Nguyên nhân hai dự án ven biển Quảng Trị chậm tiến độ, phải tăng vốn đầu tư

VHO - Những vướng mắc liên quan đến công tác GPMB tại hai dự án đường ven biển Quảng Trị có nguy cơ ảnh hưởng tiến độ chung của dự án và khiến chi phí GPMB vượt dự toán ban đầu.

Vướng mắc GPMB

Dự án thành phần 1 - đường ven biển thuộc Dự án đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3, có tổng chiều dài gần 80km, tổng mức đầu tư hơn 2.480 tỷ đồng. Dự án được giao cho Sở Giao thông - Vận tải (nay là Sở Xây dựng Quảng Trị) làm chủ đầu tư.

Dự án được khởi công từ cuối tháng 1.2022, được kỳ vọng hình thành tuyến giao thông chiến lược kết nối liên vùng Bắc Trung Bộ, khai thác tiềm năng kinh tế biển, phục vụ quốc phòng - an ninh, cứu hộ cứu nạn. Theo kế hoạch ban đầu, toàn bộ dự án sẽ hoàn thành vào đầu năm 2026.

Theo Ban Quản lý Dự án, đến nay, Dự án đã triển khai thi công đồng loạt các gói thầu trên phạm vi đã bàn giao mặt bằng. Hiện tại, dự án đã cơ bản hoàn thành những hạng mục cầu, cống, công trình thoát nước trên tuyến thuộc phạm vi đã thi công, với giá trị thực hiện theo hợp đồng xây lắp đạt 777/1.572 tỷ đồng. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất vẫn là công tác giải phóng mặt bằng (GPMB).

Ông Nguyễn Vũ Quý, Giám đốc Ban Quản lý dự án (Sở Xây dựng Quảng Trị) cho biết, để thực hiện dự án này, tổng diện tích đất cần thu hồi gần 200ha, ảnh hưởng đến 1.046 hộ dân và 37 tổ chức. Trong đó, có 43 hộ phải tái định cư tại 4 khu tái định cư hoặc bố trí xen ghép.

Dù công tác phê duyệt phương án bồi thường đã hoàn thành trên 94% chiều dài toàn tuyến, nhưng mặt bằng thực tế được bàn giao chỉ mới đạt khoảng 91%. Quan trọng hơn, việc bàn giao không liên tục mà rải rác từng đoạn, gây gián đoạn thi công. Nhà thầu phải di chuyển máy móc, nhân lực, phát sinh chi phí và ảnh hưởng đến tiến độ chung.

Tại Dự án Đường ven biển kết nối hành lang kinh tế Đông - Tây, tỉnh Quảng Trị - Giai đoạn I, được UBND tỉnh Quảng Trị (trước khi sáp nhập) giao Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng Quảng Trị làm chủ đầu tư, với tổng vốn 2.060 tỷ đồng. Dự án có chiều dài khoảng 48km, chia thành 2 đoạn với 4 gói thầu xây lắp.

Đây là tuyến đường giữ vai trò chiến lược kết nối vùng ven biển với hành lang kinh tế xuyên Á, đồng thời tạo quỹ đất phát triển đô thị vệ tinh, khu kinh tế biển.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng tỉnh Quảng Trị, cho biết, hiện nay cả 4 gói thầu xây lắp đang đồng loạt triển khai, với tổng giá trị thực hiện khoảng 594/1.616 tỷ đồng (đạt 37% giá trị hợp đồng các gói thầu).

Dự án cũng đang gặp khó khăn về mặt bằng thi công. Theo đó, đến nay, dự án mới được bàn giao 27,2/48km mặt bằng (đạt 57%). Trong đó, việc thanh lý rừng thuộc sở hữu toàn dân gặp khó khăn do thủ tục trình, thẩm định, phê duyệt phương án khai thác, tận thu rừng còn kéo dài, trong khi diện tích rừng lại nhỏ lẻ, phân tán. Bên cạnh đó, công tác di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật và xây dựng một số khu tái định cư vẫn chưa hoàn thành, các địa phương chưa xác định xong nguồn gốc sử dụng đất…

Theo Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị Nguyễn Thanh Bình, trước những khó khăn, vướng mắc trên, Ban đã đề nghị UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo các địa phương tập trung nhân lực, bố trí cán bộ phối hợp với Ban để đẩy nhanh công tác GPMB, thanh lý rừng, xây dựng các khu tái định cư, di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, sớm bàn giao mặt bằng thi công cho nhà thầu.

Điều chỉnh vốn do chi phí GPMB vượt dự toán ban đầu

Tại Dự án thành phần 1 - Đường ven biển Quảng Trị, những vướng mắc trong khâu GPMB đã khiến chi phí GPMB vượt dự toán ban đầu gần 300 tỷ đồng. 

Trước thời điểm sáp nhập tỉnh, HĐND tỉnh Quảng Bình (cũ) đã có nghị quyết phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, nâng tổng mức đầu tư Dự án Đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3. 

Ông Nguyễn Xuân Đạt, Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Quảng Trị, cho biết, nguyên nhân chính là do giá đất ở, chi phí tái định cư và chính sách hỗ trợ phát sinh cao hơn so với thời điểm lập dự án (năm 2021). Bên cạnh đó, còn có vướng mắc về quy chủ, trích đo, nhà sát công trình, trang trại nuôi trồng thủy sản... khiến quá trình bồi thường, hỗ trợ bị kéo dài. Sau rà soát của các huyện, đơn vị chức năng đề xuất tăng tổng chi phí GPMB lên 674,8 tỷ đồng, cao hơn 290 tỷ đồng so với mức được duyệt trước đó.

Trước tình hình này, HĐND tỉnh đã thống nhất điều chỉnh chủ trương đầu tư, tăng tổng mức đầu tư cho Dự án thành phần 1 từ 2.200 tỷ đồng lên 2.490 tỷ đồng (tăng thêm 290 tỷ đồng phục vụ GPMB). Đây là động thái thể hiện quyết tâm chính trị của tỉnh nhằm tháo gỡ điểm nghẽn then chốt, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành toàn tuyến trong năm 2025.

Đối với Dự án Đường ven biển kết nối hành lang kinh tế Đông - Tây, UBND tỉnh Quảng Trị (cũ) đã đề nghị HĐND tỉnh điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư từ 2.060 tỷ đồng lên hơn 2.731 tỷ đồng. Nguyên nhân là ngoài chi phí GPMB tăng hơn 540 tỷ đồng, chi phí xây dựng cũng đội lên do điều chỉnh hướng tuyến, bổ sung các hạng mục phòng chống sạt lở, lũ quét. UBND tỉnh Quảng Trị (cũ) cũng đề nghị HĐND tỉnh điều chỉnh thời gian thực hiện dự án từ 2021 - 2026 thành 2021 - 2027.