Tài liệu lưu trữ quý hiếm về những gương mặt tiêu biểu
VHO - Trung tâm Lưu trữ quốc gia III lựa chọn và giới thiệu gần 200 hình ảnh, tài liệu lưu trữ của 8 cá nhân tiêu biểu hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật.

Ngày 21.5, nhân kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập (10.6.1995 - 10.6.2025), Trung tâm Lưu trữ quốc gia III (Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Bộ Nội vụ) tổ chức tọa đàm và khai mạc triển lãm về tài liệu xuất xứ cá nhân.
Theo Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia III Trần Việt Hoa, Trung tâm có chức năng thu thập, chỉnh lý, bảo quản và tổ chức khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ có ý nghĩa toàn quốc từ sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đến nay. Hoạt động sưu tầm tài liệu cá nhân, gia đình, dòng họ được xác định là một trong những hoạt động quan trọng của Trung tâm.

Trải qua quá trình 30 năm phát triển, công tác thu thập, sưu tầm tài liệu có xuất xứ cá nhân đã đạt được những kết quả nhất định. Trung tâm đang quản lý hơn 200 phông tài liệu có xuất xứ cá nhân, gia đình, dòng họ là những tài liệu được hình thành trong quá trình sống và hoạt động sáng tác của các cá nhân, như: tài liệu tiểu sử, văn bằng chứng chỉ, thư từ, sổ sách, giấy tờ công vụ, bản thảo các tác phẩm, công trình sáng tác và nghiên cứu khoa học…
Phát biểu đề dẫn, Phó Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước Nguyễn Thị Nga nhấn mạnh, tài liệu lưu trữ là những bằng chứng sống động và xác thực về lịch sử, là những dấu mốc phản ánh quá trình phát triển của đất nước, của dân tộc và của từng con người.


Bên cạnh hệ thống tài liệu hành chính hình thành trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, thì tài liệu xuất xứ cá nhân ngày càng được khẳng định là nguồn sử liệu có giá trị đặc biệt, vừa mang tính riêng tư, vừa gắn bó mật thiết với tiến trình lịch sử và đời sống xã hội.
Buổi tọa đàm với sự tham gia của các diễn giả là những cá nhân, đại diện các cá nhân, gia đình đã gửi tặng tài liệu vào Trung tâm Lưu trữ quốc gia III: Nhà thơ, nhà biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát; ông Cao Trọng Đoan, con trai nhà văn, nhà viết kịch Đào Hồng Cẩm; bà Trần Thị Liễu, con gái nhà viết kịch Trần Đình Ngôn; bà Nguyễn Lan Anh, con gái, đại diện gia đình nhà viết kịch Nguyễn Tất Đạt; bà Lưu Khánh Thơ, đại diện gia đình nhà biên kịch Lưu Quang Vũ; bà Phạm Hồng Thắm, con gái nhà viết kịch Lộng Chương; TS. Vũ Thị Minh Hương, nguyên Cục trưởng Cục Văn thư Lưu trữ nhà nước...


Các diễn giả đã chia sẻ, giới thiệu về hành trình sáng tác, lao động của cá nhân, về quá trình gìn giữ những tài liệu quý. Đồng thời, đối thoại cùng cơ quan lưu trữ trong việc gìn giữ, bảo quản và phát huy giá trị của tài liệu trong tương lai.
Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia III Trần Việt Hoa trân trọng cảm ơn các cá nhân, gia đình đã tin tưởng, gửi gắm và luôn đồng hành cùng các hoạt động lưu trữ của Trung tâm Lưu trữ quốc gia III để gìn giữ, lưu truyền và quảng bá những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
“Khi các cá nhân, gia đình đã gửi “đứa con tinh thần”, các sản phẩm, tài liệu vào Trung tâm Lưu trữ quốc gia III thì đây sẽ là ngôi nhà thứ hai bảo quản, gìn giữ và phát huy giá trị tài liệu cho hôm nay và mai sau”, bà Trần Việt Hoa nhấn mạnh.
Dịp này, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III tổ chức khai mạc triển lãm về tài liệu xuất xứ cá nhân, giới thiệu gần 200 hình ảnh, tài liệu lưu trữ của 8 cá nhân tiêu biểu gồm: nhà viết kịch Lưu Quang Vũ; nhà văn, nhà viết kịch Đào Hồng Cẩm; nhà hoạt động sân khấu Lộng Chương; đạo diễn.PGS.TS.NSND Ngô Mạnh Lân; nhà văn, nhà viết kịch Nguyễn Tất Đạt; TS. nhà viết kịch Trần Đình Ngôn; nhà văn, nhà viết kịch Học Phi; nhà thơ,nhà biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát.


Đây là những nguồn tài liệu quý, phản ánh đa dạng, sinh động đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, giúp nghiên cứu về các góc nhìn chân thực sự phát triển xã hội cũng như chân dung, cuộc đời của các cá nhân gia đình, dòng họ tiêu biểu của Việt Nam.
Toạ đàm và triển lãm về tài liệu xuất xứ cá nhân là sự kiện có ý nghĩa, thiết thực điểm lại những kết quả đã đạt được trong công tác sưu tầm, thu thập tài liệu lưu trữ cá nhân (tài liệu lưu trữ tư), đồng thời là dịp hội ngộ của sự sáng tạo, lòng say mê lao động của các cá nhân trong nhiều lĩnh vực, nhiều ngành nghề khác nhau.

Tài hoa và sức sáng tạo của các cá nhân toả sáng trong từng tác phẩm, trong mỗi trăn trở qua từng con chữ, nốt nhạc, nét vẽ…
Nhiều tác phẩm, nhiều công trình nghiên cứu trước khi đến với ngôi nhà chung trên các kệ giá của kho lưu trữ đã từng được chia sẻ, từng đến với cuộc sống, từng được xướng tên và ghi danh trong những diễn đàn khoa học, dưới ánh đèn sân khấu hay các sự kiện đặc trưng của các ngành, nghề, lĩnh vực khác nhau. Đây là những tài liệu lưu trữ tiêu biểu, quý, hiếm của dân tộc.