Nam Cường đang hút khách với bàn tay Tài Ngào và vườn dâu Cọn Poỏng

VHO - Giữa miền sơn cước của tỉnh Thái Nguyên, xã Nam Cường đang hút khách mạnh mẽ với điểm check-in Tài Ngào và vườn dâu Cọn Poỏng, mở ra hướng phát triển du lịch cộng đồng đầy triển vọng.

Vẻ đẹp mới thức dậy từ truyền thuyết Tài Ngào

Ngay cạnh “nàng tiên hồ Ba Bể”, thôn Cọn Poỏng hiện lên như một lát cắt đẹp của miền sơn cước: những mái nhà sàn thấp thoáng bên chân núi, những thửa ruộng bậc thang trổ màu theo mùa và tiếng then, tiếng đàn tính nghe như vọng từ xa xưa. Nằm trên vùng đất mang nhiều tầng trầm tích văn hóa ấy, Cọn Poỏng đang trở thành tâm điểm của du lịch cộng đồng ở xã Nam Cường.

Dừng chân tại Cọn Poỏng, một trong 10 thôn của xã Nam Cường, du khách dễ dàng bắt gặp điểm check-in Tài Ngào - mô hình đang “làm mưa làm gió” trên mạng xã hội. Người đón khách là anh Vũ Trung Huấn, Bí thư Chi bộ thôn, cũng là chủ điểm dừng chân miễn phí được anh dành gần một năm để xây dựng với diện tích hơn 700m². Sân rải sỏi, bao quanh là cây xanh, những chòi nghỉ nhỏ xinh khiến nơi đây trở thành điểm hẹn thư giãn giữa thiên nhiên.

Từ điểm dừng chân, du khách theo lối con đường đá len giữa rừng để lên đỉnh Tài Ngào, nơi có mô hình bàn tay bằng thép vươn ra mây trời. Đây là một trong những điểm check-in cao và thoáng nhất vùng, từ đây có thể nhìn trọn cánh đồng Cọn Poỏng đang trải mình phía dưới như một tấm thảm mềm. “Nếu nhìn kỹ, sẽ thấy trên cánh đồng có dấu chân của ông Tài Ngào”, anh Huấn vừa dẫn đường vừa kể câu chuyện huyền thoại được người Tày truyền đời.

Theo lời kể, ông Tài Ngào là người khổng lồ thường giúp dân khai hoang, làm đất. Một lần định đào xuyên núi để thoát lũ cho bản, ông phải vội về chăm mẹ già nên dùng năm ngón tay đục vào núi tạo thành những hang nhỏ. Nhờ vậy, nước chảy sang hồ Ba Bể, còn phù sa ở lại, đất đai ngày càng màu mỡ. Nơi dân tập trung khai khẩn chính là Cọn Poỏng hôm nay.

Tự bao đời, câu chuyện ấy là niềm tự hào của người dân. Và chính từ truyền thuyết được thổi hồn ấy, điểm check-in Tài Ngào ra đời. Đây vừa là sản phẩm du lịch, vừa là cách “kể lại” bản sắc văn hóa Tày theo cách mới, gần gũi và hấp dẫn hơn với thế hệ trẻ.

Hiện toàn thôn có hơn 70 hộ, không còn hộ nghèo. Người dân đang chuyển dịch dần sang mô hình du lịch nông thôn - du lịch trải nghiệm, hướng tới bảo tồn cảnh quan và văn hóa giàu bản sắc của mình.

Vườn dâu Cọn Poỏng hút giới trẻ

                                  Du khách trải nghiệm hái dâu

 Rời bàn tay Tài Ngào, chỉ vài phút di chuyển là du khách đến với điểm tham quan nổi tiếng khác: vườn dâu tây của Hợp tác xã Dịch vụ và Thương mại Toàn Dân. Mô hình này như một nét chấm phá tươi mới giữa núi rừng. Đây là một trong những mô hình trồng dâu tây đầu tiên thành công ở các xã phía Bắc tỉnh Thái Nguyên, đồng thời là sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh từ năm 2023.

Theo anh Hoàng Văn Toàn, Giám đốc HTX, diện tích dâu tiếp tục được mở rộng và trồng theo quy trình canh tác thân thiện môi trường. “Khí hậu ở Nam Cường khá đặc thù: nắng gắt là dâu ngừng lớn, mưa dầm quả dễ hỏng nên chăm dâu rất vất vả. Nhưng nhờ lượng du khách đến ngày càng đông, bà con có thêm nguồn thu ổn định và thêm động lực để phát triển du lịch nông nghiệp”, anh Toàn chia sẻ.

Mùa dâu chín (từ tháng 12 đến tháng 3 năm sau), mỗi ngày HTX đón từ 200 - 400 lượt khách, chủ yếu là các gia đình trẻ và nhóm bạn đến trải nghiệm hái dâu, thưởng thức các món từ dâu và check-in trong không gian xanh. Giữa những luống dâu xanh mướt, từng chùm dâu chín đỏ dưới nắng sớm tạo nên khung cảnh đầy thi vị.

Chị Nguyễn Thu Huyền, du khách từ Hà Nội, nhận xét: “Điều tôi thích ở Cọn Poỏng là mọi thứ còn rất tự nhiên, không xô bồ. Bàn tay Tài Ngào cho view núi quá đẹp, còn vườn dâu thì xanh mát và sạch sẽ. Đây xứng đáng là điểm đến cuối tuần cho giới trẻ. Một buổi sáng leo Tài Ngào, rồi xuống vườn dâu chụp ảnh, cảm giác như được nạp đầy năng lượng mới”.

Với các doanh nghiệp du lịch, Nam Cường là “mảnh ghép còn thiếu” trong hành trình Đông Bắc. Ông Lương Duy Doanh, giám đốc một doanh nghiệp lữ hành, đánh giá: “Sản phẩm ở đây rất mới, phù hợp với giới trẻ, nhưng lại gắn với văn hóa Tày. Nếu địa phương định hình rõ sản phẩm du lịch đặc trưng và đầu tư đồng bộ, Nam Cường chắc chắn trở thành điểm dừng chân hấp dẫn trên tuyến Ba Bể - Thái Nguyên”.

Khát vọng làm du lịch cộng đồng từ những ngôi làng Tày

Không chỉ dựa vào cảnh quan thiên nhiên, Cọn Poỏng còn sở hữu một kho tàng văn hóa phong phú: hát then, đàn tính, múa bát của người Tày; múa chuông, thêu thùa của người Dao. Những giá trị này đang được chính quyền xã Nam Cường và người dân quan tâm khai thác hướng tới đưa vào mô hình du lịch cộng đồng.

Năm 2023, thôn Cọn Poỏng được chọn làm điểm du lịch cộng đồng theo Nghị quyết số 16/2023/NQ-HĐND tỉnh Bắc Kạn (nay là tỉnh Thái Nguyên). Đây là cơ hội lớn để thôn được hỗ trợ về hạ tầng, đào tạo và quảng bá hình ảnh. Trong năm 2024 - 2025, xã tiếp tục đầu tư cải thiện đường giao thông nội thôn, nhà vệ sinh công cộng, bãi đỗ xe, biển chỉ dẫn và hệ thống chiếu sáng phục vụ khách.

Để nâng cao kỹ năng làm du lịch, các hộ dân đã được đi tham quan, học hỏi mô hình tại Khu du lịch Thái Hải (Thái Nguyên) và bản Vặt, Mộc Châu… những điểm đến nổi bật về du lịch văn hóa - sinh thái. Anh Hoàng Văn Phương, một hộ dân chia sẻ: “Thấy du khách đến nhiều, bà con hào hứng lắm. Ai cũng muốn giữ được vẻ đẹp truyền thống, giữ sự thân thiện, để khi khách quay lại vẫn cảm nhận được đúng không khí của một bản Tày giữa đại ngàn”.

Theo kế hoạch, xã Nam Cường sẽ phối hợp với các cơ quan chuyên môn xây dựng sản phẩm du lịch theo chủ đề: “Theo dấu Tài Ngào” - tour trekking và kể chuyện dân gian; “Một ngày làm nông dân Cọn Poỏng” trải nghiệm trồng dâu, thu hoạch nông sản; “Đêm then Cọn Poỏng” - chương trình trình diễn văn nghệ dân tộc.

Bên cạnh đó, một số hộ dân đã đăng ký phát triển homestay chuẩn du lịch cộng đồng, đồng thời thử nghiệm mô hình ẩm thực Tày bản địa với các món cá suối nướng, xôi ngũ sắc, rau rừng, rượu men lá…

“Muốn du lịch bền vững thì phải giữ được bản sắc và gìn giữ môi trường. Đây là điều chúng tôi luôn nhắc người dân thực hiện nghiêm túc”, ông Nguyễn Văn Trí, Chủ tịch UBND xã Nam Cường, nhấn mạnh.

“Nam Cường đang đi đúng hướng khi kết hợp truyền thuyết bản địa với du lịch sinh thái và nông nghiệp. Những sản phẩm như Tài Ngào hay vườn dâu Cọn Poỏng giúp tour liên kết hồ Ba Bể - Nam Cường - Thái Nguyên thêm phong phú. Nếu được đầu tư bài bản, nơi đây có thể trở thành điểm dừng chân mới của tuyến du lịch Đông Bắc” - bà Mai Anh, đại diện một doanh nghiệp lữ hành tại Thái Nguyên đánh giá.