Nỗ lực vượt qua khó khăn, đảm bảo an sinh xã hội cho người dân

VHO - Năm 2023, trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế, ngành BHXH Việt Nam đã luôn chủ động, bám sát các chính sách Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ban, ngành Trung ương, địa phương để triển khai, thực hiện hiệu quả chính sách BHXH, BHYT, BHTN; hoàn thành tốt trách nhiệm đảm bảo an sinh xã hội, ổn định đời sống người dân.

Năm 2023, trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục diễn biến rất phức tạp, khó lường cả về chính trị, an ninh, kinh tế, xã hội. Hậu quả của đại dịch Covid-19 trên toàn cầu còn phải khắc phục nhiều năm. Ở trong nước, nền kinh tế có những thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn; sản xuất gặp khó khăn, thị trường xuất khẩu bị thu hẹp… Trong khi đó, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, thiên tai tiếp tục diễn biến bất thường ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế nói chung và việc triển khai tổ chức thực hiện các chính sách an sinh xã hội nói riêng của Ngành BHXH Việt Nam.

Ngành BHXH nỗ lực các giải pháp để tuyên truyền chính sách an sinh xã hội đến với người dân

Tuy nhiên, trước những khó khăn và thách thức nêu trên, ngành BHXH Việt Nam đã chủ động bám sát Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ban, ngành Trung ương, cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc xây dựng chương trình, kế hoạch, phối hợp triển khai, tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT; thực hiện có hiệu quả, quyết liệt các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao như độ bao phủ BHXH, BHYT.

Đánh giá về những thành công này, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh cho rằng, vai trò của các cấp ủy, chính quyền địa phương là yếu tố then chốt, quyết định đến hiệu quả tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Trong năm 2023, Ban cán sự Đảng BHXH Việt Nam đã có văn bản gửi Ban Thường vụ tỉnh ủy, thành ủy 63 tỉnh, thành phố về việc tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN, trong đó kiện toàn Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã do đồng chí chủ tịch UBND làm trưởng ban, thành viên là các lãnh đạo Sở, ngành. Đồng thời, BHXH Việt Nam đã ban hành văn bản chỉ đạo BHXH 63 tỉnh, thành phố chủ động, khẩn trương tham mưu cấp ủy, chính quyền kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT cấp xã; giao chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT đến từng Ban Chỉ đạo và từng thành viên… để thực hiện chỉ tiêu phát triển BHXH, BHYT đến từng thôn, bản.

Số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN tiếp tục duy trì và tăng trưởng, luôn hoàn thành, vượt chỉ tiêu được giao 

Đến nay, 63/63 tỉnh, thành phố đã kiện toàn Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT đến cấp xã; 46/63 tỉnh đưa chỉ tiêu về tỷ lệ bao phủ BHXH, 60/63 tỉnh đưa chỉ tiêu bao phủ BHYT vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương; 22/63 tỉnh trích ngân sách hỗ trợ thêm cho người tham gia BHXH tự nguyện; 62/63 tỉnh trích ngân sách hỗ trợ thêm cho người tham gia BHYT…

Những kết quả cụ thể trong năm 2023 là số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN tiếp tục duy trì và tăng trưởng, năm sau cao hơn năm trước và luôn hoàn thành, vượt chỉ tiêu được giao tại các Nghị quyết của Đảng. Tỉ lệ người tham gia BHXH của cả nước đạt khoảng 39,25% so với lực lượng lao động (LLLĐ) trong độ tuổi với 18,259 triệu người, (đạt mục tiêu đề ra tại Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ), trong đó khoảng 3,92% LLLĐ trong độ tuổi tham gia BHXH tự nguyện với gần 1,83 triệu người (vượt 1,42% so với mục tiêu giai đoạn đến năm 2025 tại Nghị quyết 28-NQ/TW của BCH Trung ương). Tỉ lệ người tham gia BHTN đạt 31,58% LLLĐ trong độ tuổi với 14,693 triệu người (đạt mục tiêu đề ra tại Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ).

Độ bao phủ BHYT đạt 93,35% tổng dân số

Đặc biệt, tỉ lệ người tham gia BHYT phát triển bền vững hằng năm và tiệm cận mục tiêu BHYT toàn dân: từ 91,01% dân số (năm 2021), lên 92,04% (năm 2022) và 93,35% (năm 2023) với trên 93,307 triệu người tham gia…

Cùng với đó, toàn ngành BHXH Việt Nam đã giải quyết, chi trả đầy đủ, kịp thời các chế độ BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ. Trong năm 2023, toàn Ngành đã giải quyết, chi trả đầy đủ, kịp thời cho: 95.670 người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng; 1.304.203 người hưởng các chế độ trợ cấp BHXH một lần; 8.849.210 lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe. Phối hợp với ngành LĐ,TB&XH giải quyết 1.050.028 người hưởng trợ cấp thất nghiệp, 19.185 người hưởng hỗ trợ học nghề. Bên cạnh đó, cả nước có hơn 174,8 triệu lượt khám chữa bệnh BHYT, tăng trên 23,4 triệu lượt khám chữa bệnh so với năm 2022; số chi khám chữa bệnh BHYT khoảng 124,3 nghìn tỷ đồng…

Việc giữ vững tốc độ tăng trưởng BHXH, BHYT, BHTN, đặc biệt tỉ lệ người tham gia BHYT phát triển bền vững trong điều kiện khó khăn, một lần nữa khẳng định sự kiên định, quyết tâm, nỗ lực hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ của toàn ngành BHXH Việt Nam khi vừa giữ vững kết quả đã đạt được, vừa thực hiện có hiệu quả lộ trình BHXH, BHYT toàn dân với chỉ tiêu nhiệm vụ năm sau luôn cao hơn năm trước.

Toàn Ngành BHXH Việt Nam đã giải quyết, chi trả đầy đủ, kịp thời các chế độ BHXH, BHYT

Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh đã nêu những giải pháp hữu hiệu mà ngành BHXH đã thực hiện trong thời gian qua. Đó là sự chủ động, kịp thời của ngành BHXH Việt Nam trong công tác giải quyết, chi trả chế độ cho người tham gia thể hiện tinh thần trách nhiệm, nỗ lực nâng cao chất lượng phục vụ và đảm bảo an sinh xã hội (ASXH); qua đó, góp phần hỗ trợ, ổn định cuộc sống của người lao động, nhất là với người lao động bị mất việc làm, thu nhập, cũng như phục vụ kịp thời các hoạt động khám chữa bệnh, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe Nhân dân.

Bên cạnh công tác phát triển người tham gia thì công tác thu, giảm nợ BHXH, BHYT, BHTN của ngành cũng đạt những kết quả tích cực, góp phần quan trọng để các quỹ luôn tăng trưởng, an toàn, bền vững, đảm bảo chi trả đầy đủ chế độ cho người tham gia, thụ hưởng.

Đặc biệt, ngành BHXH Việt Nam đã tăng cường đổi mới, đẩy mạnh thực hiện thanh tra, kiểm tra, nhất là thanh tra chuyên ngành đóng đột xuất các đơn vị SDLĐ và xử phạt nghiêm các vi phạm. Đến hết tháng 12.2023, BHXH Việt Nam chủ trì và phối hợp thực hiện thanh tra, kiểm tra tại 18.707 đơn vị. Tổng số tiền các đơn vị bị thanh tra, kiểm tra chậm đóng trước khi có quyết định thanh tra, kiểm tra là 1.504,1 tỷ đồng, số đã khắc phục, nộp tiền chậm đóng ngay sau khi kiểm tra là 909,8 tỷ đồng (bằng 60,5%). Phát hiện 44.859 trường hợp sai phạm về đối tượng, mức đóng với số tiền truy thu 132,6 tỷ đồng; yêu cầu thu hồi về quỹ BHXH, BHTN tổng số tiền 139,5 tỷ đồng do hưởng chế độ không đúng quy định (bằng 186% so với năm 2022).

Tăng cường thanh tra chuyên ngành đột xuất để phát hiện những vi phạm trong lĩnh vực BHXH

Có thể nói, trong bối cảnh kinh tế nước ta tiếp tục khó khăn, công tác thu, thu hồi số tiền chậm đóng BHXH, BHYT phải đối mặt với rất nhiều áp lực. Do đó, việc tiếp tục duy trì tỷ lệ chậm đóng ở mức thấp là một nỗ lực rất đáng ghi nhận, góp phần đảm bảo quyền lợi cho người lao động; nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng pháp luật của người SDLĐ trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT.

Với phương châm "Lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ", những kết quả tích cực, toàn diện đạt được trên tất cả các lĩnh vực công tác của ngành BHXH Việt Nam đã cho thấy quyết tâm chính trị của toàn Ngành trong việc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người tham gia, thụ hưởng chính sách, góp phần củng cố, tạo thêm niềm tin vững chắc của người dân, người lao động, doanh nghiệp đối với các chính sách ASXH của Đảng và Nhà nước ta.

NGUYÊN KHANG