Nghiêm trị hành vi bạo lực, lạm dụng lao động trẻ em

ThS, luật gia PHẠM VĂN CHUNG

VHO - Liên quan đến vụ việc cô ruột dùng gậy đánh dã man hai cháu ruột của mình khi chúng chỉ mới 9 và 12 tuổi ở Cần Thơ đã gây bức xúc, phẫn nộ trong dư luận xã hội. Hành động của người phụ nữ này không chỉ là hành vi bạo hành, xâm phạm nghiêm trọng thân thể trẻ em mà còn có dấu hiệu của hành vi lạm dụng lao động trẻ em.

 

Theo quy định tại Bộ luật Lao động năm 2019 và các văn bản hướng dẫn thi hành, việc sử dụng lao động được quy định rất chặt chẽ, không được ép buộc, sử dụng lao động trẻ em dưới 15 tuổi, nhất là trẻ dưới 13 tuổi như các cháu kể trên làm những công việc nặng nhọc, độc hại.

Có thể hiểu là, nếu các em muốn lao động, làm việc thì chỉ làm những công việc nhẹ nhàng, đơn giản phù hợp với sức khỏe và độ tuổi các em hoặc chỉ là phụ giúp gia đình, kiểu “sai vặt” nhưng với điều kiện là các em phải hoàn toàn tự nguyện. 

Tuyệt đối không thể xem trẻ em dưới 15 tuổi là lao động chính để nuôi sống bản thân và gia đình như người lao động trưởng thành được. Vì thế, không có ai, kể cả cha mẹ có thể giao việc và bắt ép các em phải làm việc như người lớn, nhất là buộc các em phải hoàn thành công việc khó khăn, phức tạp như người trưởng thành được. 

Có thể nói, lạm dụng lao động trẻ em bắt chúng phải hoàn thành những công việc khó khăn, nặng nhọc như người lớn là không được phép, là vi phạm pháp luật cần phải bị lên án, nghiêm trị. Khi trẻ em bị ép buộc, lạm dụng lao động phải làm việc nào đó vượt ngoài khả năng, điều kiện sức khỏe, thời gian thì nhất định sẽ kèm theo các hành vi vi phạm pháp luật khác như bạo hành, đe dọa, ngược đãi trẻ em để khống chế, ép buộc các em. Bởi chỉ bằng những hành vi này thì các đối tượng phạm tội mới thực hiện được ý muốn của mình, buộc các em làm việc cho mình. 

Do đó, cơ quan chức năng cần vào cuộc điều tra, xác minh, xử lý nghiêm vụ việc. Điều này không chỉ xử lý hành vi vi phạm pháp luật của người cô ruột nhẫn tâm, ra tay hành hạ các cháu của mình mà còn để làm gương, răn đe, phòng ngừa cho các trường hợp tương tự về sau. 

Bên cạnh đó, về lâu dài, mang tính bền vững, giải quyết dứt điểm thì chính quyền các địa phương cần nắm chắc địa bàn quản lý để có những biện pháp căn cơ, hữu hiệu để ngăn chặn tình trạng ép buộc, sử dụng, lạm dụng lao động trẻ em tràn lan, trái pháp luật khá phổ hiện nay.

Đặc biệt là điều tra xử lý nghiêm các đường dây “chăn dắt” trẻ em, ép buộc chúng đi bán vé số, xin tiền... tồn tại dai dẳng trong thời gian dài mà chưa có biện pháp xử lý triệt để, nghiêm khắc.