VHO - Ngày 19.5, UBND quận Bình Thủy phối hợp Sở VHTTDL TP Cần Thơ khai mạc Lễ hội Kỳ yên thượng điền đình Bình Thủy năm 2024. Lễ hội diễn ra trong 3 từ 19-21.5 (nhằm ngày 12, 13, 14 tháng 4 âm lịch).

Trình diễn nghệ thuật múa bóng rỗi tại lễ khai mạc

Đình Bình Thủy (Long Tuyền Cổ Miếu) là một trong những ngôi đình có bề dày lịch sử về văn hóa tâm linh và kiến trúc độc đáo của miền Tây Nam Bộ nói chung và TP Cần Thơ nói riêng. Đây là công trình có giá trị về kiến trúc nghệ thuật cổ truyền của người Việt giai đoạn khai hoang miền Tây Nam Bộ.

Đình được xây dựng vào năm 1844 và được vua Tự Đức phê sắc phong thần cho làng là Bổn Cảnh Thành Hoàng vào ngày 29.11 năm Nhâm Tý (1852). Sau nhiều lần trùng tu sửa chữa, đầu thế kỷ XX, nhân dân cất lại đình như hiện nay ngay tại vàm Bình Thủy bằng gạch ngói và hoàn thành năm 1910.

Đến năm 1989, Đình được Bộ VHTTDL công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, cán bộ và Nhân dân quận Bình Thủy vẫn luôn trân trọng bảo tồn, giữ gìn và phát huy nét đẹp văn hóa của đình Bình Thủy.

Thực hiện nghi thức thay khăn Sắc Thần

Hằng năm, tại đình Bình Thủy, ngoài các lễ cúng tế vào ngày rằm mỗi tháng và Tết Nguyên đán, Đình còn có hai kỳ lễ hội lớn được tổ chức long trọng là: Lễ Kỳ yên thượng điền và lễ Kỳ yên hạ điền.

Lễ hội Kỳ yên thượng điền đình Bình Thủy là lễ hội được duy trì thường niên vào dịp rằm tháng 4 âm lịch hằng năm, nhằm chiêm bái các bậc tiền hiền, hậu hiền, các vị anh hùng dân tộc có công khai hoang, mở đất, xây dựng và giữ gìn quê hương. Bên cạnh đó, nhằm nguyện cầu mưa thuận, gió hòa, quốc thái, dân an, mùa màng tươi tốt, đồng thời là dịp để gắn kết cộng đồng với nhau.

Lễ Kỳ yên thượng điền bắt đầu bằng nghi thức đưa Sắc thần du ngoạn qua địa bàn các phường của quận Bình Thủy, sau đó là các lễ tế Thần Nông, thay khăn Sắc Thần, xây chầu đại bội, tế bàn soạn, túc yết, chánh tế, tôn vương, tế sơn quân và cuối cùng là tống khách...

Biểu diễn nghệ thuật hát tuồng cổ phục vụ người dân và du khách

Trong khuôn khổ Lễ hội Kỳ yên thượng điền có nhiều hoạt động ý nghĩa như trưng bày, triển lãm sách; trình diễn thư pháp và chương trình "Tìm về di sản"; xúc tiến quảng bá du lịch; Lễ hội bánh ngon Bình Thủy; các giải thể thao, đua xe đạp, kéo co, hội thi mâm xôi nghệ thuật, hát tuồng cổ...

Ông Lê Phước Lợi, Phó Chủ tịch UBND quận Bình Thủy cho biết, giữ gìn và phát huy giá trị tốt đẹp của Lễ hội Kỳ yên đình Bình Thủy là gìn giữ nét sinh hoạt văn hóa tâm linh đặc sắc, góp phần khẳng định hơn nữa những giá trị truyền thống lâu đời của đất và người Cần Thơ.

"Để tiếp tục gìn giữ, phát huy di tích kiến trúc nghệ thuật đình Bình Thủy, trong thời gian tới, quận Bình Thủy sẽ chủ động phối hợp với Sở VHTTDL TP Cần Thơ trong công tác định hướng, phát triển Lễ hội Kỳ yên đình Bình Thủy thành một hoạt động du lịch - văn hóa, tín ngưỡng thường niên với quy mô cấp TP.

Đồng thời, tăng cường hơn nữa công tác quảng bá hình ảnh, nội dung Lễ hội; phát triển đình Bình Thủy thành điểm du lịch văn hóa đặc thù, hấp dẫn, là điểm thu hút khách du lịch của quận Bình Thủy nói riêng, du khách trong và ngoài nước nói chung”, ông Lê Phước Lợi nhấn mạnh.

Soạn giả Nhâm Hùng, hà Nghiên cứu Văn hóa Nam Bộ cho rằng, đình Bình Thủy tiến hành Lễ hội Kỳ Yên Thượng Điền rất bài bản, vừa nề nếp, truyền thống nhưng vẫn có sự hài hòa giữa lễ và hội. Hiện nay ở khu vực Nam Bộ ít có đình nào còn giữ được các nghi thức lễ đúng theo tục lệ xưa như đình Bình Thủy.

“Dưới góc nhìn của nhà nghiên cứu văn hóa, tôi rất mong muốn không chỉ đình Bình Thủy mà các đình khác cũng nên giữ gìn bản sắc văn hóa cúng đình. Đặc biệt, nếu chúng ta huy động được giới trẻ có mặt trong Lễ hội Kỳ Yên này thì càng tuyệt vời, bởi đây chính là một cách trao truyền những giá trị truyền thống từ thế hệ này sang thế hệ khác, làm cho giới trẻ hiểu biết và thêm niềm tự hào về văn hóa Nam Bộ”, soạn giả Nhâm Hùng bày tỏ.