Điều đặc biệt ở giải thưởng Quả cầu vàng

VHO- Giải thưởng Quả cầu vàng ngày nay được coi là một trong những giải thưởng điện ảnh danh giá nhất ở nước Mỹ và trên thế giới. Đây được xem là giải thưởng đối trọng với giải thưởng Oscar trong giới điện ảnh toàn cầu.

 Giải thưởng Quả cầu vàng mang nhiều ý nghĩa chính trị

Về tuổi tác, giải thưởng này thua kém giải thưởng điện ảnh Mỹ Oscar vì giải thưởng Quả cầu vàng ra đời năm 1944. Nó không phải do Viện hàn lâm nghệ thuật điện ảnh Mỹ sáng lập nên mà là ý tưởng của liên đoàn các hiệp hội nhà báo, phóng viên ở Hollywood. Hồi ấy, tức là vào những năm đầu của thập kỷ 40 trong thế kỷ trước, giới báo chí ở Hollywood dựng nên giải thưởng này để thông qua đấy có thể tiếp cận được sâu rộng hơn vào thế giới điện ảnh ở Mỹ và gây dựng đối trọng (chứ không phải cạnh tranh) nhất định đối với giải thưởng Oscar.

Do vướng mắc vào một số vụ bê bối và tai tiếng mà liên đoàn nhà báo, phóng viên nói trên phải giải thể. Một liên danh khác được thành lập làm chủ sở hữu và để vận hành giải thưởng Quả cầu vàng. Năm nay, giải thưởng điện ảnh Quả cầu vàng được tổ chức trao lần thứ 81 và là lần đầu tiên với ban tổ chức mới.

Trong thế giới văn hóa và điện ảnh Mỹ có câu “Quả cầu vàng trước, tượng Oscar sau”, có nghĩa là giải thưởng Quả cầu vàng hằng năm được tổ chức trao trước khi giải thưởng Oscar được tổ chức trao. Vì thế, diễn biến và kết quả cuối cùng của việc trao giải thưởng Quả cầu vàng hằng năm được nhìn nhận như một điềm báo cho giải thưởng Oscar và như một sự sàng lọc trước những tác phẩm điện ảnh cho giải thưởng Oscar. Có rất nhiều người và tác phẩm điện ảnh đoạt giải thưởng Quả cầu vàng và rồi sau đó còn ẵm về cả giải thưởng Oscar. Đồng thời, có không ít tác phẩm điện ảnh vì không được đề cử cho giải thưởng Oscar đã tham gia giải thưởng Quả cầu vàng để “rửa hận” hoặc để quảng bá truyền thông. Qua đó có thể thấy giải thưởng Quả cầu vàng gây áp lực cạnh tranh cả về nghệ thuật điện ảnh lẫn cung cách tổ chức và hiệu ứng truyền thông không hề nhỏ tới giải thưởng Oscar.

Điều đặc biệt thứ hai ở giải thưởng Quả cầu vàng năm nay là mọi quyết định của ban giám khảo gần như đều được giới phê bình điện ảnh quốc tế và dư luận công chúng đồng tình. Đồng thuận đánh giá đến mức như thế là điều vô cùng hiếm hoi ở các giải thưởng điện ảnh lớn nhỏ trên thế giới. Nguyên nhân xem ra là những người chủ sở hữu mới của giải thưởng Quả cầu vàng đã thực hiện hai thay đổi rất quan trọng đối với việc lựa chọn để trao giải. Thứ nhất, nếu như trước đây ban giám khảo quyết định chỉ có 100 người thì năm nay diện này được tăng lên 300, tức là gấp ba. Thứ hai, thành phần nhân sự “ban giám khảo mới” đã trở nên “quốc tế hơn hẳn” trước đấy. Nhờ đó, mọi quyết định cuối cùng của ban giám khảo được khách quan hơn và mang tính đại diện cao hơn, phản ánh được sâu rộng hơn trước sự đánh giá của thế giới ở bên ngoài nước Mỹ.

Một điều đặc biệt nữa ở giải thưởng Quả cầu vàng năm nay, cho dù không phải là chủ định hay áp đặt của phía ban tổ chức vì tác phẩm và nhân sự được trao giải thật sự rất xứng đáng và xuất sắc, là đề cập đến một trong những chủ đề xưa nay vốn luôn rất nhạy cảm ở nước Mỹ về vấn đề người bản xứ, dân thổ địa ở nước Mỹ, về vai trò của họ trong lịch sử nước Mỹ và về trách nhiệm của xã hội hiện đại ngày nay đối với hiện tại và tương lai của họ.

Điều đặc biệt, nữ diễn viên chính Lily Gladstone trong bộ phim Killer of the Flower Moon của đạo diễn Martin Scorseses được trao giải thưởng Quả cầu vàng cho nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, có xuất thân là người bản xứ ở nước Mỹ và bản thân bộ phim cũng về người bản xứ ở Mỹ trong thời xa xưa. Giống như ở giải thưởng Oscar, giải thưởng Quả cầu vàng năm nay, bất kể với hay không với chủ định ngay từ ban đầu, cũng không thể biệt lập được với chính trị. 

 THỤC LINH