“Quyền tự quyết về sinh sản trong một thế giới đang thay đổi”

VHO - Đây là chủ đề Ngày Dân số thế giới 11.7 năm 2025 nhằm nhấn mạnh đến quyền cơ bản của mỗi cá nhân, đặc biệt là phụ nữ và thanh niên; được tiếp cận thông tin, dịch vụ y tế để chủ động, tự do và có trách nhiệm trong quyết định về sinh sản.

Cũng như tình trạng chung của cả nước, Hà Nội cũng có mức sinh thay thế chưa thật sự bền vững, xuất hiện xu thế mức sinh xuống thấp; tỉ số giới tính khi sinh tuy đã giảm nhưng chưa về mức cân bằng tự nhiên; già hóa dân số nhanh, phân bố dân số, quản lý di dân chưa được chú trọng đúng mức... đòi hỏi phải có những đổi mới để giải quyết toàn diện, đồng bộ và căn bản hơn các vấn đề dân số.

Phát biểu tại lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Dân số thế giới 11.7 diễn ra ngày 8.7 tại Hà Nôi, ông Trần Văn Chung, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, chủ đề năm nay là “Quyền tự quyết về sinh sản trong một Thế giới đang thay đổi” nhằm nhấn mạnh đến quyền cơ bản của mỗi cá nhân, đặc biệt là phụ nữ và thanh niên; được tiếp cận thông tin, dịch vụ y tế để chủ động, tự do và có trách nhiệm trong quyết định về sinh sản.

Trong những năm qua, Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Hà Nội luôn chú trọng tới công tác dân số và phát triển do đó, Hà Nội đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong công tác dân số: Mức sinh thay thế được duy trì; Tỉ lệ phụ nữ mang thai được sàng lọc trước sinh 4 bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất (đạt 85%); tỉ lệ trẻ sơ sinh được sàng lọc 5 bệnh bẩm sinh phổ biến nhất (đạt 90%); 

Tỉ lệ thanh niên được tư vấn, khám sức khỏe trước kết hôn nhân đạt 82%, Tỉ lệ tuổi thọ trung bình 76,5; Tỉ số giới tính khi sinh đang từng bước được kiểm soát. Thành phố đã triển khai đồng bộ nhiều mô hình như: tư vấn tiền hôn nhân, chăm sóc sức khỏe vị thành niên – thanh niên và người cao tuổi; đồng thời đưa nội dung dân số vào chỉ tiêu phát triển kinh tế – xã hội các cấp.

Theo ông Chung, để đảm bảo công tác dân số và phát triển trên địa bàn thành phố Hà Nội thực hiện có hiệu quả, tạo sự chuyển biến rõ nét, trong thời gian tới cần tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của các cấp chính quyền, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong triển khai các chính sách dân số trong tình hình mới.

Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cũng đề nghị đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về bình đẳng giới, khuyến khích sinh đủ hai con, kết hôn và sinh con đúng độ tuổi; tiếp tục triển khai có hiệu quả các đề án của Thành phố đã ban hành: Đề án tầm soát trước sinh, sơ sinh, Đề án chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, Đề án phát triển thể lực – tầm vóc người Hà Nội…

Đồng thời tăng cường đầu tư dịch vụ y tế, mở rộng dịch vụ dân số đến tận cơ sở, đảm bảo quyền tiếp cận cho mọi người dân, bảo vệ quyền sinh sản của mỗi người.

Tại lễ mít tinh, bà Vương Thị Vân Khánh, Phó Chủ tịch UBND phường Thanh Xuân cho biết, phường Thanh Xuân mới thành lập và chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1.7.2025. Tuy nhiên, công tác dân số và phát triển của quận Thanh Xuân (trước đây), trong đó có phường Thanh Xuân, đã xây dựng và triển khai các kế hoạch, đề án chuyên đề về các hoạt động nâng cao chất lượng dân số theo chỉ đạo của Thành phố ngay từ đầu năm 2025 và triển khai đồng bộ đến cơ sở.

Cùng với đó, công tác tuyên truyền thông được tổ chức với nhiều hình thức linh hoạt để người dân dễ tiếp cận, trong đó chú trọng nội dung về sức khỏe sinh sản vị thành niên/thanh niên; tư vấn, khám sức khỏe trước hôn nhân; tầm soát, chẩn đoán và điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh…

Kết quả, 6 tháng đầu năm 2025, về cơ bản các chỉ tiêu công tác dân số đều được kiểm soát tốt, một số chỉ tiêu đã hoàn thành vượt mức chỉ tiêu kế hoạch Thành phố giao như: Chỉ tiêu sàng lọc trước đạt 100,9%; Tỉ lệ cặp nam, nữ được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn đạt 100,1%.

Để tiếp tục triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ của công tác dân số  và phát triển trong tình hình mới, bà Vương Thị Vân Khánh khẳng định, phường Thanh Xuân coi công tác dân số và phát triển là nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tiếp tục triển khai có hiệu quả các kế hoạch, Đề án về công tác dân số và phát triển đảm bảo duy trì mức sinh thay thế, giữ ổn định tỉ số giới tính khi sinh trong mức cân bằng tự nhiên, đầu tư các hoạt động nâng cao chất lượng dân số.

Bên cạnh đó, chú trọng các nội dung truyền thông và cung cấp dịch vụ về dân số và phát triển, nâng cao chất lượng dân số; quan tâm cung cấp kiến thức và dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, vận động thanh niên không kết hôn muộn, sinh đủ 2 con trước tuổi 35 góp phần duy trì mức sinh thay thế, nâng cao chất lượng dân số cho mỗi cá nhân, mỗi gia đình, và cộng đồng theo hướng dự phòng…

Đánh giá cao công tác dân số của Hà Nội thời gian qua, ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế) đề nghị Sở Y tế tiếp tục chỉ đạo Chi cục Dân số trẻ em và phòng chống tệ nạn xã hội và các đơn vị của ngành Y tế triển khai có hiệu quả chương trình, dự án về dân số, đồng thời đề xuất các giải pháp đột phá, hoàn thành tốt mục tiêu “Dân số và phát triển” thành phố Hà Nội, thực hiện tốt Kết luận 149/ KLTW năm 2025 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện công tác dân số trong tình hình mới.

Trong bối cảnh thay đổi chính quyền địa phương 2 cấp, Cục trưởng Lê Thanh Dũng yêu cầu Chi cục Dân số, Trẻ em và Phòng chống tệ nạn xã hội Hà Nội cần tăng cường phối hợp với các cơ quan, tổ chức và chính quyền cơ sở để triển khai công tác dân số, không để ngắt quãng công việc, đảm bảo tiến độ, chất lượng cao nhất.

Trong quá trình sắp xếp, tổ chức đơn vị hành chính phải xem xét sắp xếp lại bộ máy công tác dân số đảm bảo tính thống nhất, liên tục, nâng cao chất lượng công tác dân số…

Cũng trong ngày 8.7, phường Thanh Xuân đã tổ chức đoàn xe diễu hành, cổ động Ngày Dân số thế giới trên các tuyến phố thuộc địa bàn phường và các phường lân cận.