Nghệ thuật mang đến góc nhìn thay đổi về bức tranh khí hậu toàn cầu

VHO - Hệ sinh thái từng là nền tảng quan trọng - duy trì lượng mưa và cung cấp môi trường sống cho hàng triệu loài chim di cư - giờ đây đang có nguy cơ biến mất hoàn toàn.

Nằm ở phía tây bang Utah (Mỹ) hồ muối Lớn (Great Salt Lake) là một trong những hồ nước mặn lớn nhất ở Tây bán cầu. 

Great Salt Lake đang dần trở nên cạn kiệt nước nhanh chóng, ước tính đã mất khoảng 73% lượng nước và 60% diện tích bề mặt do khai thác nước quá mức kể từ giữa thế kỷ 19. 

Nghệ sĩ người Chile Alfredo Jaar đã ghi lại thảm họa đang diễn ra ở Great Salt Lake. Những bức ảnh chụp bầu khí quyển cho thấy vùng nước nông, mặt đất trống trải và bụi độc hại. Ông gọi đó là "một lời than khóc cho hành tinh đang chết dần của chúng ta".

Bộ ảnh của ông, mang tên "The End", đã giành được giải thưởng Prix Pictet danh giá, một giải thưởng toàn cầu về nhiếp ảnh và phát triển bền vững.

Trong năm nay, giải thưởng tập trung vào một vấn đề phát triển bền vững khác nhau trong mỗi kỳ.

Chủ đề của năm nay là "Bão tố". Mười hai tác phẩm đã lọt vào vòng chung khảo và người chiến thắng là nghệ sĩ Jaar đã được trao giải thưởng 100.000 Franc Thụy Sĩ (124.000 đô la).

Michael Benson, Giám đốc Prix Pictet, chia sẻ bão từ lâu đã trở thành một hiện tượng tự nhiên thường gặp trong cuộc sống của nhiều người.

Sự thể hiện mạnh mẽ về mặt hoang dã của thiên nhiên càng được khuếch đại bởi sự biến mất nhanh chóng của các loài bản địa, sự mất mát đáng báo động của băng Bắc Cực và tần suất cháy rừng ngày càng gia tăng.

"Đó là lời cảnh báo cho thời đại chúng ta. Thế giới dường như phải nín thở chờ đợi những điều kinh hoàng không lường trước được được sắp xảy ra”, ông Michael Benson nói.

Chủ đề này đã được các nhiếp ảnh gia nắm bắt theo nghĩa đen với những tác phẩm tập trung vào hiện tượng tự nhiên của bão, cũng như hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng thường xuyên.

Nhiếp ảnh gia người Ý Marina Caneve đã xem xét tác động lâu dài của lũ lụt và lở đất tàn phá dãy núi Dolomites ở miền bắc nước Ý năm 1966. Đây là tính tất yếu của thảm họa trong tương lai. 

Trong khi đó, Camille Seaman, một nhiếp ảnh gia người Mỹ, đã chụp ảnh những cơn giông bão siêu lớn có thể tạo ra trận mưa đá to .

Cũng có những hiện thực hóa ẩn dụ hơn về "cơn bão". Hình ảnh tượng trưng cho biến động chính trị hoặc bất ổn xã hội.

Chẳng hạn như nhiếp ảnh gia người Hungary Balazs Gardi đã chụp lại hình ảnh vụ hỗn loạn tại Tòa nhà Quốc hội Mỹ vào ngày 6.1.2021.

Những hình ảnh đã ghi lại sự chia rẽ xã hội sâu sắc về tính bền vững. Ví dụ, khi người dân buộc phải rời bỏ nhà cửa do mực nước dâng cao.

Hay nắng nóng gay gắt, làn sóng di cư gia tăng, từ đó dẫn đến sự chia rẽ và bất ổn xã hội mà chúng ta đã quá quen thuộc ngày nay.

Mặc dù hầu hết các tác phẩm lọt vào vòng chung khảo đều thể hiện mức độ tàn phá mạnh mẽ của bão lũ, hay hoạt động di dời của người dân do thiên tai và bất ổn xã hội. Tất cả phản ánh bức tranh tiềm năng cho sự thay đổi.

“Chúng ta ngày càng trở nên vô cảm trước những vấn đề do khủng hoảng khí hậu toàn cầu. Những hình ảnh này đã xóa tan sự vô cảm đó, đưa cuộc tranh luận vượt ra ngoài ngôn ngữ và truyền tải nhu cầu cấp thiết phải hành động”, ông Benson nói thêm.