Thiếu vật liệu san lấp, hàng loạt dự án đê điều khẩn cấp ở Thanh Hóa có nguy cơ chậm tiến độ

VHO - Nguồn cung đất, cát khan hiếm do nhiều mỏ tạm dừng khai thác khiến các công trình phòng chống thiên tai tại Thanh Hóa thi công cầm chừng, đe dọa an toàn của hàng nghìn hộ dân trước mùa mưa bão.

Tỉnh Thanh Hóa hiện có hơn 50 công trình đê điều đang được triển khai, trong đó nhiều dự án có tính chất cấp bách nhằm phòng chống thiên tai. Tuy nhiên, phần lớn các dự án đang gặp khó khăn nghiêm trọng do thiếu vật liệu xây dựng, đặc biệt là đất, cát san lấp.

Nguy cơ trễ hẹn mùa mưa

Dự án nâng cấp, cải tạo và khắc phục sạt lở đê sông Cung đoạn qua xã Hoằng Ngọc (huyện Hoằng Hóa) là một trong những công trình cấp bách được triển khai từ tháng 2.2025 với thời gian thi công dự kiến 9 tháng.

Sau khi hoàn thành, dự án sẽ bảo vệ an toàn cho hơn 8.000 nhân khẩu và hơn 600 ha đất sản xuất nông nghiệp tại các xã Hoằng Ngọc và Hoằng Đông.

Theo kế hoạch, đến ngày 31/5, nhà thầu phải hoàn thành hạng mục tôn cao, mở rộng thân và nâng trình đê trên chiều dài hơn 4 km.

Tuy nhiên, đến đầu tháng 5, khối lượng thi công mới đạt khoảng 60%. Nguyên nhân chính là tình trạng khan hiếm vật liệu san lấp.

“Nhu cầu vật liệu cho dự án là hơn 1.300 m³ đất, nhưng hiện mỗi ngày chỉ cung ứng được khoảng 200–300 m³. Chúng tôi đang rất nỗ lực tìm kiếm thêm nguồn cung để đảm bảo tiến độ”, ông Nguyễn Văn Mười – Giám đốc Công ty Xây dựng - Vận tải Xuân Thanh, đơn vị thi công, chia sẻ.

Tình trạng tương tự cũng đang diễn ra tại dự án xử lý chống sạt lở và nâng cấp tuyến đê tả sông Hoàng đoạn qua xã Quảng Phúc (huyện Quảng Xương) với chiều dài hơn 900 m. Ông Nguyễn Xuân Khoa – đại diện Công ty TNHH Trường Sơn cho biết, đơn vị đã huy động đầy đủ máy móc, nhân lực nhưng chỉ hoạt động được khoảng 10% công suất vì thiếu nguyên liệu.

12 mỏ cát tạm ngừng, doanh nghiệp “đứng ngồi không yên”

Theo ông Nguyễn Thanh Quân – Giám đốc Tổng Công ty CP Đầu tư Xây dựng Minh Tuấn, toàn tỉnh Thanh Hóa hiện có 25 giấy phép khai thác mỏ cát còn hiệu lực với tổng trữ lượng 5 triệu m³ và công suất khai thác hơn 600.000 m³ mỗi năm.

Tuy nhiên, trong số này có đến 12 mỏ đang bị tạm dừng hoạt động để phục vụ công tác điều tra của cơ quan công an.

“Việc này khiến nguồn cung vật liệu san lấp thiếu hụt trầm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thi công của hàng loạt dự án trọng điểm trên địa bàn”, ông Quân nói.

Trước thực trạng đó, nhiều doanh nghiệp đã đề xuất các giải pháp linh hoạt, trong đó có việc thí điểm sử dụng cát nhiễm mặn, cát biển để đắp nền, như một cách tiết kiệm chi phí và bù đắp thiếu hụt nguồn cát tự nhiên. Đây cũng là giải pháp được Chính phủ khuyến khích áp dụng tại một số công trình trọng điểm quốc gia.

Cần giải pháp căn cơ và linh hoạt hơn

Trong khi doanh nghiệp chủ động tìm hướng tháo gỡ, các Ban Quản lý Dự án tại nhiều huyện vẫn tỏ ra lúng túng. Khi được hỏi về giải pháp, phần lớn đều đưa ra trả lời mang tính hình thức như “phối hợp với nhà thầu, tìm nguồn vật liệu, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc tiến độ...”.

Trước tình hình này, ông Lê Đức Giang – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cho biết tỉnh đang giao Sở Nông nghiệp và Môi trường rà soát lại các điểm mỏ, đặc biệt là các mỏ không ảnh hưởng đến đời sống dân cư và giao thông, để có thể nâng công suất hoặc đưa vào khai thác mới nhằm bổ sung nguồn vật liệu.

“Chúng tôi đang đẩy nhanh đấu giá cấp phép các mỏ đủ điều kiện; đồng thời khuyến khích doanh nghiệp sử dụng vật liệu mới như cát nhân tạo, cát biển. Về lâu dài, tỉnh sẽ điều chỉnh quy hoạch, đảm bảo khai thác tài nguyên hiệu quả, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội bền vững”, ông Giang khẳng định.

Mùa mưa bão đang đến gần. Nếu các công trình phòng chống thiên tai không thể hoàn thành đúng tiến độ vì thiếu vật liệu xây dựng, hệ lụy không chỉ là thiệt hại về tài chính mà còn là nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và tài sản của hàng nghìn người dân vùng hạ du.

Vì thế, việc đảm bảo nguồn vật liệu san lấp không chỉ là nhiệm vụ cấp bách của ngành xây dựng mà còn là trách nhiệm liên ngành, cần sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của cả hệ thống chính quyền.