Thanh niên tình nguyện trong trận lũ lịch sử
VHO - Khi nhiều bạn trẻ vui chơi nghỉ ngơi thì mùa hè này không ít sinh viên lại chọn về nơi núi rừng Nghệ An, sửa trường, dạy chữ, dựng cầu, gieo mạ. Họ đến để giúp bà con, nhưng chính nơi đây đã dạy họ bài học về sẻ chia, kiên cường và trưởng thành, nhất là khi bị kẹt giữa tâm lũ lịch sử ở Nhôn Mai.

Nắng miền núi ở xã Tương Dương (Nghệ An) như đổ lửa, có những ngày nhiệt độ vượt quá 40°C. Dưới cái nắng gay gắt ấy, sinh viên tình nguyện Trường Đại học Tài chính - Ngân hàng Hà Nội vẫn hăng say chia ca lao động, người sơn sửa lại điểm trường mầm non, người đào móng xây nhà vệ sinh, nhóm khác tất bật chuẩn bị giáo án cho các lớp học hè của trẻ em tiểu học.
Sinh viên Nguyễn Thị Hoa, một thành viên trong đội chia sẻ: “Quyết định tham gia chiến dịch không phải là chuyện bộc phát. Mình muốn sống khác đi, muốn lấp đầy những khoảng trống mà sách vở không thể mang lại. Chỉ khi đi, làm và trải nghiệm, mình mới học được những điều quý giá”.
Ở các bản vùng cao xã Tương Dương không có wi-fi, không sóng điện thoại, nguồn nước sinh hoạt dẫn trực tiếp từ núi. Với nhiều bạn trẻ, đó không phải là trở ngại, mà là cơ hội để rèn luyện kỹ năng xoay xở, thích nghi và gắn bó. Ban ngày họ lao động, dạy học, phát quà cho trẻ em và hộ khó khăn; ban đêm quây quần bên bếp lửa, cùng nấu ăn, hát tập thể dưới ánh đèn dầu leo lét.
Chỉ huy trưởng Chiến dịch “Mùa hè xanh” 2025 của Trường ĐH Tài chính - Ngân hàng Hà Nội Trịnh Văn Toản vẫn nhớ như in quãng thời gian cùng 21 thành viên có những trải nghiệm đầy thử thách nơi vùng cao. Nhờ sự dẫn dắt và quyết tâm của chỉ huy trưởng, đội đã hoàn thành nhiều công trình ý nghĩa như sơn sửa trường mầm non, xây dựng nhà vệ sinh, tổ chức 3 lớp học hè và trao hơn 50 phần quà tới các hộ gia đình khó khăn.
Với nhiệt huyết tuổi trẻ, giữa tháng 7.2025, 24 sinh viên Trường Đại học Vinh cũng lên đường tham gia chiến dịch “Mùa hè xanh” tại xã biên giới Nhôn Mai, cách thành Vinh hơn 200 km. Sinh viên Trần Thị Xuân Mai, đội trưởng cho biết, trước khi xuất phát, cả đội đã biết nhiều tuyến đường ở Nhôn Mai bị hư hỏng nặng do trận mưa lũ cuối tháng 5.

Vì thế, ngay khi đặt chân tới nơi, đội lập tức phối hợp với dân quân tự vệ, công an xã và bộ đội biên phòng để sửa chữa đoạn đường dài hơn 40m. Những ngày sau đó, sinh viên tiếp tục mở lớp học hè, hỗ trợ chính quyền địa phương trong công tác hành chính, và tổ chức nhiều hoạt động cộng đồng. Tuy nhiên, ngày 22.7, bão số 3 đổ bộ gây mưa lớn. Chính quyền xã khẩn trương huy động sinh viên tham gia di dời các hộ dân sống ở khu vực có nguy cơ sạt lở.
Đến chiều, mưa càng nặng hạt, nước suối Khe Hỷ dâng cao, gây ngập nhiều nhà dân. Nhóm tình nguyện viên phải chạy đua với thời gian, vừa hỗ trợ người dân di dời tài sản, vừa hợp lực cùng dân làng tháo dỡ những ngôi nhà sàn nằm sát khe suối để tránh bị cuốn trôi.
“Chúng em có 10 nam, 14 nữ, chưa bao giờ phải làm việc nặng nhọc như vậy. Nhưng nhờ sự đoàn kết, cả đội đã cùng lực lượng địa phương cứu được nhiều tài sản của bà con”, Xuân Mai nhớ lại. Khi nước từ thượng nguồn ập về, cuốn trôi nhiều nhà cửa và gây sạt lở khắp nơi, toàn xã bị cô lập, mất điện, mất sóng điện thoại, trong hoàn cảnh ấy, cả đội động viên nhau kiên cường bám trụ, coi đây là thử thách phải vượt qua.
Khi liên lạc được với nhà trường, thay vì rút về, các bạn xin ở lại thêm để cùng địa phương khắc phục hậu quả. Những ngày sau lũ, bùn đất phủ dày đặc từ nhà dân đến các điểm trường. Nhóm sinh viên đi từng bản giúp bà con dọn bùn, dựng lại nhà cửa, rửa sạch phòng học và bàn ghế cho học sinh. “Thiệt hại nặng nề quá, chúng em chỉ muốn ở lại thêm để giúp bà con nhanh chóng ổn định cuộc sống”, tình nguyện viên Lê Anh Tuấn bộc bạch.
Ông Mạc Văn Nguyên, Bí thư Đảng ủy xã Nhôn Mai cho biết: “Trong những ngày xã bị chia cắt, sinh viên tình nguyện Đại học Vinh trở thành lực lượng xung kích, giúp di dời nhiều hộ dân ra khỏi vùng sạt lở. Các em sống và làm việc như những người con của bản làng, luôn trách nhiệm và nhiệt huyết”.
Trước khi mưa lũ xảy ra, đội sinh viên đã góp nhiều công sức cho các hoạt động như vệ sinh môi trường, làm đường, sửa cầu, dạy trẻ em học võ, tổ chức sinh hoạt hè. Khi lũ về, họ lại sát cánh cùng lực lượng địa phương vượt qua khó khăn. Trận lũ tàn phá dữ dội, gây thiệt hại gần 800 tỉ đồng cho xã. Khối lượng công việc khôi phục cơ sở hạ tầng và nhà cửa là khổng lồ, nhưng nhờ sự hỗ trợ kịp thời của các tình nguyện viên, xã đã giảm bớt phần nào gánh nặng.
Những chuyến đi tình nguyện không chỉ để lại dấu ấn bằng những công trình hay con số, mà còn khắc sâu trong lòng người trẻ bài học về sự sẻ chia, về sức mạnh của tinh thần đoàn kết, và trên hết là trách nhiệm với cộng đồng.
Trong khó khăn, thử thách, thanh niên tình nguyện đã chọn ở lại, chọn đồng hành cùng bà con vùng cao, để mùa hè ấy thực sự trở thành mùa hè của tuổi trẻ sống trọn vẹn và cống hiến.