Bài 2 - Chìa khóa điểm đến du lịch bốn mùa

VHO - Kỷ niệm 995 năm danh xưng Nghệ An(1030-2025) không chỉ là dấu mốc lịch sử mà còn mở ra khát vọng bứt phá cho ngành du lịch. Từ những lễ hội rực rỡ, công trình hạ tầng chiến lược đến sự đa dạng hóa sản phẩm, Nghệ An đang định hình hình ảnh điểm đến bốn mùa, thân thiện và chuyên nghiệp, hướng tới phát triển bền vững.

Những dấu ấn rực sáng

Trong nhịp chảy sôi động, trong hai năm 2024 – 2025 đã trở thành khoảng thời gian đặc biệt đối với du lịch Nghệ An. Nếu trước đây, du khách nhớ về xứ Nghệ với những trầm tích lịch sử, văn hóa và khung cảnh thiên nhiên dung dị thì nay, mảnh đất này đang khoác lên mình một diện mạo mới, trẻ trung, năng động và đầy sáng tạo.

Từ sắc xanh của biển Cửa Lò đến mây ngàn miền Tây xứ Nghệ, hình ảnh vùng đất địa linh nhân kiệt liên tục được quảng bá rộng khắp.

Sự thay đổi ấy hiện hữu ở khắp nơi. Trên không gian mạng, Fanpage “Visit Nghệ An” là một trong những kênh truyền thông du lịch mạnh mẽ nhất, thu hút hàng trăm nghìn lượt theo dõi và tương tác, đưa những hình ảnh đẹp nhất của quê hương đến gần hơn với bạn bè trong nước và quốc tế.

Không khí lễ hội cũng là minh chứng rõ nét cho sức bật mới. Từ Lễ hội Làng Sen toàn quốc 2025, nơi tiếng hát, điệu múa và hương sen ngào ngạt hòa quyện để tôn vinh cuộc đời và sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh đến Lễ hội Du lịch Cửa Lò rộn rã sắc màu mùa hạ, tất cả đã tạo nên những ngày hội văn hóa, du lịch tưng bừng, gắn kết hàng vạn du khách trong niềm hân hoan.

Cùng với đó, các hội nghị xúc tiến, đặc biệt là chương trình “Hành trình du lịch xanh” liên kết cùng Thanh Hóa, Ninh Bình, đã mở ra hướng đi bền vững, khẳng định rõ tầm nhìn đưa Nghệ An hòa mình vào chuỗi liên kết du lịch vùng Bắc Trung Bộ.

Du lịch không chỉ đến từ những thước phim quảng bá hay những mùa lễ hội sôi động. Thành công còn nằm ở những nỗ lực âm thầm để nâng tầm chất lượng dịch vụ. Trong hai năm qua, hàng loạt khóa đào tạo, tập huấn về khách sạn, nhà hàng, hướng dẫn viên đã được tổ chức, từng bước chuyên nghiệp hóa nguồn nhân lực – một yếu tố then chốt của sự phát triển.

Trên hạ tầng, những công trình giao thông chiến lược cũng kịp thời hoàn thành, nổi bật nhất là Đại lộ Vinh – Cửa Lò, rút ngắn thời gian từ trung tâm thành phố xuống biển chỉ còn chưa đầy 20 phút. Tuyến đường không chỉ mở lối cho du khách đến nhanh hơn với biển, mà còn mở ra không gian phát triển mới cho đô thị ven biển và cả thành phố trung tâm.

Sức bật ấy được đo đếm rõ ràng bằng những con số biết nói. Năm 2024, Nghệ An đã đón tới 9,45 triệu lượt khách, mang về tổng thu hơn 28.500 tỷ đồng con số ấn tượng trong nhiều năm trở lại đây.

Chỉ riêng nửa đầu năm 2025, lượng khách đã cán mốc 6,2 triệu lượt, tăng tới 113% so với cùng kỳ. Đằng sau những con số ấy là cả một bức tranh du lịch ngày càng đa sắc màu: nghỉ dưỡng biển kết hợp ẩm thực đặc sản, hành trình tâm linh gắn với di sản, trải nghiệm du lịch sinh thái cộng đồng nơi núi rừng miền Tây, cho đến các loại hình MICE hiện đại và thể thao biển sôi động.

Tất cả đang góp phần kiến tạo hình ảnh một Nghệ An thân thiện, hấp dẫn và chuyên nghiệp, nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện, nơi tiềm năng được đánh thức và khát vọng bứt phá đang từng ngày trở thành hiện thực. Những dấu ấn mở ra một chặng đường mới đầy hứa hẹn để Nghệ An khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch Việt Nam và khu vực.

Tháo gỡ nút thắt để phát triển bền vững

Vào những thời điểm “trái mùa”, nhiều điểm du lịch tại Nghệ An trở nên vắng vẻ, đối lập hoàn toàn với mùa hè, khi hàng vạn du khách đổ về mỗi tháng.

Theo khảo sát, du lịch Nghệ An chủ yếu tập trung từ tháng 4 đến tháng 7, trong khi các tháng còn lại gần như “ngủ đông”. Tình trạng mùa vụ rõ rệt khiến cơ sở hạ tầng không được khai thác hiệu quả, gây lãng phí lớn.

Nghệ An sở hữu tài nguyên phong phú, ngoài bãi biển, du khách còn có thể khám phá xã Mường Lống, Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, đảo chè Thanh Chương, cột mốc số 0 hay “Cổng trời Mường Lống” miền Tây Nghệ An với độ cao 1.500 m. Tuy nhiên, các tiềm năng này chưa được khai thác trọn vẹn, đặc biệt ở lĩnh vực du lịch tâm linh và các dự án trọng điểm còn chậm tiến độ.

Nhiều chuyên gia đánh giá du lịch Nghệ An vẫn chưa khai thác trọn vẹn “mỏ vàng” tâm linh, khi hệ thống di tích, đền chùa, lễ hội phong phú nhưng thiếu một chiến lược tổng thể dài hơi.

Một số dự án trọng điểm như khu nghỉ dưỡng chậm tiến độ, khiến sức hút với các nhà đầu tư tầm cỡ bị hạn chế. Lượng khách quốc tế đến Nghệ An vẫn còn khiêm tốn, bị cản trở bởi thủ tục thị thực, đường bay hạn chế và chính sách chưa đủ linh hoạt.

Nguồn nhân lực là điểm thiếu du lịch xứ Nghệ. Sự thiếu hụt hướng dẫn viên quốc tế, nhân sự chất lượng cao khiến nhiều doanh nghiệp khó giữ vững chất lượng dịch vụ, đặc biệt vào mùa thấp điểm.

Tính mùa vụ rõ nét, mùa hè đông nghịt, mùa đông vắng vẻ khiến nhiều cơ sở lưu trú phải hoạt động cầm chừng. Thêm vào đó, quá trình sắp xếp bộ máy chính quyền hai cấp phần nào khiến công tác quản lý du lịch ở cơ sở có lúc bị gián đoạn.

Để khắc phục tình trạng này, Nghệ An đang từng bước xây dựng chiến lược phát triển du lịch bốn mùa. Đây không chỉ là giải pháp phân bổ hợp lý dòng khách mà còn là cách khai thác tối đa lợi thế tự nhiên và văn hóa đặc trưng của từng vùng miền.

Vào mùa xuân, du khách có thể tìm về nguồn cội qua hành trình lễ hội đền chùa, dâng hương tưởng niệm tại Khu di tích Kim Liên, hòa mình trong không gian dân ca ví, giặm của những lễ hội dân gian vùng đồng bằng.

Mùa hè là thời điểm biển Cửa Lò, biển Quỳnh cùng chuỗi du lịch ven biển trở thành điểm nhấn, kết hợp các giải thể thao, hoạt động MICE và lễ hội biển sôi động.

Khi thu về, những cung đường miền Tây xứ Nghệ với rừng nguyên sinh, thác ghềnh và đời sống cộng đồng các dân tộc Thái, Mông, Ơ Đu, Đan Lai... mở ra trải nghiệm khác biệt, gắn liền với khám phá sinh thái và văn hóa. Mùa đông, tỉnh định hướng phát triển sản phẩm nghỉ dưỡng, chữa bệnh, du lịch kết hợp với tour văn hóa, ẩm thực, để giữ chân du khách trong không khí ấm áp tình người xứ Nghệ.

Hướng đi này còn đi đôi với việc đa dạng hóa dịch vụ, từ các tuyến du lịch đường sông Lam, homestay cộng đồng đến những sản phẩm cao cấp như golf và nghỉ dưỡng sinh thái. Du lịch bốn mùa được xem là chìa khóa để Nghệ An phát triển bền vững, không chỉ bùng nổ trong vài tháng cao điểm mà duy trì sức hút quanh năm.

Theo bà Trần Thị Mỹ Hạnh, Giám đốc Sở VHTTDL Nghệ An, ngành sẽ kiến nghị UBND tỉnh ban hành những cơ chế ưu đãi mạnh mẽ hơn: từ thuế, vốn vay đến đào tạo nhân lực chất lượng cao. 

UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 1439/QĐ-UBND ngày 23.5.2023, phê duyệt Chiến lược phát triển du lịch đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035. Theo đó, Nghệ An đặt mục tiêu trở thành một trong những trung tâm du lịch của vùng Bắc Trung Bộ, hướng tới điểm đến hấp dẫn trong nước và khu vực.

Đến năm 2030, toàn tỉnh phấn đấu đón từ 12–13 triệu lượt khách, tổng thu từ du lịch chiếm khoảng 9–10% GRDP. Tầm nhìn đến năm 2035, con số này dự kiến đạt 18–20 triệu lượt khách, đóng góp 10–12% GRDP.

Chiến lược cũng nhấn mạnh các giải pháp then chốt: Đầu tư hạ tầng du lịch trọng điểm, phát triển sản phẩm du lịch bốn mùa gắn với văn hóa và sinh thái, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh chuyển đổi số, quảng bá hiện đại và tăng cường liên kết vùng. Đây được xem là định hướng quan trọng để Nghệ An hiện thực hóa Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tạo sức bật mới cho phát triển bền vững.

Về sản phẩm, Nghệ An hướng tới khai thác giá trị độc đáo của mình. Một dự án nổi bật là tour du thuyền trên sông Lam kết hợp trình diễn dân ca ví, giặm - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, mang đến trải nghiệm vừa mới lạ vừa đậm bản sắc.

Du lịch cộng đồng miền Tây cũng được nâng tầm, gắn với ẩm thực, nghề dệt thổ cẩm, hát múa dân gian, kéo dài thời gian lưu trú của du khách.

Công tác xúc tiến, quảng bá sẽ chuyển mình theo hướng số hóa, hiện đại và linh hoạt hơn. Tỉnh cũng chủ động bắt tay cùng các hãng hàng không để mở thêm đường bay, đồng thời kêu gọi doanh nghiệp hợp lực hình thành “liên minh du lịch”, tạo sức mạnh cộng hưởng thay vì cạnh tranh nhỏ lẻ.

“Khát vọng của chúng tôi là biến du lịch trở thành ngành kinh tế bền vững, mang dấu ấn riêng của xứ Nghệ, nơi hội tụ tinh hoa, lan tỏa bản sắc,” bà Trần Thị Mỹ Hạnh nhấn mạnh.