Nhiều kiến nghị tháo gỡ “điểm nghẽn” để phát triển kinh tế tư nhân

VHO - Hội thảo “Thể chế kiến tạo và phát triển kinh tế tư nhân” tập trung đề xuất cải cách pháp lý, chuẩn bị kiến nghị gửi Diễn đàn Kinh tế tư nhân 2025.

Ngày 25.8, tại TP.HCM diễn ra Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “Thể chế kiến tạo – Khơi thông dòng chảy phát triển”, quy tụ đông đảo chuyên gia, nhà khoa học, doanh nhân, luật sư và đại diện các hiệp hội ngành nghề.

Hội thảo do Trường ĐH Luật TP.HCM phối hợp Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam và Hội Doanh nghiệp xanh TP.HCM (HGBA) tổ chức. Đây là phiên chuyên đề pháp lý thuộc khuôn khổ Vòng đối thoại địa phương/đơn vị trong Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025 (VPSF 2025).

Phát biểu khai mạc, TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP.HCM, nhấn mạnh: Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ với nhiều cơ hội nhưng cũng đối mặt không ít thách thức.

Các Nghị quyết số 57-NQ/TW (2024), 66-NQ/TW (2025), 68-NQ/TW (2025) và 59-NQ/TW (2025) của Bộ Chính trị đặt mục tiêu xây dựng nền kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập sâu, dựa trên đổi mới sáng tạo và coi khu vực kinh tế tư nhân là động lực quan trọng.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, cần một thể chế pháp lý đóng vai trò kiến tạo, vừa bảo đảm kỷ cương, minh bạch, vừa khơi thông nguồn lực và bảo vệ doanh nghiệp trước rủi ro không đáng có.

Đại diện Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, bà Phạm Thị Bích Huệ, Phó Chủ tịch Hội cũng khẳng định sự cần thiết của việc đồng hành giữa giới nghiên cứu, cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp để tháo gỡ vướng mắc thực tiễn.

BTC hy vọng Hội thảo sẽ trở thành nền tảng kết nối thực chất giữa doanh nghiệp với chính sách, nơi tiếng nói doanh nghiệp được thu thập, tổng hợp và truyền dẫn trực tiếp tới cơ quan quản lý. 

Hội thảo diễn ra với ba phiên làm việc, tập trung vào các chủ đề: hoàn thiện chính sách thuế, xây dựng hệ sinh thái ESG gắn với phát triển bền vững, cải cách pháp luật bảo đảm minh bạch và an toàn cho môi trường kinh doanh.

TS Đỗ Thanh Trung, Khoa Luật Hành chính – Nhà nước, Trường ĐH Luật TP.HCM đề xuất củng cố quyền sở hữu tài sản, cải thiện môi trường kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục đầu tư và ứng dụng công nghệ thông tin.

Luật sư Trần Đình Chiến, Công ty Luật TNHH AVB Lawyers phân tích thực trạng hỗ trợ pháp lý của Hội Doanh nhân trẻ và các hiệp hội ngành nghề, nhận diện các điểm nghẽn pháp lý điển hình.

Ông Chiến khuyến nghị thành lập Ban Chính sách – Pháp lý trực thuộc Hội Doanh nhân trẻ như một mô hình hỗ trợ pháp luật chuyên nghiệp, kịp thời và hiệu quả nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hội viên; thúc đẩy văn hóa tuân thủ pháp luật và góp phần kiến tạo môi trường kinh doanh cạnh tranh lành mạnh, minh bạch.

TS Nguyễn Thị Ánh Hồng, Khoa Luật Hình sự, Trường ĐH Luật TP.HCM  nhấn mạnh vai trò pháp luật hình sự trong bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp tư nhân, chỉ ra bất cập và đề xuất hoàn thiện Bộ luật Hình sự, phân định rõ vi phạm, nâng cao năng lực tố tụng, tăng đối thoại và giám sát.

Theo TS Hồng, hoàn thiện chính sách theo hướng bảo vệ quyền kinh doanh chính đáng, hạn chế rủi ro hình sự hóa sẽ tạo môi trường đầu tư minh bạch, ổn định.

Tại phiên tham luận xoay quanh chủ đề “Đổi mới sáng tạo trong khu vực kinh tế tư nhân hướng tới phát triển bền vững”, diễn giả Lê Quỳnh Thư đề xuất định danh pháp lý cho ngành tổ chức sự kiện, xây dựng mã ngành và tiêu chuẩn nghề nghiệp, tạo cơ hội thương mại hóa sản phẩm và xuất khẩu dịch vụ sáng tạo.

TS Lại Nam Tuấn, Khoa Quản trị, Trường ĐH Luật TP.HCM phân tích thực trạng và triển vọng xây dựng hệ sinh thái ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) tại Việt Nam, đối chiếu kinh nghiệm Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Singapore.

TS Tuấn đề nghị ban hành Luật ESG, nâng cao năng lực thể chế, thúc đẩy hợp tác công – tư, áp dụng chuẩn mực báo cáo bền vững để thu hút đầu tư có trách nhiệm.

Trong phiên “Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh: xu thế phát triển tất yếu”, ThS Lưu Thị Thanh Mẫu - Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam đề xuất chính sách cụ thể hóa mục tiêu phát triển đô thị và công trình xanh, ban hành bộ tiêu chí đánh giá công trình xanh riêng cho Việt Nam và áp dụng chế tài để đảm bảo thực thi.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ - Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường cho rằng Việt Nam có lợi thế phát triển tín chỉ carbon trong nông nghiệp thông minh, năng lượng tái tạo, phục hồi rừng, bảo vệ rạn san hô.

Tín chỉ này có thể chuẩn hóa theo tiêu chí quốc tế để giao dịch trong nước và quốc tế, học hỏi kinh nghiệm từ Nhật Bản và các thị trường carbon phát triển về hạ tầng, quy trình, kiểm chứng và chính sách pháp lý.

Theo BTC, các ý kiến tại Hội thảo sẽ được tổng hợp gửi tới Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025 để chuẩn bị cho các phiên đối thoại tiếp theo ở cấp Bộ và toàn thể cấp cao vào ngày 15 và 16.9.2025.