Chuyển Bộ Công an điều tra vi phạm trái phiếu của nhóm Công ty thuộc Novaland

VHO - Thanh tra Chính phủ chuyển vụ việc vi phạm về phát hành trái phiếu doanh nghiệp và sử dụng tiền trái phiếu của nhóm Công ty thuộc Tập đoàn Novaland sang Bộ Công an để xem xét, xử lý.

Theo kết luận từ cuộc thanh tra quy mô lớn của Thanh tra Chính phủ về việc chấp hành pháp luật trái phiếu doanh nghiệp giai đoạn 2015 đến giữa năm 2023, một bức tranh đáng lo ngại đã được phơi bày.

67 tổ chức phát hành, bao gồm cả ngân hàng và các công ty, đã huy động số vốn khổng lồ lên tới hơn 462.824 tỷ đồng thông qua 827 mã trái phiếu. Điều đáng chú ý là hơn 58% trong số đó, tương đương 270.635 tỷ đồng, là trái phiếu không có tài sản bảo đảm, tiềm ẩn rủi ro rất cao cho nhà đầu tư.

Tại các ngân hàng, việc công bố thông tin thiếu minh bạch, không theo dõi riêng nguồn tiền trái phiếu và sử dụng vốn sai mục đích so với phương án đã công bố là những vi phạm phổ biến. Tuy nhiên, tâm điểm của cơn bão lần này lại tập trung vào Novaland - một gã khổng lồ trong lĩnh vực bất động sản.

Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra những dấu hiệu vi phạm rõ rệt trong việc sử dụng tiền từ phát hành trái phiếu của tập đoàn này và các công ty thành viên. Với 131 mã trái phiếu được phát hành, tổng giá trị lên tới 67.100 tỷ đồng, dòng tiền khổng lồ này đã không được sử dụng đúng mục đích như cam kết.

Điển hình là việc Novaland chuyển 1.500 tỷ đồng vào một công ty con, sau đó số tiền này được chuyển tiếp để "mua" một lô cổ phần. Thế nhưng, điều kỳ lạ là ngay trong ngày nhận tiền, số vốn khổng lồ đó đã được chuyển đi lòng vòng qua nhiều cá nhân và trung gian, rồi cuối cùng quay về chính một công ty khác trong tập đoàn.

Cơ quan thanh tra kết luận, phần vốn góp này "không tồn tại trong thực tế". Một kịch bản tương tự lặp lại ở nhiều công ty thành viên khác như Lucky House, Aqua, Unity, với tổng số tiền 7.084 tỷ đồng cũng được chuyển vòng và cuối cùng đổ về Công ty cổ phần Kinh doanh Nhà Nova. Những giao dịch này được nhận định có dấu hiệu phối hợp để tạo ra vốn điều lệ ảo, và quan trọng hơn, là sử dụng tiền của trái chủ một cách sai mục đích.

Sóng gió không dừng lại ở Novaland mà còn lan sang các công ty liên quan, để lại một gánh nặng nợ khổng lồ. Bốn công ty gồm GreenWich, BNP Global, Cát Liên Hoa và Residence đã phát hành trái phiếu với tổng giá trị hàng chục nghìn tỷ đồng và hiện đang trong tình trạng nợ quá hạn.

Tính đến cuối tháng 6.2023, tổng số tiền gốc và lãi các công ty này chưa thanh toán cho trái chủ lên tới 4.555 tỷ đồng.

Công ty GreenWich nợ quá hạn gần 1.600 tỷ đồng gốc và hơn 240 tỷ đồng lãi, với nguy cơ không thể trả nợ là rất cao. Công ty BNP Global, dù đã thanh toán một phần, vẫn còn nợ quá hạn số tiền lên tới 1.216 tỷ đồng và được đánh giá là không thể khắc phục ngay lập tức.

Trước những kết luận nặng nề, Novaland đã lên tiếng phản hồi. Đại diện tập đoàn cho biết họ đã chủ động giải trình với cơ quan chức năng và nỗ lực giảm đáng kể tổng dư nợ.

Theo đó, tính đến cuối tháng 9.2025, Novaland khẳng định đã thanh toán được 15.319 tỷ đồng, tương đương gần 44% tổng dư nợ tại thời điểm cuối tháng 6.2023, đưa tổng dư nợ còn lại xuống 19.559 tỷ đồng.

Đặc biệt, trong số 24 gói trái phiếu bị kiến nghị chuyển sang Bộ Công an, doanh nghiệp này tuyên bố đã tất toán được 15 gói và đang duy trì thanh toán đúng hạn nhiều gói khác.