Kinh tế Mỹ trước vòng xoáy của những biến động

VHO - Bộ Thương mại Mỹ tuần trước báo cáo chi tiêu tiêu dùng đã tăng 0,6% trong tháng 8, cho thấy mức tăng trưởng mạnh hơn đáng kể so với dự kiến của các nhà kinh tế.

Trong một báo cáo riêng vào tháng này, Bộ Thương mại Mỹ ghi nhận lợi nhuận và doanh số bán hàng của các công ty có khả năng phục hồi trong quý III.

Nhiều công ty cũng cho biết khách hàng vẫn tiếp tục ủng hộ bất chấp những lo ngại về nền kinh tế đang suy yếu.

Tổng sản phẩm quốc nội quý II, thước đo về tăng trưởng kinh tế của Mỹ cho thấy GDP tăng trưởng với tốc độ nhanh nhất trong gần hai năm, được thúc đẩy bởi chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ.

Tuy nhiên, xếp hạng của nền kinh tế này đang ở mức thấp. Đại học Michigan cuối tuần trước đã báo cáo chỉ số tâm lý người tiêu dùng đã giảm xuống mức 55,1- mức thấp thứ 7 kể từ năm 1952.

Điều này không có gì quá ngạc nhiên khi xét đến việc giá cả tiếp tục tăng cao, và người tiêu dùng Mỹ là đối tượng dễ bị rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD), kể từ thời điểm xảy ra cuộc khủng hoảng lạm phát hậu đại dịch, khiến giá cả tăng vọt vào giữa nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Joe Biden.

Theo cuộc thăm dò của hãng CNN, người Mỹ luôn đánh giá nền kinh tế là vấn đề quan trọng nhất đối với đất nước.

Và khi giá cả tiếp tục tăng - tỷ lệ lạm phát hàng năm đã tăng lên 2,9% trong tháng 8, mức cao nhất kể từ tháng 1, theo dữ liệu của Cục Thống kê Lao động được công bố đầu tháng này, đánh giá của người dân Mỹ về nền kinh tế đang giảm sút nhanh chóng.

Điều gì đang duy trì nền kinh tế?

Cảm nhận của người dân đối với kinh tế Mỹ giảm sút ngay cả khi tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ.

Một phần của câu trả lời là "cảm xúc tiêu cực", thuật ngữ thường được sử dụng và đôi khi có chút mơ hồ để mô tả hành vi tiêu dùng của người dân trong cuộc khủng hoảng lạm phát gần đây.

Tuy nhiên, mặc dù tâm lý tiêu dùng thấp kỷ lục (chỉ thấp hơn một chút so với mức ảm đạm hiện nay), người dân vẫn chi tiêu mạnh tay trong suốt năm 2022 và 2023.

Việc làm dồi dào, và khoản tiết kiệm lớn từ thời đại đại dịch Covid-19, người dân Mỹ đã hạn chế mua sắm tùy ý (dù sao thì mọi người cũng đã sửa sang nhà cửa và mua máy chạy bộ trong thời gian đại dịch), nhưng vẫn mua những thứ mà họ cần.

Đó là lý do tại sao thuật ngữ "suy thoái cảm xúc" trở thành cụm từ thường được các nhà kinh tế sử dụng ở bối cảnh hiện tại. Nền kinh tế có vẻ như đang sa sút, nhưng thực tế nó vẫn đang hoạt động tốt.

Theo giới quan sát, lần này cũng tương tự. Dữ liệu kinh tế có thể đang đi chệch hướng, nhưng vẫn tương đối mạnh. Lạm phát đang tăng, nhưng khá chậm và chưa đạt mức 9,1% hằng năm kể từ năm 2022 - mức cao nhất trong bốn thập kỷ.

Trong khi đó, tăng trưởng việc làm đang chậm lại, nhưng vẫn duy trì mức độ tăng trưởng. Tỷ lệ thất nghiệp thấp kỷ lục. Nhiều người Mỹ vẫn đang hưởng lãi suất thế chấp cực thấp thời đại đại dịch để chống chọi với giá cả tăng cao.

"Tâm lý bi quan hoàn toàn trái ngược với những dữ liệu tích cực. Mặc dù, người dân Mỹ cảm thấy tiêu cực nhưng vẫn tiếp tục chi tiêu. Chúng tôi tin tưởng vào dữ liệu tích cực hơn là dữ liệu mềm ", ông Oren Klachkin, chuyên gia kinh tế tại Nationwide Financial Markets, cho biết.

Nền kinh tế "hình chữ K"

Bên cạnh đó, một lý do khác khiến điểm số kém trong một nền kinh tế tốt. Những người Mỹ giàu có đang làm ăn rất tốt, trong khi những người có thu nhập thấp hơn đang gặp khó khăn.

Các nhà kinh tế gọi đây là nền kinh tế "hình chữ K".

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang MỸ Jerome Powell hồi đầu tháng đã bình luận về hiện tượng này và giải thích lý do tại sao sự phân nhánh này có thể giúp ích cho nền kinh tế, ngay cả khi nhiều người đang gặp khó khăn.

"Số liệu chi tiêu tiêu dùng vượt xa kỳ vọng, và điều đó có thể thiên về nhóm người tiêu dùng có thu nhập cao hơn. Có rất nhiều bằng chứng giai thoại cho thấy điều đó. Tuy nhiên, đó là chi tiêu. Vì vậy, tôi nghĩ nền kinh tế đang tiến triển", ông Powell nói.

Bất kể lý do là gì, theo các nhà quan sát, việc người tiêu dùng vẫn sẵn sàng chi tiêu chắc chắn là một tin tốt: GDP của Mỹ chiếm hơn 2/3 chi tiêu tiêu dùng. Miễn là người dân tiếp tục chi tiêu, nền kinh tế khổng lồ và đa dạng của Mỹ vẫn có thể tiếp tục vận hành tốt.