“Giấc mơ Mỹ” sẽ tan vỡ vì sắc lệnh về thị thực và nhập cảnh?

HỒNG NHUNG

VHO - Tổng thống Mỹ Donald Trump đã liên tiếp ký hai sắc lệnh gây tranh cãi về thị thực và nhập cảnh, làm dấy lên lo ngại về quyền lợi của sinh viên quốc tế và quan hệ đối ngoại giữa Mỹ với nhiều nước.

 “Giấc mơ Mỹ” sẽ tan vỡ vì sắc lệnh về thị thực và nhập cảnh? - ảnh 1
Người tị nạn Afghanistan xếp hàng bên ngoài Căn cứ chung McGuire-Dix-Lakehurst ở New Jersey (Mỹ) vào năm 2021. Ảnh: REUTERS

 Trong tháng 5, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh hạn chế nhập cảnh vào Mỹ đối với công dân nước ngoài muốn học tập hoặc tham gia các chương trình trao đổi tại Đại học Harvard. Sắc lệnh cũng chỉ thị Bộ Ngoại giao Mỹ “xem xét thu hồi” các visa học thuật hoặc trao đổi hiện có của bất kỳ sinh viên Harvard nào “không đáp ứng các tiêu chí của sắc lệnh”.

Đến đầu tháng 6, Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục ký thêm sắc lệnh cấm nhập cảnh đối với công dân từ 12 quốc gia đến Mỹ và hạn chế công dân từ 7 nước khác. Các quốc gia bị cấm gồm: Afghanistan, Myanmar, Chad, Cộng hòa Congo, Guinea Xích Đạo, Eritrea, Haiti, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen. Washington cũng sẽ áp đặt các hạn chế nghiêm ngặt hơn đối với công dân đến từ Burundi, Cuba, Lào, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan và Venezuela.

Giới quan sát đánh giá, ngoài lý do an ninh quốc gia, Tổng thống Donal Trump dường như đang muốn chứng minh ông đã giữ cam kết lúc tranh cử và tìm kiếm nhượng bộ từ nước khác, đồng thời bày tỏ lo ngại các quyết định sẽ ảnh hưởng lớn đến giáo dục và quan hệ quốc tế của Mỹ với các nước.

Theo giới quan sát, lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump có thể sẽ xóa tan hy vọng về cuộc sống mới ở Mỹ của nhiều người dân hiện đang sống trong bất ổn và khó khăn cùng cực. Người dân các nước như Haiti hay Sudan hiện đang có cuộc sống bất an và nguy hiểm vì xung đột, hay tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng.

Vì vậy, sắc lệnh là đòn giáng mới nhất đối với các cộng đồng người di cư từ Haiti, Venezuela và Cuba sau khi Tòa án Tối cao tuần trước đã phán quyết thu hồi quyền cư trú hợp pháp tạm thời mà chính quyền cựu Tổng thống Biden từng cấp cho khoảng 211.000 người Haiti, 117.000 người Venezuela và 110.000 người Cuba cùng một số cộng đồng khác.

Bên cạnh đó, lệnh cấm nhập cảnh mới cũng vấp phải sự phản ứng từ nhiều bên, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ gia tăng chia rẽ, kỳ thị và ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ quốc tế. Cao ủy Liên Hợp Quốc về Nhân quyền Volker Turk đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về phạm vi rộng và tính bao quát của lệnh cấm, cho rằng điều này làm dấy lên mối lo ngại nghiêm trọng từ góc độ luật pháp quốc tế.

Sau khi lệnh cấm được thông báo, một số nước bị ảnh hưởng như Cuba cũng lên án lệnh hạn chế nhập cảnh đối với công dân nước này, cho rằng đây là hành động mang “màu sắc phân biệt chủng tộc”, tác động lớn các mối quan hệ gia đình, văn hóa và học thuật giữa Cuba và Mỹ.

Trong khi đó, Somalia lập tức đã cam kết phối hợp với Mỹ để giải quyết các lo ngại an ninh liên quan đến người nhập cư. “Chúng tôi coi trọng mối quan hệ lâu dài với Mỹ và sẵn sàng tham gia đối thoại nhằm xử lý những vấn đề được nêu”, Đại sứ Somalia tại Washington Dahir Hassan Adbi cho biết.