Áp dụng cùng lúc nhiều biện pháp mạnh

VHO - Thời gian qua, việc người nổi tiếng, có sức ảnh hưởng quảng cáo sản phẩm trên mạng xã hội đã thành hiện tượng phổ biến. Từ những màn livestream bán hàng rầm rộ đến các bài đăng giới thiệu sản phẩm, không ít người nổi tiếng đang tận dụng sức ảnh hưởng của mình để kiếm tiền từ quảng cáo.

 Tuy nhiên, trong số không ít các phiên livestream, nhiều sản phẩm không rõ nguồn gốc, hàng giả, kém chất lượng… đã được “thổi phồng” bởi những lời “có cánh” của người nổi tiếng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến người tiêu dùng. Điều này đặt ra yêu cầu siết chặt quản lý hoạt động quảng cáo trên không gian mạng.

Khi niềm tin đặt nhầm chỗ

Để giải quyết bài toán trên, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo (hiệu lực từ 1.1.2026) có nhiều quy định nhằm siết chặt hoạt động quảng cáo trên không gian mạng; xử lý nghiêm những người nổi tiếng, người có ảnh hưởng có sai phạm về quảng cáo.

Tại Hội nghị giao ban về quảng cáo trên mạng do Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (PTTH&TTĐT, Bộ VHTTDL) vừa tổ chức, đại diện TikTok Việt Nam Nguyễn Lâm Thanh cho biết, số nhãn hàng bị từ chối quảng cáo trên nền tảng đã lên tới con số khoảng trên một triệu. Số tài khoản người bán hàng vi phạm quảng cáo dẫn đến bị khóa cũng gần một triệu.

Không chỉ các nhãn hàng, lợi dụng sức lan tỏa của nền tảng, nhiều KOL (người có sức ảnh hưởng), KOC (người tiêu dùng có tầm ảnh hưởng) sẵn sàng quảng cáo sản phẩm dù chưa từng tìm hiểu hay trải nghiệm, nhưng lại giới thiệu công dụng như thể đã dùng qua; khiến hoạt động quảng cáo trên mạng xã hội ngày càng khó kiểm soát.

Theo Phó Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT Nguyễn Thị Thanh Huyền, nguyên nhân của việc nhiều người nổi tiếng, người có sức ảnh hưởng vi phạm quy định về quảng cáo thời gian qua đến từ nhận thức chưa đúng và đủ về các quy định pháp luật. “Nhiều người nổi tiếng quảng cáo cho sản phẩm dựa trên kịch bản các nhãn hàng đưa ra mà không hề kiểm chứng, đối chiếu với những công dụng của sản phẩm đã được cơ quan chức năng công bố. Khi làm việc với những người nổi tiếng vi phạm, chúng tôi nhận được câu trả lời vì quá tin tưởng nhãn hàng mà họ không kiểm chứng thông tin dẫn đến sai phạm”, bà Thanh Huyền chia sẻ.

Thông tin thêm về tồn tại của hoạt động quảng cáo trên không gian mạng, Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT Lê Quang Tự Do cho hay, trong 7 tháng đầu năm 2025, đã có năm trường hợp bị xử lý. Trong đó, xử phạt ba trường hợp với tổng số tiền 215 triệu đồng và buộc xóa quảng cáo vi phạm, cải chính thông tin; chuyển cơ quan chức năng chuyên môn xử lý một trường hợp.

“Dù không mong muốn nhưng chúng tôi buộc phải xử phạt vì đó là quy định của pháp luật, thậm chí có trường hợp đã bị xử lý hình sự. Với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, các quy định sẽ chặt chẽ hơn và tăng nặng việc xử phạt. Thời gian tới, Cục PTTH&TTĐT sẽ tăng cường phối hợp với cơ quan chức năng để xử lý hành vi vi phạm. Trường hợp phát hiện những vụ việc phức tạp, có dấu hiệu hình sự sẽ chuyển cơ quan điều tra Bộ Công an xem xét, xử lý theo quy định. Chắc chắn, đây sẽ không phải là những lời hù dọa”, ông Lê Quang Tự Do khẳng định.

Tạo dựng môi trường quảng cáo “sạch”

Nhằm chấn chỉnh hoạt động quảng cáo trên không gian mạng, ông Lê Quang Tự Do tiếp tục cho biết trong thời gian tới, Bộ VHTTDL sẽ triển khai nghiêm túc các quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo; xây dựng hoàn thiện Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Quảng cáo, Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo hoặc pháp luật về cung cấp, sử dụng dịch vụ nội dung trên mạng.

Đồng thời, Cục PTTH&TTĐT sẽ xem xét, phối hợp với Cục Nghệ thuật biểu diễn triển khai biện pháp hạn chế, kiểm soát hoạt động nghệ thuật, thông tin, hình ảnh trên báo chí truyền thông đối với nghệ sĩ, người nổi tiếng vi phạm. Cục cũng khuyến khích các nhà sáng tạo nội dung sản xuất các nội dung tích cực để thu hút quảng cáo, hướng tới mục tiêu: Chỉ nội dung “sạch” mới nhận được tiền quảng cáo; đẩy lùi nội dung nhảm nhí, độc hại.

Bên cạnh đó, Cục PTTH&TTĐT đề nghị các KOL, KOC phải kiểm tra kỹ nội dung kịch bản quảng cáo nhãn hàng gửi, đối chiếu với những thông tin về sản phẩm đã được cơ quan chức năng công bố.

Đồng thời, trong hợp đồng hợp tác quảng cáo cần có những nội dung ràng buộc trách nhiệm, yêu cầu các bên tuân thủ quy định của pháp luật; tuyệt đối không hợp tác với các tổ chức, nền tảng vi phạm pháp luật Việt Nam. Ngoài ra, các công ty quản lý nghệ sĩ phải yêu cầu các nghệ sĩ tuân thủ nghiêm quy định về hoạt động quảng cáo.

Về phía người tiêu dùng, ông Lê Quang Tự Do nhấn mạnh, người tiêu dùng cần tỉnh táo, tẩy chay những sản phẩm hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng được quảng cáo trên mạng; lên án những người nổi tiếng, có sức ảnh hưởng khi họ tham gia quảng cáo cho những sản phẩm này.

Dẫn ví dụ thực tế, ông Lê Quang Tự Do cho biết ở nước ngoài, những cái “bắt tay” giữa người dùng và các nền tảng đã hạn chế tối đa sự xuất hiện hình ảnh của những người nổi tiếng có vi phạm trong hoạt động quảng cáo bởi họ đã phản bội lại lòng tin của khán giả, người tiêu dùng.

Đề xuất thêm giải pháp, đại diện TikTok Việt Nam Nguyễn Lâm Thanh mong muốn cơ quan quản lý nhà nước sẽ ban hành các bộ công cụ, tài liệu về quy định trong hoạt động quảng cáo, thậm chí là “danh sách đen” những nhãn hàng, nền tảng đang có hành vi vi phạm hoạt động quảng cáo trên không gian mạng. Các nền tảng sẽ có trách nhiệm truyền tải lại đến các KOL, KOC. Từ đó, tăng cường hiệu quả công tác tuyên truyền, xây dựng được môi trường quảng cáo lành mạnh, trung thực, sáng tạo và có trách nhiệm.