Dấu mốc hợp tác và phát triển bền vững

VHO - Hà Nội đang bước vào giai đoạn chuẩn bị nước rút cho sự kiện lớn của thể thao khu vực: Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Thể thao lần thứ 8 (AMMS-8) và các Hội nghị liên quan, tổ chức từ ngày 13-17.10.

Đây là lần đầu tiên Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch luân phiên trong lĩnh vực hợp tác thể thao ASEAN. Một nhiệm kỳ sẽ kéo dài trong 2 năm và nhiệm kỳ Chủ tịch của Việt Nam diễn ra trong 2 năm 2024 và 2025. Trong 2 năm đảm nhận vai trò Chủ tịch, Việt Nam sẽ tổ chức 1 Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Thể thao và 2 Hội nghị quan chức cấp cao ASEAN về Thể thao (SOMS).

Từ tầm nhìn chung đến hành động cụ thể

Sau thành công trong việc đăng cai Hội nghị quan chức cấp cao ASEAN về thể thao vào tháng 10 năm ngoái, năm nay Việt Nam tiếp tục là quốc gia đăng cai các Hội nghị cấp cao nhất của khu vực về thể thao. Không chỉ đơn thuần là Hội nghị được tổ chức theo định kỳ, AMMS-8 và các Hội nghị liên quan tại Hà Nội còn là cơ hội để ASEAN nhìn lại toàn bộ chặng đường hợp tác đã đi qua, khẳng định vai trò ngày càng lớn của thể thao trong xây dựng cộng đồng và định hình những ưu tiên mới cho giai đoạn phát triển bền vững.

Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Thể thao được tổ chức định kỳ 2 năm một lần, khởi đầu từ năm 2011 tại Yogyakarta (Indonesia). Trong hơn một thập niên qua, 7 kỳ hội nghị đã diễn ra tại nhiều quốc gia thành viên, tạo nên một lộ trình gắn kết rõ ràng từ việc chia sẻ tầm nhìn ban đầu đến từng bước biến những định hướng đó thành hành động cụ thể.

Điểm lại 7 kỳ Đại hội có thể thấy AMMS-1 đã đặt nền móng với thông điệp coi thể thao là ngôn ngữ chung để thúc đẩy hiểu biết và đoàn kết khu vực. Hai năm sau, tại Lào, AMMS- 2 thông qua Tuyên bố Viêng Chăn, khẳng định nguyên tắc hợp tác trên cơ sở bình đẳng, không phân biệt đối xử, tạo điều kiện cho phụ nữ, trẻ em và người yếu thế tiếp cận thể thao. Từ nền tảng đó, các kỳ hội nghị tiếp theo liên tục mở rộng nội dung, chú trọng phát triển thể thao học đường, tổ chức Đại hội Thể thao học sinh ASEAN, đồng thời thúc đẩy giao lưu thể thao truyền thống với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Năm 2019, AMMS-5 tại Philippines mang chủ đề “One Vision, One Goal, One Community: Strengthening Unity Through Sports” (Một tầm nhìn, một mục tiêu, một cộng đồng: Tăng cường đoàn kết thông qua thể thao). Chủ đề này hướng tới việc nhấn mạnh vai trò của thanh thiếu niên, phụ nữ và bình đẳng giới trong chiến lược phát triển thể thao khu vực. Khi đại dịch Covid-19 bùng phát, AMMS-6 do Singapore chủ trì theo hình thức trực tuyến tập trung vào phục hồi an toàn, ứng dụng công nghệ số và gắn kết thể thao với mục tiêu phát triển bền vững. Đến AMMS- 7 tại Chiang Mai (Thái Lan) vào năm 2023, trọng tâm tiếp tục được cập nhật với các ưu tiên mới như liêm chính trong thể thao, phòng chống doping, chuyển đổi số và phát triển tài năng trẻ.

Nhìn lại, có thể thấy AMMS đã đi một hành trình từ những phát biểu mang tính định hướng đến những chương trình cụ thể, qua đó dần tạo nên bản sắc hợp tác thể thao đặc trưng của ASEAN.

Hà Nội 2025 - bước ngoặt cho thể thao ASEAN

Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Thể thao lần thứ 8 tại Hà Nội được tổ chức với chủ đề “Navigating Sports Contributing to Sustainable Development”, nhấn mạnh định hướng thể thao phải góp phần trực tiếp cho phát triển bền vững. Đây là sự nối tiếp hợp lý của quá trình trước đó và cũng là sự khẳng định rõ ràng rằng thể thao không chỉ đơn thuần là thành tích hay giải đấu mà còn là một công cụ để nâng cao sức khỏe cộng đồng, tạo ra sự hòa nhập xã hội và đóng góp vào tiến trình phát triển của từng quốc gia.

Dự kiến, trong khuôn khổ Hội nghị, ASEAN sẽ tổng kết Kế hoạch công tác về Thể thao giai đoạn 2021-2025, đánh giá những kết quả đạt được, chỉ ra những điểm còn hạn chế và xây dựng định hướng cho giai đoạn tiếp theo. Các nội dung dự kiến sẽ tập trung vào việc củng cố tính minh bạch và liêm chính trong thể thao thông qua việc tăng cường các biện pháp chống gian lận, chống doping, đồng thời bảo vệ quyền lợi và phúc lợi cho vận động viên.

Hội nghị sẽ gồm các nội dung liên quan đến công tác phát triển thể thao gắn với khoa học và kinh tế thể thao như: Thảo luận về nghiên cứu khoa học thể thao, mô hình quản lý hiện đại, kinh tế thể thao và thể thao gắn với du lịch. Bình đẳng và hòa nhập trong thể thao - thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ, thanh niên và người khuyết tật trong các hoạt động thể thao khu vực. Bảo tồn thể thao truyền thống ASEAN - duy trì và quảng bá những giá trị đặc sắc, coi đây là bản sắc văn hóa chung của khu vực.

Bên cạnh đó là các nội dung như hướng tới thành lập Trung tâm thể thao hiệu suất cao ASEAN - nơi đào tạo VĐV, HLV, chia sẻ tri thức, tạo nền tảng nâng cao thành tích thể thao khu vực. Hợp tác quốc tế mở rộng, thông qua tuyên bố chung với Nhật Bản, Trung Quốc và các tổ chức quốc tế như WADA, FIFA, IOC… để thúc đẩy phát triển thể thao bền vững.

Việt Nam, trên cương vị nước chủ nhà, có trách nhiệm quan trọng trong việc dẫn dắt thảo luận, tạo đồng thuận giữa các thành viên và giới thiệu sáng kiến mới. Thành công của AMMS-8 sẽ giúp quảng bá hình ảnh đất nước, khẳng định năng lực tổ chức sự kiện quốc tế và đưa thể thao trở thành một kênh ngoại giao mềm hiệu quả. Đây cũng là cơ hội để Việt Nam thúc đẩy những ưu tiên riêng, từ phát triển phong trào thể thao cộng đồng đến nâng cao thành tích thể thao đỉnh cao, qua đó vừa đóng góp cho khu vực, vừa phục vụ lợi ích quốc gia.

Có thể xem Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Thể thao lần thứ 8 tại Hà Nội là một cột mốc quan trọng, vừa mang tính tổng kết một chặng đường hợp tác thể thao, vừa mở ra chương mới hướng đến phát triển bền vững. Trên cơ sở những thành tựu đã đạt được và những thách thức phía trước, AMMS-8 được kỳ vọng sẽ tạo bước chuyển quan trọng, giúp ASEAN củng cố bản sắc riêng trong lĩnh vực thể thao, đồng thời khẳng định tiếng nói mạnh mẽ hơn trên trường quốc tế. Với vai trò chủ nhà, Việt Nam không chỉ góp phần vào sự thành công chung của Hội nghị mà còn có thêm cơ hội để đưa hình ảnh đất nước, con người và thể thao Việt Nam đến gần hơn với bạn bè khu vực và thế giới.