Kon Tum: Người dân mòn mỏi chờ nước tưới từ “dự án” hơn 550 tỉ

VHO - Sau 8 năm triển khai, nhiều lần gia hạn tiến độ thi công dự án, nhưng đến nay hồ chứa nước Đăk Pokei, xã Đăk Ruồng, huyện Kon Rẫy (Kon Tum) vẫn chưa thể tích đủ nước để cung cấp nước tưới và nước sinh hoạt cho vùng hạ lưu như thiết kế ban đầu. Điều này không chỉ gây lãng phí mà còn gây bức xúc cho người dân.

Năm 2018, dự án hồ chứa nước Đăk Pokei được triển khai xây dựng với tổng mức đầu tư trên 553 tỉ đồng từ nguồn ngân sách trung ương và địa phương. Dự án do Ban Quản lý đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh Kon Tum làm chủ đầu tư. Dự án được chia làm 2 giai đoạn.

Dự án liên tục bị trễ hẹn

Giai đoạn 1 có tổng mức đầu tư hơn 434 tỉ đồng, thời gian thi công từ năm 2018 - 2020. Các hạng mục được xây dựng gồm: công trình đầu mối, hệ thống kênh chính, kênh nhánh để cung cấp nước tưới cho 1.600 ha lúa nước, hoa màu, cây công nghiệp; hệ thống công trình cấp nước sinh hoạt cho 15.300 người dân.

Giai đoạn 2 có tổng mức đầu tư trên 118 tỉ đồng, sẽ được đầu tư sau khi cân đối nguồn vốn.

Khi hoàn thành, hồ chứa này hứa hẹn sẽ đảm bảo cung cấp nước tưới cho 2.000 ha đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện Kon Rẫy và TP. Kon Tum, tạo nguồn nước sinh hoạt cho 35.000 người dân.

Tuy nhiên, đến năm 2020, vì dự án không hoàn thành nên HĐND tỉnh Kon Tum quyết nghị điều chỉnh tiến độ thực hiện giai đoạn 1 từ năm 2018 - 2023 (kéo dài thêm 3 năm so với kế hoạch – PV) sẽ hoàn thành, đi vào hoạt động.

Tuy nhiên, sau 8 năm khởi công, đến thời điểm hiện tại dự án vẫn chưa thể cấp nước tưới và nước sinh hoạt cho người dân.

Trả lời báo chí, ông Lưu Văn Lợi, Phó giám đốc Ban Quản lý đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh Kon Tum cho biết, mục tiêu trong giai đoạn 1 của dự án đã được điều chỉnh.

Theo đó, trong giai đoạn 1 đã không còn kinh phí để thực hiện việc cung cấp nước sinh hoạt cho 15.300 người dân như mục tiêu ban đầu. Ngoài ra, mục tiêu cung cấp nước tưới cho 1.600 ha cây trồng ban đầu cũng được điều chỉnh giảm xuống còn 600 ha.

Theo ông Lợi, nguyên nhân khiến phải điều chỉnh dự án là do giá vật liệu, vật tư trong năm 2021 biến động lớn. Ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 làm tăng chi phí xây lắp dự toán vật tư, vật liệu. Giá vật liệu thép tại thời điểm thi công tăng đột biến từ 35 - 50% so với đơn giá dự thầu.

“Phải điều chỉnh mục tiêu vì tiền đã hết, trong quá trình thực hiện dự án kinh phí trượt giá, không đủ tiền làm giai đoạn 1. Quá trình triển khai dự án gặp phải một loạt các vấn đề như một số khu vực nghi ngờ có chất phóng xạ, thời gian thực hiện dự án đúng thời điểm đại dịch Covid-19 bùng phát, kinh phí trượt đi nên buộc phải điều chỉnh mục tiêu giai đoạn 1. Đến nay, giai đoạn 1 của dự án chỉ có mục tiêu cung cấp nước tưới cho 600 ha cây trồng”, ông Lợi lý giải.

Ông Lợi cho biết thêm, đến thời điểm hiện nay, hồ chứa Đăk Pokei vẫn trong quá trình tích nước. Hiện công trình chưa được bàn giao và đưa vào sử dụng. Dự kiến đến tháng 7 - 8.2025, hồ sẽ tích đủ dung lượng nước để đảm bảo vận hành. Do đó đến thời điểm hiện tại, hồ chứa nước này vẫn chưa thể cung cấp nước tưới cho 600 ha cây trồng và người dân phải tiếp tục chờ đợi.

“Dự kiến trong giai đoạn trung hạn 2026 - 2030, dự án sẽ triển khai tiếp giai đoạn 2 để phát huy hết hiệu quả theo công suất thiết kế công trình”, ông Lợi thông tin thêm.

Người dân mòn mỏi chờ nước tưới

Khi triển khai dự án, cả chính quyền địa phương và người dân đều vui mừng, bởi có nước người dân sẽ thuận tiện trong việc canh tác 2 vụ và chuyển đổi cơ cấu cây trồng hợp lý để phát triển kinh tế, thúc đẩy địa phương phát triển. Tuy nhiên, dự án trễ hẹn hết lần này đến lần khác khiến cho người dân “thôi mong đợi”.

Ông Nông Văn Điệp, trú tại xã Đăk Ruồng bức xúc nói: “Cứ đến mùa khô ruộng đồng ở địa phương lại thiếu nước. Từ khi khởi công, bà con luôn mong ngóng dự án hoàn thành để phục vụ sản xuất nông nghiệp nhưng đợi mãi vẫn chẳng thấy nước về. Dự án kéo dài, không đưa nguồn nước vào sử dụng gây lãng phí”.

Chị Y Phiếng, thôn 13, xã Đăk Ruồng chia sẻ, cánh đồng lúa của thôn mỗi năm chỉ sản xuất được 1 vụ vì thiếu nước. Khi nghe thông báo có dự án hồ chứa nước đưa nước về cho người dân sản xuất thì người dân kỳ vọng rất lớn, bởi có nước thì việc sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng cũng thuận lợi. Nhưng chờ mãi không thấy nước đâu, vụ này cũng chưa có nước nên hơn 7 sào ruộng tiếp tục bỏ hoang, phải chờ vào mùa mưa có nước mới sản xuất.

Ông Nguyễn Văn Thủy, Phó Chủ tịch UBND huyện Kon Rẫy cho hay, dự kiến khi dự án thủy lợi Đăk Pokei hoàn thành, hệ thống kênh chính Tây sẽ cung cấp nước tưới cho 300 ha đất sản xuất nông nghiệp còn hệ thống kênh chính Đông sẽ tưới cho khoảng 700 ha. Tuy nhiên, đến nay dự án thủy lợi này vẫn chưa bàn giao và chưa cung cấp nước tưới.

“Chính quyền địa phương và người dân rất mong mỏi dự án thủy lợi Đăk Pokei đưa vào hoạt động. Công trình không chỉ đáp ứng nhu cầu nước tưới cho hàng trăm ha đất nông nghiệp, mà còn mở ra cơ hội cho người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng và đa dạng hóa các mô hình sinh kế”, Phó chủ tịch UBND huyện Kon Rẫy bày tỏ.