Nhớ Hương thầm giữa non xanh A Lưới

VH- Những ngày cuối tháng 7, nhiều cựu binh lại tìm về đại ngàn Trường Sơn đoạn qua huyện miền núi A Lưới (Thừa Thiên Huế) để tưởng nhớ những kỷ niệm đau thương mà oai hùng một thời. Họ không chỉ thắp nhang viếng mộ đồng đội, mà còn ngâm thơ, và để hát lên khúc Hương thầm - được khắc trên bia đá tưởng niệm ngay trong khuôn nghĩa trang liệt sĩ huyện A Lưới.

Bia đá có khắc bài thơ Hương thầm tại nghĩa trang liệt sĩ huyện A Lưới

Ít ai biết rằng liệt sĩ Phan Hữu Khải là em trai ruột của nữ thi sĩ Phan Thị Thanh Nhàn, và là nhân vật chính trong bài thơ Hương thầm hiện đang yên nghỉ giữa đất trời A Lưới hùng vĩ. Liệt sĩ Phan Hữu Khải, sinh năm 1953 tại Thủ đô Hà Nội. Với tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, anh đã xếp bút nghiêng để lên đường nhập ngũ vào chiến trường miền Nam khi còn là chàng thanh niên trẻ tuổi. Anh đóng quân tại trung đoàn 1, sư 324 Quân khu Trị Thiên và hy sinh vào năm 1972 khi tham gia một trận đánh ở huyện vùng cao A Lưới, rồi mãi mãi ở lại với mảnh đất này.

Bài thơ Hương thầm được nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn sáng tác từ câu chuyện của người em trai khi lên đường nhập ngũ. Đó là những tình cảm đầu đời, nhẹ nhàng mà sâu lắng của một người con gái dành cho anh bạn cùng lớp. Khi bài thơ được công bố, nhiều người đã nghĩ rằng nữ thi sĩ sáng tác bài thơ để dành tặng cho một người mà tác giả thương nhớ. Nhưng sau này mới biết, nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn tặng Hương thầm cho liệt sĩ Phan Hữu Khải. Năm 1984, bài thơ được nhạc sĩ Vũ Hoàng phổ nhạc và đã sống mãi cùng năm tháng. Trước đó, bài thơ cũng đã được tặng giải Nhì cuộc thi thơ của Tuần báo Văn nghệ năm 1969.

 Thắp nhang tri ân, tưởng nhớ các liệt sĩ tại nghĩa trang liệt sĩ huyện A Lưới

Gần nửa thế kỷ qua, Hương thầm mãi sống trong lòng những người yêu thơ - yêu nhạc, trong lòng những người áo lính và những đồng đội còn sống của liệt sĩ Phan Hữu Khải. Năm 2014, gia đình thi sĩ Phan Thị Thanh Nhàn đã tặng một bia đá đặt tại nghĩa trang liệt sĩ huyện A Lưới với dòng chữ “Tưởng nhớ các liệt sĩ và em trai Phan Hữu Khải đang an nghỉ tại nghĩa trang A Lưới”. Trên bia đá nặng hơn 22 tấn ấy, còn khắc bài thơ Hương thầm để tặng người lính trẻ năm xưa.

“… Cửa sổ hai nhà cuối phố/Chẳng hiểu vì sao không khép bao giờ/Đôi bạn ngày xưa học chung một lớp/Cây bưởi sau nhà ngan ngát hương thơm/Giấu một chùm hoa trong chiếc khăn tay/Cô gái ngập ngừng sang nhà hàng xóm/Bên ấy có người ngày mai ra trận/Bên ấy có người ngày mai đi xa…”.

Những cựu binh trở về chiến trường A Lưới, chẳng ai không bùi ngùi, xúc động khi đọc lại lời thơ của nữ thi sĩ Phan Thị Thanh Nhàn. Câu chuyện tình đẹp ấy, không còn riêng của liệt sĩ Phan Hữu Khải mà cũng là trường hợp của rất nhiều anh lính cụ Hồ năm xưa. Đại tá Nguyễn Hồng Sơn, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, nghĩa trang liệt sĩ huyện A Lưới có hơn 1.600 phần mộ, trong đó có khoảng 1.400 mộ vẫn chưa có tên liệt sĩ. Hiện, cơ quan chức năng đã lấy mẫu ở 1.160 phần mộ để giám định. Trong quá trình lấy mẫu sinh phẩm, có nhiều hài cốt liệt sĩ vẫn lưu giữ những kỷ vật quan trọng của những người lính trẻ, như: Cây bút hiệu Hồng Hà có khắc chữ và hình trái tim; hay đôi cặp tóc còn sáng bóng; chiếc kèn Acmonica… 

 SƠN THÙY