với hệ thống thiết chế VHTT tại TP.HCM. Đây sẽ là cơ sở để Thành phố tập trung nguồn lực, đổi mới quản lý và phát huy mạnh mẽ giá trị của hệ thống thiết chế “hạ tầng mềm” của phát triển bền vững.

Ông Lưu Văn Quyết - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, với 34 bài tham luận được gửi về Hội thảo, báo cáo đề dẫn này tổng hợp 6 nội dung lớn, đồng thời phân tích những xu hướng nổi bật, các vấn đề trọng tâm và gợi mở những vấn đề nghiên cứu cũng như chính sách cần tiếp tục thảo luận. Đây là cơ sở để Hội thảo tiến hành trao đổi, phản biện và đề xuất các giải pháp mang tính khả thi cho giai đoạn tới.

Trong phần trình bày “Thiết chế văn hoá cơ sở - nền tảng triển khai không gian văn hoá Hồ Chí Minh”, ông Nguyễn Minh Nhựt - Phó trưởng Ban Văn hoá - Xã hội HĐND TP.HCM nhấn mạnh, việc xây dựng không gian văn hoá Hồ Chí Minh là một trong những nội dung, yêu cầu đã được Đại hội Đảng bộ Thành phố (2020-2025) đề ra và tiếp tục được Đại hội Đảng bộ TP.HCM lần I (nhiệm kỳ 2025-2030) tiếp khai thực hiện gắn với việc xây dựng, phát triển toàn diện nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hoá dân tộc.

Dưới góc độ là một nhà nghiên cứu, ông Huỳnh Quốc Thắng - giảng viên Khoa Văn hoá học Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia TP.HCM, trong thực tế bộ máy chính quyền hai cấp ở TP.HCM hiện nay, các thiết chế văn hoá tuy có vai trò, vị trí khác nhau nhưng đều có tính năng quan trọng như nhau. Ở tầng vĩ mô (cấp Thành phố), các thiết chế đó mang tính tổng hợp, chuyên ngành học phục vụ du lịch và tất cả đều như “nhà máy” hoạt động văn hoá theo phong cách công nghiệp “sản xuất lớn”, đồng thời vừa mang tính chất “bộ mặt” văn hoá của Thành phố.

Trong khi đó, những thiết chế văn hoá tầng vi mô (cấp phường, xã và đơn vị cơ sở) đóng vai trò là những đơn vị trực tiếp tổ chức hoạt động văn hoá mang tính chất những “tế bào” trong đời sống văn hoá gắn với môi trường hoạt động xã hội khác nhau mang tính hàng ngày, thường xuyên của Thành phố.

Phát biểu tổng kết Hội thảo, ông Võ Trọng Nam - Phó Giám đốc Sở VHTT TP.HCM cho hay, Hội thảo đã ghi nhận nhiều ý kiến trao đổi sâu sắc, đa chiều và có giá trị thực tiễn cao. Những kết quả hôm nay sẽ là nguồn dữ liệu quan trọng, là cơ sở khoa học để Sở VHTT TP.HCM tham mưu UBND Thành phố trong việc xây dựng Đề án “Phát triển tổng thể hệ thống thiết chế văn hóa - thể thao cơ sở đến năm 2035”.