Quảng Ngãi: Nhiều di tích xuống cấp cần được tu bổ

VHO- Tỉnh Quảng Ngãi có hệ thống di tích lịch sử - văn hóa phong phú, đa dạng, trong đó, nhiều di tích được xếp hạng cấp tỉnh và cấp quốc gia. Các di tích là nơi lưu trữ những giá trị văn hóa truyền thống, thể hiện bản sắc riêng của mỗi dân tộc, mỗi vùng miền. Tuy nhiên, hiện nay, việc bảo tồn các di tích gặp nhiều khó khăn khi hàng loạt các di tích bị xuống cấp nhiều năm.

Cổng Đình Lâm Sơn được xây bằng đá ong – trường tồn với thời gian nay cũng đã xuống cấp

Tại Đình Lâm Sơn ở thôn Phước Lâm, xã Hành Nhân (Nghĩa Hành) được UBND tỉnh Quảng Ngãi công nhận Di tích Lịch sử- Văn hoá cấp tỉnh. Theo tài liệu lưu giữ tại đây, ngôi đình được tạo lập vào khoảng thời Gia Long (1802-1820). Đình Lâm Sơn có phụng lĩnh 7 đạo thần sắc của các triều vua phong tặng. Được xây dựng theo hình chữ Đinh gồm một nhà tiền đường, tức đại đình và một nhà hậu cung nối liền nhau. Mặt trước của tòa đại đình là một khoảng sân rộng có hình vuông, các công trình kiến trúc được bố trí xung quanh khoảng sân rộng này. Năm 1969, giặc Mỹ đánh phá tại làng này nên ngôi Đình bị cháy. Đến năm 1973, ngôi Đình được tái lập và xây dựng lại. Tuy nhiên, trải qua thời gian dài không có điều kiện tu bổ, tôn tạo Đình đã bị xuống cấp nghiêm trọng, đại bộ phận các kết cấu bị mối mọt xâm hại, mái ngói bị bể khiến mưa dột..... 

Đình xuống cấp nghiêm trọng mái ngói bị bể khiến mưa dột

Ông Đoàn Pháp Luật người trông coi Đình Lâm Sơn cho biết: “Đình Lâm Sơn là niềm tự hào của những người dân ở thôn Phước Lâm. Đây là nơi nâng cao tinh thần cố kết cộng đồng, giáo dục con cháu về truyền thống của cha ông và bảo tồn những di sản văn hoá vật thể, phi vật thể của một vùng đất. Giờ Đình xuống cấp mong nhà nước sớm quan tâm tu sửa lợp ngói, làm tường rào, cổng ngõ, chỉnh trang lại Đình để bà con có chỗ cúng thanh minh vào dịp ngày 10.3 hằng năm”.

Di tích Trụ sở Ủy ban Kháng chiến hành chính Nam Trung Bộ một số hạng mục đã xuống cấp

Còn khu Di tích Trụ sở Ủy ban Kháng chiến hành chính Nam Trung Bộ, ở tổ dân phố Phú Bình Đông, thị trấn Chợ Chùa (Nghĩa Hành). Nơi đây từng là nơi làm việc, đến công tác của các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước như Huỳnh Thúc Kháng, Phạm Văn Đồng, Nguyễn Duy Trinh - những người đã trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo phong trào cách mạng miền Nam Trung Bộ trong những năm 1946 - 1949. Di tích đã được công nhận là di tích lịch sử quốc gia năm 1994. Di tích được xây dựng năm 1997 và đã qua 4 lần nâng cấp, sửa chữa. Tuy nhiên, một số hạng mục đã xuống cấp, chưa xứng tầm với giá trị lịch sử của di tích.

Tỉnh Quảng Ngãi có hơn 250 các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh

Theo Phòng VHTT huyện Nghĩa Hành, trên địa bàn huyện hiện có 20 di tích, trong đó, có 5 di tích cấp Quốc gia và 15 di tích cấp tỉnh. Đến nay, hầu hết các di tích chưa thực hiện việc cắm mốc giới và xây dựng nội quy bảo vệ di tích. Phần lớn các di tích trên địa bàn huyện phân bố ở những khu dân cư, vùng đồi núi, xa trung tâm huyện, giao thông đi lại khó khăn, cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, đi lại mất nhiều thời gian nên việc thu hút khách du lịch là rất khó. Các di tích thường bị tác động của thiên tai, bị xuống cấp, hư hỏng. Bên cạnh đó các di tích chưa có sức hút đối với du khách. Nguồn ngân sách để đầu tư hệ thống các di tích trên địa bàn huyện còn nhiều khó khăn. Các di tích tuy có được đầu tư xây dựng nhưng chưa thật sự bài bản, đồng bộ, chưa đáp ứng được yêu cầu của một điểm đến (biển chỉ dẫn, bãi đổ xe, nhà vệ sinh, cảnh quan, môi trường chung quanh, dịch vụ hỗ trợ,…). 
Ngoài huyện Nghĩa Hành, các di tích tại các huyện, thành phố cũng xảy ra tình trạng xâm hại, lấn chiếm, như: Điểm khởi nghĩa Ba Tơ, người dân lấn chiếm trồng keo; Trường Lũy tại thị trấn Trà Xuân và các xã Trà Phú, Trà Sơn, Trà Bình, Trà Tân, Trà Bùi (huyện Trà Bồng) bị người dân lấn chiếm trồng keo; Di tích vụ thảm sát Tân An (huyện Mộ Đức) bị lấn chiếm đào hồ nuôi tôm; di tích thắng cảnh suối Huy Măng do phần lớn chưa có ranh giới rõ ràng nên bị người dân lấn đất…
Ông Nguyễn Tiến Dũng - Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Quảng Ngãi cho biết: “Tỉnh Quảng Ngãi có hơn 250 các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh…UBND tỉnh có ban hành Đề án bảo tồn và phát huy giá trị hệ thống di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh đến năm 2030. Vừa qua, Sở VHTTDL đã tham mưu UBND tỉnh đi khảo sát trực tiếp các di tích, trong đó một số di tích xuống cấp nghiêm trọng để có kế hoạch tôn tạo, bảo tồn phát huy giá trị di tích lịch sử trên địa bàn; qua đó, lưu giữ nét văn hóa truyền thống quê hương Quảng Ngãi”.

NHƯ ĐỒNG