Robot trở thành bạn đồng hành trên toàn cầu

HỒNG NHUNG

VHO - Trước sự phát triển đột phá của khoa học và công nghệ, robot đang bước vào cuộc sống của con người thường xuyên và gần gũi hơn. Giờ đây không chỉ là những hình ảnh trong phim khoa học viễn tưởng như trước, robot đa năng “trông giống và có thể chuyển động như người” đã thực sự đi vào đời sống hằng ngày của chúng ta.

 Robot trở thành bạn đồng hành trên toàn cầu - ảnh 1
Công ty Unitree Robotics giới thiệu chó robot 4 chân mới có khả năng di chuyển trên nhiều địa hình, chịu tải ấn tượng, ứng dụng trong môi trường khắc nghiệt. Ảnh: REUTERS

Trên thế giới, robot hình người đang trở thành chủ đề nóng trong cuộc đua của những “ông lớn công nghệ” và các công ty khởi nghiệp. Tại Trung Quốc, mô hình thử nghiệm robot làm việc trong siêu nhà máy Xiaomi đã được triển khai. Với hơn 700 robot AI hoạt động suốt ngày đêm, nhà máy xe điện được Xiaomi khẳng định có thể đạt năng lực sản xuất vượt trội. Rất ít công nhân làm việc tại nhà máy, thay vào đó là hàng loạt cánh tay robot di chuyển nhanh với độ chính xác cao, thuần thục lắp ráp các phần thân xe. Các robot di chuyển tự động lướt trên sàn, vận chuyển vật liệu hiệu quả đến nơi chỉ định.

Tại Đức, hãng Mercedes-Benz hay BMW cũng đã sử dụng robot hình người cho một số công đoạn lắp ráp hoặc kiểm tra. Còn tại Mỹ, dự kiến vào khoảng đầu năm 2026, hai “gã khổng lồ” công nghệ Nvidia và Foxconn cũng sẽ bắt tay triển khai một mô hình sản xuất mới khi đưa robot hình người vào quy trình lắp ráp máy chủ tại nhà máy ở Houston.

Không chỉ tự động hóa trong sản xuất, robot giờ đây đã trở nên gần gũi và là bạn đồng hành thường xuyên hơn trong cuộc sống hằng ngày của mọi người trên khắp thế giới. Tại Trung Quốc, robot là hình ảnh quen thuộc xuất hiện ở quầy cà phê Cofe+, đảm nhiệm quy trình từ pha chế tự động giảm chi phí khoảng 90%.

Hay ở một số nhà hàng Nhật Bản, với đơn hàng được đặt qua máy tính bảng, robot giao thức ăn cho khách hàng tại nhà hàng cũng trở thành một nét văn hóa ẩm thực gần gũi trong những năm gần đây. Robot dịch vụ hỗ trợ con người trong nhiều công việc, từ máy hút bụi tự động, robot thú cưng trong gia đình, đến các thiết bị giám sát tại trung tâm thương mại hay quản lý hàng tồn kho trong kho bãi.

Với lĩnh vực y tế chăm sóc người cao tuổi, robot cũng đang đóng vai trò quan trọng. Tại Đức, các nhà nghiên cứu tạo ra những robot có thể đảm nhận một số công việc của y tá và bác sĩ. Với hình dáng giống người, bác sĩ robot Garmi có thể chẩn đoán, chăm sóc và điều trị cho bệnh nhân.

Trong khi đó, tại cơ sở chăm sóc Flos Higashi-Kojiya ở phía nam Tokyo (Nhật Bản), các thiết bị tự động hỗ trợ nâng người cao tuổi, giám sát hành vi của bệnh nhân mắc chứng mất trí nhớ và tương tác qua lại đã trở nên quen thuộc. Thậm chí, một thiết bị nổi bật với tên gọi là “Hug” - robot này có thể hỗ trợ di chuyển giúp người ngồi xe lăn đứng dậy dễ dàng.

Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới đang đối mặt với cuộc khủng hoảng nhân lực nghiêm trọng trước tình trạng thiếu hụt lao động và dân số già hóa nhanh nhất thế giới. Các doanh nghiệp trong ngành dịch vụ, từ nhà hàng đến chăm sóc người cao tuổi, buộc phải tìm kiếm giải pháp khắc phục tình trạng khan hiếm lao động để duy trì hoạt động. Robot sản xuất hay robot dịch vụ, được xem là một trong số các giải pháp linh hoạt và hiệu quả trước vấn đề này.

Robot không chỉ giúp giảm áp lực lao động mà còn hỗ trợ các nhân viên cao tuổi hoặc người nước ngoài trong công việc hằng ngày. Rõ ràng, những tiến bộ trong thuật toán AI và khối lượng dữ liệu tăng mang đến tiềm năng tự động hóa sâu rộng hơn trong sản xuất và hỗ trợ rất nhiều trong cuộc sống hiện đại ngày nay. Giới chuyên gia dự đoán 3-5 năm tới là giai đoạn quan trọng với tiến bộ nhanh chóng về công nghệ AI, trong đó xung quanh bức tranh cuộc sống của con người sẽ xuất hiện nhiều hơn robot đa năng. Robot có thể đảm nhiệm tới 2/3 trách nhiệm của con người trong công việc, và AI tạo sinh sẽ phát triển mạnh mẽ hơn về tự động hóa.

Theo khảo sát của McKinsey, với các công việc văn phòng trong doanh nghiệp như thư ký, trợ lý, những công việc liên quan phân tích, tỷ lệ được tự động hóa thời gian tới sẽ tăng, trong đó 20% được thay thế bởi AI tạo sinh.

Vậy robot có thể thay thế con người trong tương lai hay không? Thoạt nghe có vẻ đáng sợ, nhưng hầu hết những công việc của robot đều mang tính lặp đi lặp lại và lập trình mặc định sẵn có. Khi robot có thể đảm nhiệm nhóm công việc đó thì con người có thể tập trung vào các yếu tố hấp dẫn và sáng tạo hơn.

Thế giới luôn chuyển động, việc kết hợp giữa kỹ năng của máy móc và trí tuệ của con người chắc chắn là công thức hoàn hảo để thúc đẩy phát triển xã hội trong quá trình chuyển đổi số toàn cầu. Tất nhiên, xu hướng này cũng mở ra thách thức mới về nhân lực, và có lẽ phải mất rất nhiều năm nữa để định hình lại thị trường lao động.