Phải xử nghiêm để bảo vệ thương hiệu nghệ thuật chân chính

VHO - Hôm qua 29.5, Sở VHTT Hà Nội chính thức làm việc với đại diện Liên đoàn Xiếc Việt Nam và Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn nhằm làm rõ dấu hiệu mạo danh đơn vị nhà nước trong hoạt động nghệ thuật.

 Vụ việc được khơi nguồn từ công văn số 197/LĐX-HCTH do NSND Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam ký, đề nghị xử lý hành vi sử dụng trái phép tên tuổi và hình ảnh của Liên đoàn. Sự việc đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận khi ranh giới giữa sáng tạo nghệ thuật và đạo đức nghề nghiệp bị đặt lên bàn cân.

Không thể im lặng trước hành vi mạo danh trắng trợn

Bài viết “Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn quảng cáo mạo danh Liên đoàn Xiếc Việt Nam” đăng trên Văn Hóa điện tử ngày 28.5 đã phản ánh rõ nội dung công văn do Liên đoàn Xiếc Việt Nam gửi đến lãnh đạo Sở VHTT Hà Nội, Thanh tra Sở, đề nghị khẩn trương xử lý hành vi sử dụng trái phép hình ảnh của Liên đoàn bởi một đơn vị tư nhân, cụ thể là Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn, trong chương trình biểu diễn xiếc dự kiến diễn ra vào các ngày 30.5, 31.5 và 1.6 tại Trung tâm Nghệ thuật Âu Cơ (số 8 Huỳnh Thúc Kháng).

Văn bản nêu rõ: “... Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn đã tổ chức chương trình biểu diễn xiếc, sử dụng một số hình ảnh của Liên đoàn Xiếc Việt Nam để quảng cáo một cách gian dối, gây hiểu nhầm cho khán giả, đồng thời làm tổn hại đến uy tín của các nghệ sĩ và của Liên đoàn. Để bảo vệ quyền lợi chính đáng của khán giả, cũng như gìn giữ thương hiệu và danh tiếng của đơn vị, Liên đoàn Xiếc Việt Nam kính đề nghị lãnh đạo Sở VHTT Hà Nội, Thanh tra Sở xem xét và kịp thời có biện pháp xử lý sai phạm”.

Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn đã kịp thời quảng bá rầm rộ chương trình trên nhiều phương tiện thông tin đại chúng và mạng xã hội. Đây là điểm cần được các cơ quan quản lý nhà nước nhìn nhận một cách nghiêm túc để rút kinh nghiệm, đảm bảo kịp thời vào cuộc trong những trường hợp tương tự, tránh để sự việc bị đẩy xa và gây dư luận xấu.

Hình ảnh bị đơn vị này sử dụng trái phép đều là những tiết mục nổi bật gắn liền với thương hiệu Liên đoàn Xiếc Việt Nam, như: Đế kiếm, Đế trụ, Xe đạp trên dây thép cao, Cột xoay, Ngựa, Trâu, Đu sen, Patin, Vòng xoay mạo hiểm...

Tại buổi làm việc với Sở VHTT Hà Nội, NSND Trần Mạnh Cường, Phó Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam thông tin: “Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn đã thừa nhận việc sử dụng các hình ảnh thuộc quyền sở hữu của Liên đoàn để quảng cáo cho các chương trình biểu diễn. Đến nay, họ cho biết đã gỡ bỏ toàn bộ hình ảnh quảng bá sai phạm khỏi mạng xã hội, các băng-rôn, tờ rơi giới thiệu...”.

Tuy nhiên, theo ông Quách Hoàng Anh, Phó Trưởng phòng Quản lý biểu diễn của Liên đoàn, đây không phải là lần đầu tiên đơn vị này vi phạm. Trước đó, trong một chương trình biểu diễn tại quận Cầu Giấy (Hà Nội) vào năm ngoái, Công ty Lê Sơn cũng từng sử dụng hình ảnh tiết mục của Liên đoàn để quảng cáo, và Liên đoàn đã phải gửi công văn phản ánh lên Sở VHTT Hà Nội.

Ông Hoàng Anh cho biết, toàn bộ tiết mục của Liên đoàn Xiếc Việt Nam đều đã được đăng ký bản quyền hình ảnh. Đặc biệt, các con thú phục vụ biểu diễn như chó, mèo, khỉ... đều được gắn chip định vị, giúp đơn vị kiểm soát và theo dõi lịch trình biểu diễn. Do đó, việc các tiết mục này xuất hiện trong chương trình do Công ty Lê Sơn tổ chức là hành vi sử dụng hình ảnh giả mạo.

“Tình trạng mạo danh hình ảnh và thương hiệu của Liên đoàn Xiếc Việt Nam đang diễn ra tràn lan tại nhiều địa phương, trở thành vấn nạn nghiêm trọng đối với các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp nhà nước. Đây là hành vi thách thức không thể chấp nhận. Nó không chỉ gây tổn hại nghiêm trọng đến uy tín của Liên đoàn mà còn đánh lừa khán giả, ảnh hưởng tới niềm tin công chúng đối với nghệ thuật biểu diễn chính thống”, NSND Trần Mạnh Cường nhấn mạnh.

Đừng để nghệ thuật tử tế bị đánh tráo bằng chiêu trò rẻ tiền

Phó Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam cho biết, tại buổi làm việc vào sáng 29.5, lãnh đạo Phòng quản lý nghệ thuật Sở VHTT Hà Nội khẳng định, cơ quan quản lý nhà nước không bao giờ đồng tình với những vi phạm trong tổ chức biểu diễn, như: Quảng cáo không đúng hình ảnh, biểu diễn không đúng tiết mục đăng ký xin phép... Cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra, duyệt chương trình, đồng thời báo cáo lãnh đạo để xử lý theo mức độ vi phạm của Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn.

Hiện tại, phía Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn đã thừa nhận hành vi sử dụng hình ảnh mạo danh thương hiệu của Liên đoàn Xiếc Việt Nam, đồng thời bày tỏ mong muốn được thông cảm và cam kết sẽ không tái phạm.

Tuy nhiên, Phó Giám đốc Liên đoàn xiếc Việt Nam vẫn không khỏi trăn trở: “Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn đăng ký biểu diễn 11 tiết mục. Trong đó, nếu có những tiết mục như xiếc trâu, ngựa… thì chắc chắn ở khu vực phía Bắc hiện nay chỉ duy nhất Liên đoàn Xiếc Việt Nam mới sở hữu và đủ điều kiện tổ chức”.

NSND Trần Mạnh Cường chia sẻ thêm, các tiết mục của Liên đoàn được đầu tư công phu, tổ chức chuyên nghiệp với sự tham gia của hàng chục, thậm chí hàng trăm nghệ sĩ, kỹ thuật viên, nhân sự hậu cần. Mỗi chuyến lưu diễn là cả một nỗ lực lớn cả về nghệ thuật và kinh phí.

Trong khi đó, các nhóm biểu diễn tự phát, thường gọi là “xiếc cỏ”, chỉ có 2-3 người, không đầu tư rạp bạt, chi phí thấp nên vé vào xem chỉ từ 30.000-50.000 đồng. Họ dùng hình ảnh Liên đoàn để quảng cáo, nhưng biểu diễn lại sơ sài, kém chất lượng, khiến khán giả hiểu nhầm. “Đó là hành vi treo đầu dê bán thịt chó, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và danh tiếng của chúng tôi”, NSND Trần Mạnh Cường bức xúc.

Thực trạng mạo danh hình ảnh và thương hiệu không chỉ là câu chuyện riêng lẻ mà đã trở thành vấn nạn đối với các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp thuộc Nhà nước. Khi những vi phạm như của Công ty TNHH Biểu diễn Nghệ thuật Lê Sơn không bị xử lý nghiêm minh, thì nguy cơ tái phạm và lan rộng là điều khó tránh khỏi.

Quan điểm của Liên đoàn Xiếc Việt Nam là mong muốn các cơ quan quản lý nhà nước sớm vào cuộc một cách cương quyết, xử lý nghiêm và đúng quy trình, như vậy mới đủ sức răn đe, không chỉ với Công ty Lê Sơn mà với cả những đơn vị biểu diễn khác - nhằm bảo vệ công bằng cho nghệ thuật chân chính và quyền lợi của công chúng.