Sau vụ việc hàng chục clip nhạy cảm bị phát tán, cảnh báo nguy cơ lộ dữ liệu cá nhân từ camera giám sát

VHO - Camera giám sát là một trong những thiết bị đang được các cơ quan, cửa hàng kinh doanh, hộ gia đình… sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích từ thiết bị giám sát này mang lại thì cũng tiềm ẩn nguy cơ bị lộ dữ liệu cá nhân.

Do kết nối máy chủ ở nước ngoài

Tại Việt Nam, hiện ước tính có hàng chục triệu camera đang sử dụng. Tuy nhiên, 90% camera giám sát tại Việt Nam nhập khẩu từ nước ngoài. Một số dòng camera hoạt động theo cơ chế cloud (đám mây), kết nối máy chủ “server” đặt tại nước ngoài.

Người dùng ở Việt Nam phải “vòng” qua server này trước khi kết nối vào camera. Việc thông tin đi vòng qua cloud của các hãng đặt ở nước ngoài dẫn tới rủi ro về an toàn thông tin. Thông tin cá nhân qua bước trung gian khi không có các cơ chế bảo mật sẽ gây rủi ro cho người dùng. Thông tin cá nhân và các hành vi riêng tư có thể bị công khai khi kênh truyền bị chặn hoặc server bị tấn công.

Sau vụ việc hàng chục clip nhạy cảm bị phát tán, cảnh báo nguy cơ lộ dữ liệu cá nhân từ camera giám sát - ảnh 1
Ảnh minh hoạ

Bị truy cập trái phép

Bên cạnh đó còn có các nguyên nhân khác khiến hình ảnh, clip từ camera bị phát tán như: Camera bị hack từ xa qua Internet. Nhiều camera IP (loại kết nối Wi-Fi, xem qua điện thoại) có mật khẩu mặc định yếu, ví dụ “admin” hoặc “123456” nên dễ dàng bị các tin tặc tấn công, đánh cắp dữ liệu cá nhân.

Tin tặc sử dụng phần mềm quét toàn cầu để tìm camera đang mở cổng truy cập công khai, rồi đăng nhập trái phép. Sau khi chiếm quyền xâm nhập vào camera, tin tặc sẽ xem trực tiếp hình ảnh, video rồi sao chép dữ liệu về máy và phát tán hoặc bán clip trên mạng “đen”.

 Rò rỉ từ nhân viên quản lý hệ thống

Một số tiệm dịch vụ, cửa hàng hoặc chung cư lắp camera và giao quyền do nhân viên quản lý, nên người này có toàn quyền truy cập. Nếu nhân viên tự ý trích xuất video, sao chép clip riêng tư hoặc bán cho bên thứ ba, dữ liệu sẽ bị rò rỉ.

Trường hợp này thuộc nhóm xâm phạm bí mật đời tư và lạm dụng quyền quản trị hệ thống.

Lộ do lưu trữ dữ liệu không an toàn

Nhiều cơ sở dùng thẻ nhớ, ổ cứng, hoặc dịch vụ cloud miễn phí mà không mã hóa dữ liệu. Khi bị mất thiết bị hoặc cloud bị xâm nhập, toàn bộ clip có thể bị tải xuống, phát tán.

Một số nhà cung cấp cloud camera ở nước ngoài còn bán dữ liệu người dùng cho quảng cáo hoặc đối tác phân tích hành vi, gây nguy cơ mất quyền riêng tư diện rộng.

Cách phòng tránh

Để phòng tránh việc bị phát tán hình ảnh cá nhân khi sử dụng camera giám sát, người dùng cần đổi mật khẩu mặc định, dùng mật khẩu mạnh và xác thực 2 lớp. Cùng với đó hãy tắt truy cập từ xa nếu không cần thiết.

Bên cạnh đó cũng cần đưa ra một nguyên tắc, không lắp camera ở khu vực riêng tư (phòng ngủ, nhà tắm, phòng thay đồ), vì đây là những nơi dễ có hình ảnh nhạy cảm.

Một trong những cách phòng tránh khác là cần mua thiết bị của thương hiệu uy tín, có chứng chỉ bảo mật và khi sử dụng thì định kỳ kiểm tra nhật ký truy cập và cập nhật phần mềm điều khiển cho camera.

Nếu phát hiện clip hình ảnh cá nhân bị lộ, cần ngừng sử dụng thiết bị, lưu lại bằng chứng, trình báo cơ quan chức năng để làm rõ nguyên nhân và hỗ trợ điều tra.