50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước là chặng đường ý nghĩa, tạo nguồn cảm hứng để sáng tạo VHNT

VHO - Hôm nay 13.7, tại Nhà hát thành phố, UBND TP.HCM công bố và phát động Cuộc vận động (CVĐ) sáng tác và dàn dựng, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật hướng đến kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước với chủ đề “Thành phố Hồ Chí Minh - 50 năm tự hào bản anh hùng ca”. CVĐ tập trung vào 8 loại hình: Âm nhạc, Điện ảnh, Kiến trúc, Múa, Mỹ thuật, Nhiếp ảnh, Sân khấu và Văn học.

Nghi thức nhấn nút công bố và phát động

CVĐ do UBND TP tổ chức, Sở VHTT TP.HCM, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật TP.HCM, các Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành thành phố và các đơn vị có liên quan phối hợp thực hiện.

Phát huy năng lực sáng tạo của văn nghệ sĩ 

Phát biểu tại lễ công bố và phát động, Giám đốc Sở VHTT TP.HCM Trần Thế Thuận cho biết, năm 2020, Sở VHTT TP.HCM phối hợp với Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật TP và các cơ quan liên quan tham mưu UBND TP tổ chức CVĐ sáng tác tác phẩm âm nhạc và sân khấu nhân kỷ niệm 45 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975-30.4.2020) và chào mừng các sự kiện trọng đại của đất nước. CVĐ lần này tập trung cho 2 lĩnh vực Âm nhạc và Sân khấu và đã trở thành hoạt động nghệ thuật có ảnh hưởng sâu, rộng trong đời sống văn hóa Thành phố, thu hút sự quan tâm của giới văn nghệ sĩ cả nước, thật sự trở thành điểm nhấn quan trọng trong hoạt động văn hoá của Thành phố. 

Từ năm 2021 đến nay, các tác phẩm tiêu biểu trong CVĐ đã lần lượt được giới thiệu, công diễn trong các sự kiện chính trị, ngoại giao, lễ hội của Thành phố và các hoạt động biểu diễn nghệ thuật phục vụ Nhân dân, đưa giá trị của nghệ thuật thông qua tác phẩm đi vào đời sống xã hội, đồng thời cũng góp phần tuyên truyền, quảng hình ảnh TP.HCM với du khách và bạn bè quốc tế.

Phát huy những thành quả đã đạt được, UBND TP.HCM đã ban hành Kế hoạch về việc tổ chức CVĐ sáng tác và dàn dựng, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật hướng đến kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975-30.4.2025) với chủ đề “Thành phố Hồ Chí Minh – 50 năm tự hào bản anh hùng ca”. 

“Hoạt động này nhằm phát huy năng lực sáng tạo của văn nghệ sĩ TP.HCM và cả nước trong tham gia sáng tác nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị cao, ca ngợi giá trị lịch sử về sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, công cuộc xây dựng và phát triển TP.HCM văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Thông qua CVĐ sẽ góp phần làm phong phú, đa dạng hơn nguồn tác phẩm văn học nghệ thuật, tạo điều kiện lan tỏa một cách sâu rộng, mạnh mẽ những giá trị tốt đẹp, góp phần động viên cổ vũ phong trào thi đua yêu nước, hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước”, ông Thuận nhấn mạnh. 

CVĐ tập trung vào 8 loại hình văn học - nghệ thuật

Theo BTC, CVĐ tập trung vào 8 thể loại, hình thức: Âm nhạc (ca khúc, giao hưởng, nhạc kịch); Điện ảnh (phim tài liệu, phim truyện điện ảnh, kịch bản phim điện ảnh); Kiến trúc (tác phẩm có không gian kiến trúc dưới 2.000m2 và từ 2.000 m2 trở lên); Múa (múa tình tiết, thơ múa, tổ khúc múa, kịch múa); Mỹ thuật (tranh, tượng, cụm tranh, cụm sắp đặt; tượng đài, cụm tượng đài, tranh hoành tráng); Nhiếp ảnh (ảnh đơn; bộ ảnh, sách ảnh); Sân khấu (Kịch nói; Cải lương, Hát Bội); Văn học (tập truyện ký, tập truyện ngắn, tập thơ; tiểu thuyết). 

Đối tượng tham gia CVĐ là các cá nhân, tập thể là tác giả, nhóm tác giả, chủ sở hữu tác phẩm là công dân Việt Nam, người có quốc tịch nước ngoài đang sinh sống, học tập, làm việc tại Việt Nam. Mỗi tác giả có thể tham gia nhiều thể loại, lĩnh vực khác nhau; các kịch bản, tác phẩm văn học nghệ thuật tham gia cuộc vận động là kịch bản, tác phẩm được công bố từ ngày 1.1.2022-30.4.2024 nhưng chưa đạt giải bất kỳ cuộc thi hoặc CVĐ nào và thỏa mãn các điều kiện theo thể lệ CVĐ. BTC trao các giải nhất, nhì, ba và khuyến khích cho các thể loại và lĩnh vực.

Thời gian nhận tác phẩm đến hết ngày 30.4.2024. Thời gian thẩm định và tổng kết trao giải, trong quý 2 năm 2024. Sau khi tổng kết, trao giải. Sở VHTT chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan tham mưu UBND TP có kế hoạch triển khai đầu tư dàn dựng, quảng bá; thành lập Hội đồng xét chọn tác phẩm phù hợp để xây dựng các tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh. 

Đề xuất cơ chế giải thưởng xứng đáng

Phát biểu chỉ đạo CVĐ sáng tác và dàn dựng, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cảm ơn lực lượng văn nghệ sĩ, những người sáng tác không chuyên tại TP.HCM, trong cả nước và văn nghệ sĩ Việt Nam ở nước ngoài đã có nhiều đóng góp trong thời gian qua. “Chính các tác phẩm của các anh chị đã làm cho đời sống văn học nghệ thuật, làm cho đời sống tinh thần của nhân dân thành phố được phong phú hơn, ý nghĩa hơn và nó cũng đồng hành, động viên cho sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố. Chúng tôi xin trân trọng những lao động đóng góp này của đội ngũ văn nghệ sĩ và những người sáng tác không chuyên”, ông Mãi nhấn mạnh.

Chương trình quảng bá âm nhạc truyền thống cách mạng “Mùa thu và mãi mãi” trước Nhà hát Thành phố, thu hút đông đảo công chúng. Ảnh minh họa

Ông Phan Văn Mãi cho rằng cột mốc 50 năm nhân Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước là chặng đường có ý nghĩa, tạo nguồn cảm hứng để nhìn lại, phản ánh qua những tác phẩm văn học nghệ thuật về những nỗ lực, cố gắng, nét đẹp của đời sống, con người và thành phố Sài Gòn - Gia Định - TP.HCM. Chủ tịch UBND TP kỳ vọng CVĐ là dấu mốc, nguồn cảm hứng sáng tác cho đông đảo văn nghệ sĩ thành phố và cả nước, văn nghệ sĩ Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài yêu mến TP.HCM, yêu mến Việt Nam có cảm hứng sáng tác về TP.HCM. Đặc biệt, ông Mãi mong muốn lực lượng sáng tác không chuyên tham gia CVĐ, để thành đợt sinh hoạt sôi nổi, có ý nghĩa, góp phần làm cho đời sống tinh thần của người dân thành phố. 

“Nếu xem việc xây dựng và phát triển thành phố là một mặt trận mới, nhiệm vụ cách mạng mới thì tất cả chúng ta là chiến sĩ trên mặt trận này. Đây là những đồng tác giả tạo nên sự phát triển thịnh vượng, làm cho nhân dân thành phố được hạnh phúc. Chúng tôi rất kỳ vọng sau đợt phát động sáng tác này, chúng ta sẽ thu hoạch được những tác phẩm lớn, những tác phẩm hay và những tên tuổi lớn sẽ xuất hiện cũng như sẽ được khẳng định thông qua đợt sáng tác.

Chúng tôi mong muốn TP.HCM trở thành trung tâm tổ chức các sự kiện văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao tầm khu vực và quốc tế. Chúng ta phải đủ điều kiện về cơ sở vật chất, nguồn nhân lực và cơ chế đủ mở để thực hiện các công việc này”, ông Mãi nhấn mạnh.

Biểu diễn nghệ thuật tại lễ công bố và phát động CVĐ

Chủ tịch UBND TP mong muốn Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật thành phố, các tổ chức, cơ quan có liên quan giúp cho thành phố trong việc phổ biến, lan tỏa CVĐ và đồng hành để các văn nghệ sĩ sáng tác ra những tác phẩm hay. “Về phía UBND TP thì chúng tôi sẽ đề xuất với HĐND TP có cơ chế về giải thưởng xứng đáng cho các tác phẩm tham gia đạt giải. Thứ hai nữa là chúng tôi cũng đề xuất một cơ chế để đầu tư dàn dựng, quảng bá các tác phẩm. Chúng ta kịp thời tạo điều kiện, ví dụ như tổ chức các trại sáng tác, các cái đợt sinh hoạt để cung cấp thông tin, tạo thêm cảm xúc cho sáng tác… Về vấn đề này tôi đề nghị Sở VHTT làm tốt cái vai trò cơ quan thường trực, cơ quan tham mưu cho UBND TP”, ông Mãi cho biết.

Theo Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi, Thành phố đã xác định phát triển văn hóa là một trụ cột quan trọng trong phát triển bền vững của Thành phố và sẽ tập trung đầu tư không chỉ cơ sở vật chất, không chỉ phát huy đội ngũ mà còn tạo ra những cơ chế phù hợp để làm sao đủ rộng, đủ mở cho phát triển văn học nghệ thuật của thành phố. Do đó, cơ chế giải thưởng, cơ chế đầu tư vào các tác phẩm từ CVĐ sáng tác này là một phần trong cái hệ thống các cơ chế phát triển văn hóa, nghệ thuật trong thời gian sắp tới.

T.TRANG