Xung quanh việc Bộ GD&ĐT phải nộp lại hơn 50 tỉ đồng: Những câu trả lời chưa thỏa đáng!

VH- Như thông tin đã đưa trong bài viết “Vì sao Bộ GD&ĐT phải nộp lại hơn 50 tỉ đồng?” trên Báo Văn Hóa số 3044 ra ngày 12.1, nêu hiện trạng Kiểm toán Nhà nước vừa kiến nghị Bộ GD&ĐT nộp lại cho Nhà nước hơn 50 tỉ đồng trong việc thực hiện “Đề án đào tạo giảng viên có trình độ tiến sĩ các trường đại học, cao đẳng giai đoạn 2006-2020” (gọi tắt là Đề án 911), ngày 15.1, Bộ GD&ĐT đã có văn bản do ông Phạm Quang Hưng, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế - Bộ GD&ĐT ký hồi âm những vấn đề báo nêu.

Trong văn bản gửi Báo Văn Hóa, ông Hưng thừa nhận những mặt chưa đạt được hoặc còn hạn chế của Đề án 911. Theo đó, mục tiêu của Đề án tại thời điểm xây dựng là chưa phù hợp với tình hình thực tế về khả năng nguồn tuyển sinh đáp ứng được các tiêu chí về chất lượng chặt chẽ của Đề án cũng như khả năng đào tạo, thực hiện Đề án của các cơ sở giáo dục đại học trong nước. Vì vậy, tỷ lệ tuyển sinh hằng năm thấp hơn kế hoạch. Bên cạnh những yêu cầu chặt chẽ về điều kiện tuyển sinh, ứng viên cũng phải thực hiện nhiều cam kết, ràng buộc về trách nhiệm trong khi kinh phí hỗ trợ nghiên cứu sinh (NCS) thấp nên hạn chế việc thu hút các ứng viên và cơ sở đào tạo trong nước tham gia Đề án. Về kinh phí, do tỷ lệ tuyển sinh hằng năm thấp nên dẫn đến thừa dự toán hằng năm. Cũng theo báo cáo của Cục Hợp tác quốc tế, kinh phí của Đề án dự trù ban đầu là 14.000 tỉ tuy nhiên số kinh phí đã chi đến hết năm 2016 là 1.463,310 tỉ đồng, chỉ đạt khoảng trên 10% tổng kinh phí dự án.

Giải thích thêm về khoản kinh phí 50 tỉ mà Bộ GD&ĐT nộp lại cho Nhà nước, ông Hưng cho biết, theo quy định, các NCS được cử đi học tại nước ngoài theo Đề án 911 sẽ phải nộp học phí 13.000.000 đồng/năm (52.000.000 đồng/4 năm) kể từ năm 2014. Số học phí các NCS đã nộp từ ngày 1.1.2014 đến ngày 27.7.2017 có tổng số tiền là 50.150,9 triệu đồng (nằm trong tài khoản của Cục Hợp tác quốc tế - Bộ GD&ĐT mở tại Kho bạc Nhà nước). Số kinh phí này Bộ GD&ĐT được phép sử dụng để phục vụ công tác quản lý đề án theo quy định tại khoản 1, điều 3 Thông tư 130. Tuy nhiên, thời gian qua, Bộ GD&ĐT chưa sử dụng nguồn kinh phí này và đã nộp lại toàn bộ cho Nhà nước năm 2017 theo yêu cầu của Kiểm toán Nhà nước...

Chiều 16.1, phóng viên Văn Hóa đã liên lạc được với ông Hưng để làm rõ một số vấn đề của Đề án như việc phối hợp thu hồi kinh phí đào tạo những NCS bỏ học hoặc không trở về làm việc tại cơ quan cũ đã cử đi, nguyên nhân vì sao đề án được coi như là đã thất bại, việc rút kinh nghiệm, xử lý những tồn tại, bất cập hậu đề án như thế nào...? Tuy nhiên, vị Cục trưởng đã từ chối trả lời các câu hỏi và yêu cầu phóng viên liên lạc với người phát ngôn của Bộ GD&ĐT. 

Quốc Hùng