Nơi khắc ghi tinh thần chiến đấu bất khuất của 16 chiến sĩ Công an vũ trang

VHO - Ngày 25.7, tin từ Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị cho hay, UBND tỉnh Quảng Trị vừa trao bằng xếp hạng di tích lịch sử “Địa điểm lưu niệm trận đánh của phân đội 23, Công an vũ trang Vĩnh Linh ngày 16.10.1964” tại xã Hiếu Giang tỉnh Quảng Trị (thôn Thiện Chánh xã Cam Thuỷ, huyện Cam Lộ tỉnh Quảng Trị cũ) là di tích cấp tỉnh.

Trong chiến tranh, mảnh đất thôn Thiện Chánh (xã Hiếu Giang, tỉnh Quảng Trị) – nơi từng hứng chịu mưa bom, bão đạn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, có một di tích lịch sử đặc biệt: Địa điểm lưu niệm trận đánh của Phân đội 23 Công an vũ trang Vĩnh Linh ngày 16.10.1964.

Đây không chỉ là chứng tích về một trận chiến đầy máu lửa, mà còn là biểu tượng sống động của tinh thần chiến đấu quật cường, sự hy sinh cao cả và lòng yêu nước sắt son của những người lính năm xưa.

Ngày 16.10.1964, sau khi hoàn thành nhiệm vụ phá ấp chiến lược ở xã Cam Thuỷ, Phân đội 23 di chuyển đến thôn Thiện Chánh để trú quân. Tại đây, các chiến sĩ đã lập trận địa sẵn sàng đánh trả. Đúng trưa, một tiểu đoàn lính biệt động VNCH có xe bọc thép M113 và phi pháo yểm trợ tràn vào thôn.

Cuộc chiến không cân sức diễn ra khốc liệt. Trong vòng vài giờ đồng hồ, 16 chiến sĩ Phân đội 23 đã chiến đấu tới hơi thở cuối cùng. Họ chống trả quyết liệt, tiêu diệt 84 lính đối phương và nhiều xe bọc thép. Trong đó, Tiểu đội trưởng Lê Văn Quang anh dũng hy sinh khi tự mình nhảy lên xe M113, ném lựu đạn tiêu diệt 9 kẻ thù, góp phần mở đường cho đồng đội rút lui an toàn.

Trận đánh tuy không giành thắng lợi chiến thuật, nhưng giá trị tinh thần mà nó để lại là vô cùng lớn. Sự hy sinh của các chiến sĩ Phân đội 23 đã thắp lên ngọn lửa đấu tranh trong lòng nhân dân Cam Lộ và các vùng lân cận, góp phần cổ vũ phong trào đồng khởi tại Quảng Trị giai đoạn 1964–1965.

Để tưởng nhớ 16 chiến sĩ anh hùng, năm 1997, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị (cũ) phối hợp với chính quyền và nhân dân địa phương xây dựng khu lưu niệm – Bia chứng tích tại chính nơi họ đã chiến đấu và hy sinh. Khu di tích được chăm chút kỹ lưỡng, có nhà bia, tường rào, bình phong, trụ biểu, khắc ghi tên tuổi và chiến công của các anh.

Trải qua nhiều lần trùng tu, nơi đây ngày càng khang trang, trở thành điểm đến tri ân, giáo dục truyền thống yêu nước cho các thế hệ trẻ.

Không chỉ mang giá trị lịch sử, di tích còn là không gian văn hóa – tâm linh linh thiêng. Vào các ngày lễ lớn như 27.7; 3.3; 30.4 hay chính ngày hy sinh 16.10, nơi đây thường xuyên diễn ra các hoạt động dâng hương tưởng niệm, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của đồng đội, người thân, chính quyền và nhân dân đối với các anh hùng liệt sĩ.

Việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích Thiện Chánh là việc làm thiết thực thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”. Đó không chỉ là tri ân quá khứ mà còn là trách nhiệm của hiện tại và tương lai. Những tấm gương hy sinh của Phân đội 23 sẽ mãi là ngọn đuốc soi đường, nhắc nhở các thế hệ hôm nay trân trọng hòa bình, sống có trách nhiệm và góp sức dựng xây quê hương đất nước.