Tăng cường đầu tư thiết chế văn hóa, thể thao
VHO - Trong bối cảnh toàn cầu hóa và kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, văn hóa đã trở thành trụ cột quan trọng trong việc định hình tương lai của một quốc gia. Chính vì vậy, việc phát triển và hoàn thiện hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao không chỉ đáp ứng nhu cầu cấp thiết của cộng đồng mà còn góp phần tạo dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.
Thông tin tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 của ngành văn hóa và thể thao, ông Võ Trọng Nam, Phó Giám đốc Sở VHTT TP.HCM đã chỉ rõ, cơ sở vật chất trong ngành VHTT hiện nay đã xuống cấp nghiêm trọng. Đây là vấn đề không thể chậm trễ, bởi các công trình VHTT như nhà hát, trung tâm văn hóa, khu liên hợp thể thao vẫn chưa được đầu tư đúng mức, ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động VHTT của thành phố. Hệ thống thiết chế VHTT, cả công lập lẫn ngoài công lập, phát triển mạnh mẽ nhưng vẫn chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu xã hội. Điều này đặt ra một câu hỏi lớn: Làm sao để TP.HCM có thể xây dựng được một hệ thống thiết chế VHTT hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển lâu dài, đồng thời bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống?
Trước tình hình ngân sách hạn chế, việc mời gọi xã hội hóa để phát triển ngành VHTT trở thành một giải pháp cấp thiết. Sở VHTT TP.HCM đã tiên phong việc kêu gọi đầu tư từ khu vực tư nhân, triển khai mô hình “Hợp tác công tư” (PPP) và đạt được những kết quả tích cực. Cụ thể, trong giai đoạn 2021-2025, thành phố đã thực hiện 67 dự án với tổng mức đầu tư khoảng 3.562 tỉ đồng, trong đó 48 dự án trị giá 1.326 tỉ đồng đã được triển khai trong năm 2024. Đến nay, 31 trong số 48 dự án (với tổng mức đầu tư 1.177 tỉ đồng) đã được HĐND TP và UBND TP.HCM thông qua chủ trương đầu tư. Đây là những bước đi quan trọng, không chỉ giúp TP.HCM giải quyết vấn đề thiếu hụt cơ sở vật chất mà còn tạo cơ hội cho các nhà đầu tư đóng góp vào việc phát triển các công trình VHTT mang tính biểu tượng.
Ngoài các dự án do Sở VHTT chuẩn bị đầu tư, Sở đã phối hợp với Sở KH&ĐT thẩm định các dự án đầu tư công trong lĩnh vực VHTT. Đến nay, Sở VHTT đã góp ý hồ sơ báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư cho 21 dự án tại các quận, huyện, với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 604 tỉ đồng. Điều này phản ánh sự quan tâm, lãnh đạo của thành phố đối với các công trình lớn, mang tính biểu tượng, có ảnh hưởng sau khi hoàn thành, như Rạp Xiếc và biểu diễn đa năng Phú Thọ, Trung tâm đào tạo VĐV năng khiếu, Nhà Văn hóa Phụ nữ cơ sở 1, Nhà Văn hóa Thanh niên, Cung thiếu nhi Thành phố. Các công trình này sẽ đóng góp quan trọng vào sự phát triển văn hóa, thể thao của thành phố, đặc biệt là các công trình trọng điểm chào mừng 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam và Đại hội Thể thao toàn quốc lần thứ X vào năm 2026.
Trong giai đoạn 2026-2030, Sở VHTT đã đề xuất thực hiện 22 dự án, trong đó 14 dự án tại các thiết chế do Sở quản lý (với tổng mức đầu tư 4.965 tỉ đồng) và 8 dự án tại các thiết chế do quận, huyện quản lý (với tổng mức đầu tư 298 tỉ đồng). Đây sẽ là những công trình tiếp theo góp phần củng cố nền tảng phát triển văn hóa, thể thao của thành phố trong tương lai. Việc triển khai các dự án này không chỉ đáp ứng nhu cầu về không gian VHTT mà còn tạo ra động lực thúc đẩy sáng tạo, phát triển ngành công nghiệp VHTT, từ đó góp phần phát triển kinh tế xã hội thành phố. Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Thị Diệu Thúy đã ghi nhận những nỗ lực của ngành VHTT trong năm qua và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn thiện hệ thống thiết chế VHTT trong năm 2025. Bà Thúy đề nghị ngành VHTT tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, đồng thời tăng cường các phong trào thi đua và các công trình chào mừng sự kiện lớn này. Những nỗ lực này không chỉ góp phần phát triển các giá trị văn hóa truyền thống mà còn tạo ra nền tảng đạo đức tốt đẹp, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, góp phần nâng cao chất lượng sống của người dân.
Việc phát triển các thiết chế VHTT không thể tách rời khỏi mục tiêu phát triển bền vững. Đầu tư vào hệ thống cơ sở vật chất này chính là đầu tư vào tương lai của TP.HCM, nơi mà các giá trị văn hóa sẽ được bảo tồn, phát huy và kết nối với xu thế phát triển khoa học công nghệ hiện đại. Những công trình VHTT không chỉ giúp nâng cao đời sống tinh thần của cộng đồng mà còn góp phần thúc đẩy sự giao thoa văn hóa quốc tế, nâng cao vị thế TP.HCM trên trường quốc tế. Để đạt được mục tiêu này, sự hợp tác giữa các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng là vô cùng quan trọng. Không chỉ cần sự đầu tư về tài chính mà còn cần sự tham gia tích cực trong việc phát triển các dịch vụ VHTT, đồng thời đảm bảo các dự án này phải phù hợp với đặc thù văn hóa của TP.HCM, bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc trong quá trình hội nhập.
Nhìn chung, việc hoàn thiện hệ thống thiết chế VHTT là chiến lược dài hạn để phát huy giá trị văn hóa dân tộc và thúc đẩy sự phát triển bền vững. Văn hóa không chỉ là sự bảo tồn truyền thống mà còn là động lực cho sự sáng tạo, phát triển kinh tế xã hội. TP.HCM với những bước đi vững chắc trong việc đầu tư và phát triển các công trình VHTT đang tạo ra nền tảng vững chắc để phát triển bền vững, góp phần vào công cuộc xây dựng một xã hội giàu bản sắc văn hóa và phát triển toàn diện.