Kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Cộng hòa Czech:
75 năm từ nhịp cầu ký ức đến tiếng vọng tương lai
VHO - Chương trình nghệ thuật “Tinh hoa văn hóa Việt Nam” - điểm nhấn đặc biệt trong lễ kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Cộng hòa Czech được Bộ VHTTDL phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Czech tổ chức tối 26.6 (giờ địa phương).

Nối dài tình hữu nghị
Một buổi tối cuối tháng Sáu, Praha dịu dàng như “tấm áo lụa mùa hạ”, tại Trung tâm thương mại Sapa - nơi được mệnh danh là “Hà Nội nhỏ” giữa lòng châu Âu, tiếng sáo trúc ngân nga dẫn lối, mở ra không gian giao thoa của hai nền văn hóa.
Những làn điệu dân ca Việt hòa quyện với giai điệu dân gian Czech không chỉ là âm thanh, mà là cảm xúc, là hoài niệm, là kỳ vọng về một tương lai thắm đượm tình hữu nghị.

Đó chính là tinh thần xuyên suốt của chương trình nghệ thuật “Tinh hoa văn hóa Việt Nam” - điểm nhấn đặc biệt trong lễ kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Cộng hòa Czech.

Trong bài phát biểu của mình tại sự kiện này, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Việt Nam Hồ An Phong khẳng định: “Tình cảm và sự tương đồng về lịch sử đấu tranh giành độc lập dân tộc đã đưa hai nước chúng ta xích lại gần nhau”.
‘Trên nền tảng truyền thống tốt đẹp ấy, hai quốc gia đã không ngừng vun đắp cho sự hiểu biết, tin cậy và gắn bó, không chỉ trên phương diện chính trị, kinh tế mà còn trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật”, Thứ trưởng Hồ An Phong cho biết.
Nhiều thế hệ nghệ sĩ Việt Nam đã được đào tạo tại các cơ sở uy tín của Cộng hòa Czech, tiếp thu tinh hoa của nền văn hóa đậm bản sắc và đầy chiều sâu nhân văn. Ngược lại, văn hóa Việt Nam với chiều dài lịch sử và sắc màu phương Đông độc đáo cũng đã và đang để lại dấu ấn trong lòng bạn bè Czech.

Đại sứ Việt Nam tại Cộng hòa Czech Dương Hoài Nam, gọi đây là “một mốc lịch sử mới”, khi hai nước vừa chính thức nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược sau chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính đầu năm nay.
“Mối quan hệ đối tác cùng có lợi này sẽ ngày càng phát triển mạnh mẽ nhờ động lực và mối liên kết chặt chẽ giữa hai nền văn hóa và nhân dân hai nước chúng ta. Tôi có thể tự hào khẳng định mối liên kết văn hóa được hun đúc giữa Việt Nam và Cộng hòa Czech là phi thường”, ông Dương Hoài Nam khẳng định.
Ông nói: “Tôi đã có nhiều cơ hội thưởng thức các chương trình biểu diễn văn hóa nghệ thuật tuyệt vời của Cộng hòa Czech kể từ khi tôi đặt chân đến đất nước tươi đẹp và mến khách này vào tháng 3 năm 2024. Tôi cũng được biết người đồng cấp của tôi tại Hà Nội, Đại sứ Hynek Kmoníček, cũng đang làm rất tốt công việc quảng bá văn hóa Czech tại Việt Nam”.

“75 năm là một chặng đường dài, đủ để những liên kết giữa hai dân tộc trở thành bền chặt và thấu hiểu sâu sắc”, Thứ trưởng Bộ Văn hóa Cộng hòa Czech, ông David Kašpar phát biểu, trong không khí trang trọng nhưng cũng thấm đẫm sự thân tình.
Ông nhấn mạnh vai trò đặc biệt của cộng đồng người Việt Nam tại Czech với hơn 100.000 người là “một phần không thể tách rời của xã hội chúng tôi”.
“Họ đã góp phần làm phong phú thêm nền văn hóa và để lại dấu ấn rõ nét trong đời sống hằng ngày. Vì điều đó, họ xứng đáng được chúng tôi ghi nhận và trân trọng cảm ơn”, ông nói.
“Ngược lại, chúng tôi cũng rất vui mừng khi văn hóa Czech - âm nhạc, văn học, điện ảnh, sân khấu… đã có được chỗ đứng trong trái tim của những người bạn Việt Nam. Tôi tin rằng những hoạt động trao đổi văn hóa, các dự án chung và sự hợp tác nghệ thuật sẽ tiếp tục phát triển, giúp xây dựng những nhịp cầu vững chắc hơn nữa giữa hai dân tộc”, Thứ trưởng David Kašpar phát biểu.

Những nhịp cầu văn hóa sống động
Vai trò của cộng đồng người Việt tại Cộng hòa Czech rất quan trọng. Đây là một cộng đồng năng động, gắn bó và đã chính thức được công nhận là một dân tộc thiểu số tại quốc gia sở tại.
Theo Thứ trưởng Hồ An Phong, đây “không chỉ là sự ghi nhận đối với những đóng góp tích cực của bà con vào đời sống xã hội sở tại, mà còn là biểu tượng sinh động của sự hội nhập hài hòa và tôn trọng đa dạng văn hóa - những giá trị mà cả Việt Nam và Cộng hòa Czech cùng chia sẻ và theo đuổi”.
Hơn thế, cộng đồng người Việt Nam tại Czech chính là những nhịp cầu văn hóa bền vững và sống động giữa hai dân tộc, góp phần thúc đẩy sự hiểu biết, gắn kết và hữu nghị giữa nhân dân hai nước.
Đại sứ Dương Hoài Nam cũng bày tỏ niềm tự hào: “Liên hiệp hội người Việt Nam tại CH Czech nhiều năm qua đã có những đóng góp quan trọng vào nỗ lực thắt chặt quan hệ hữu nghị giữa hai nước. Tôi thực sự tự hào về bà con kiều bào của mình”.

Đêm nghệ thuật Việt Nam giữa lòng châu Âu
Điểm sáng của sự kiện kỷ niệm này là Chương trình nghệ thuật “Tinh hoa văn hóa Việt Nam”, do Nhà hát Ca, Múa, Nhạc Việt Nam thực hiện.
Mỗi tiết mục là một giai điệu đẹp, phản ánh sự đa dạng, phong phú và khác biệt của văn hóa Việt Nam cũng như của Cộng hòa Czech, từ tiếng đàn bầu sâu lắng, đàn tre nứa sôi động, đến những điệu múa tái hiện “sắc màu cố đô” và đại ngàn Tây Bắc.
Tiết mục “Skoda - Lasky”, một bản hòa tấu nổi tiếng của Cộng hòa Czech đã được thể hiện trên nền nhạc cụ dân tộc Việt như: đàn T’rưng, đàn Nhị, Tam Thập Lục, mang đến trải nghiệm vừa quen vừa lạ, đánh thức sự đồng điệu giữa hai nền văn hóa Đông - Tây.

“Pod Našima Okny” - một bản dân ca Czech, được phối khí theo phong cách Việt và trình diễn bởi ca sĩ Hà Myo, như một lời chào nồng ấm từ người Việt gửi đến bạn bè Czech.
Đặc biệt, tiết mục độc tấu đàn bầu “Quê hương ba miền” do NSND Trường Giang thể hiện, với sự đồng hành tinh tế của dàn nhạc đã thực sự chạm đến trái tim khán giả. Âm thanh mộc mạc mà sâu lắng của cây đàn bầu - nhạc cụ mang hồn cốt Việt đã dẫn dắt người nghe chu du qua ba miền đất nước, qua từng làn điệu dân ca đậm đà bản sắc.

Tiết mục không chỉ khiến đông đảo kiều bào xúc động mà còn nhận được những tràng pháo tay tán thưởng nồng nhiệt từ những người bạn Czech và ngoại giao đoàn như một minh chứng sinh động cho sức lan tỏa của nghệ thuật dân tộc trong lòng bạn bè năm châu.
“Đó không chỉ là sự gặp gỡ của âm thanh, mà là sự giao thoa của tâm hồn, nơi nghệ thuật vượt qua ranh giới địa lý và ngôn ngữ để chạm đến trái tim con người”, Thứ trưởng Hồ An Phong nói đầy xúc cảm.
Hướng tới tương lai, hợp tác văn hóa - du lịch bền chặt
Sự kiện này được kỳ vọng là điểm khởi đầu cho những hợp tác sâu rộng hơn trong thời gian tới.
“Chúng tôi hy vọng rằng chương trình hôm nay cùng chuỗi các hoạt động triển lãm, xúc tiến quảng bá du lịch trong khuôn khổ Những ngày Văn hóa - Du lịch Việt Nam tại Cộng hòa Czech sẽ góp phần thắt chặt hơn nữa tình cảm giữa nhân dân hai nước và mở ra những cơ hội hợp tác mới trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật và du lịch”, Thứ trưởng Hồ An Phong bày tỏ.

Thứ trưởng David Kašpar kết lại bằng lời mời nồng nhiệt: “Một trong những dự án tiếp nối sẽ là triển lãm về sân khấu múa rối nước Việt Nam tại Bảo tàng Văn hóa Múa rối ở Chrudim. Tôi trân trọng mời quý vị tới chiêm ngưỡng không gian đặc sắc này”.
“Chúng ta đều nhận thức rằng văn hóa có khả năng đặc biệt vượt qua khoảng cách địa lý, rào cản ngôn ngữ cũng như sự khác biệt về lịch sử. Vì vậy, mong rằng khoảnh khắc trang trọng hôm nay không chỉ là dịp để tưởng nhớ về quá khứ chung của chúng ta, mà còn là lời hiệu triệu hướng tới tương lai, để tiếp tục thúc đẩy đối thoại văn hóa, phát triển quan hệ hữu nghị và tạo ra những cơ hội mới cho sự giao lưu và làm phong phú giá trị của nhau”, Thứ trưởng David Kašpar nhấn mạnh.
Đêm nhạc khép lại nhưng những giai điệu ấy sẽ còn vang mãi trong lòng người, như cách mà quan hệ Việt - Czech đã được nuôi dưỡng và lan tỏa trong suốt hơn bảy thập kỷ qua.
Trong ánh mắt rạng rỡ của người Việt xa quê, trong nụ cười trìu mến của bạn bè quốc tế, hiện hữu một Việt Nam thân thiện, sâu sắc và đầy khát vọng, sẵn sàng bước tiếp trên hành trình hợp tác, phát triển và sẻ chia.