Thủ đô của Iran vật vã vì thiếu nước trầm trọng

MINH DƯƠNG

VHO - Theo CNN, thủ đô Tehran của Iran có thể chỉ còn vài tuần nữa sẽ rơi vào tình trạng cạn kiệt nước trong bối cảnh đất nước đang phải gánh chịu cuộc khủng hoảng nước nghiêm trọng.

Thủ đô của Iran vật vã vì thiếu nước trầm trọng - ảnh 1
Một người dân cố gắng giải nhiệt tại Tehran, Iran vào tháng 7.2025. Ảnh: Fatemeh Bahrami/Anadolu/Getty Images

Người dân chật vật vì thiếu nước

Các hồ chứa nước chính đang cạn kiệt. Chính quyền địa phương đang nỗ lực hết sức để giảm lượng nước tiêu thụ trong khi người dân phải tiết kiệm nước nhằm ngăn chặn thảm họa.

"Nếu chúng ta không đưa ra quyết định khẩn cấp ngay hôm nay thì nguy cơ sẽ phải đối mặt với một tình huống không thể giải quyết trong tương lai", Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian phát biểu tại một cuộc họp nội các vào đầu tuần này.

Theo Kaveh Madani, Giám đốc Viện Nước, Môi trường và Sức khỏe của Đại học Liên Hợp Quốc, nguồn cung nước vốn đã khan hiếm ở quốc gia khô cằn này và cuộc khủng hoảng nước đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến thủ đô.

Các chuyên gia lo ngại Tehran, nơi sinh sống của khoảng 10 triệu người, có thể hoàn toàn cạn kiệt nước nếu mức tiêu thụ không được giảm bớt. 

"Chúng ta đang nói đến khả năng thủ đô sẽ không còn nước (Day Zero) trong vài tuần tới,” Madani, người trước đây từng là Phó Giám đốc Sở Môi trường Iran, cho biết.

Nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng nằm ở nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng quản lý nước kém trong nhiều thập kỷ và sự mất cân bằng ngày càng tăng giữa cung và cầu.

Biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng. Và Iran đang trải qua một trong những đợt hạn hán tồi tệ nhất trong lịch sử, và là năm thứ 5 hạn hán liên tiếp.

Đất nước này cũng đang phải chịu đựng thời tiết nắng nóng khắc nghiệt. Theo nhà khí tượng học và sử gia thời tiết Maximiliano Herrera, nhiệt độ đã tăng vọt hơn 122 độ F (59 độ C) ở một số vùng của đất nước trong tháng này. 

"Iran đang đối mặt với tình trạng nắng nóng kỷ lục", ông Maximiliano Herrera nói.

Đối với những người sống trong các tòa nhà chung cư cao tầng, người dân hoàn toàn không có nước sạch. Một người đàn ông sống trên tầng 14 ở Tehran cho biết vòi nước của anh ta thường xuyên bị cạn.

Nước đang được vận chuyển đến thủ đô bằng xe bồn, và những người dân có khả năng chi trả đang đổ xô lắp đặt các bể chứa.

"Chúng tôi chưa bao giờ gặp phải tình huống như thế này... đây là điều mới mẻ ở Tehran", ông Madani cho biết. 

Giải pháp cấp bách

Tuần trước, chính phủ Iran đã tuyên bố một ngày nghỉ lễ tại tỉnh Tehran, cũng như các khu vực khác trên cả nước, nhằm nỗ lực tiết kiệm nước và điện.

Trong cuộc họp báo đầu tuần, Người phát ngôn chính phủ Fatemeh Mohajerani cho biết hiện chính phủ đang cân nhắc cho người dân Tehran nghỉ lễ một tuần. Mọi người sẽ tạm thời rời khỏi thành phố, và cắt giảm nhu cầu sử dụng nước.

Các chuyên gia về nước nhấn mạnh việc quản lý yếu kém là một yếu tố quan trọng gây ra cuộc khủng hoảng.

"Các hoạt động của con người, bao gồm khai thác nước ngầm quá mức, canh tác nông nghiệp kém hiệu quả và sử dụng nước đô thị không được kiểm soát đã đẩy khu vực này đến tình trạng chỉ có thể mô tả là phá sản về nước", Amir AghaKouchak, Giáo sư tại Đại học California cho biết.

Ông Madani cũng đồng tình với quan điểm này.

"Đó là tình trạng phá sản nguồn nước, bởi vì nó không còn là khủng hoảng nữa. Tình huống thiệt hại này không thể khắc phục", ông nói.

Tại Tehran, quá nhiều nước được bơm từ các tầng chứa nước ngầm để hỗ trợ dân khiến nhiều khu vực của thành phố đang bị lún, đôi khi hơn 25 cm mỗi năm.

"Thủ đô đang phải vật lộn với sự mất cân bằng hệ thống, đe dọa đến chính nền tảng an ninh nguồn nước của người dân", ông AghaKouchak nói.

Biến đổi khí hậu cũng khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn nhiều. Iran đã chứng kiến lượng mưa giảm hơn 40% trong năm nay so với mức trung bình dài hạn.

Công ty nước khu vực Tehran cho biết các đập cung cấp nước cho thủ đô chỉ đạt khoảng 21% công suất, theo hãng thông tấn bán chính thức Mehr của Iran.

Bộ trưởng Năng lượng Iran Abbas Aliabadi khẳng định tất cả 31 tỉnh thành của Iran, ngoại trừ một tỉnh, đều đang gặp khó khăn về nước, theo Mehr News.

Các chuyên gia cho rằng không có giải pháp dễ dàng nào cho cuộc khủng hoảng này.

Chính phủ đang lựa chọn các biện pháp "chữa cháy tạm thời". Các giải pháp kỹ thuật như khử muối và tái chế nước thải là một phần của bức tranh tổng thể, nhưng "những giải pháp này chỉ giải quyết được triệu chứng tạm thời mà không chữa khỏi nguyên nhân".

Ông ủng hộ một cuộc cải tổ toàn diện nền kinh tế để chuyển từ nền nông nghiệp thâm dụng nước sang các dịch vụ và công nghiệp với lượng nước sử dụng ít hơn nhiều.

Hiện tại, đất nước đang chờ đợi mùa thu và hy vọng mưa sẽ đến.

 

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc