Kê đơn chữa bệnh bằng... nghệ thuật

NGHIÊM THANH

VHO - Kê đơn chữa bệnh bằng nghệ thuật là một phương pháp đang được áp dụng tại nhiều quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần. Thông qua việc sử dụng nghệ thuật, từ vẽ tranh, điêu khắc đến âm nhạc và khiêu vũ, bệnh nhân có thể đối mặt và xử lý các vấn đề tâm lý như trầm cảm, lo âu, căng thẳng.

Kê đơn chữa bệnh bằng... nghệ thuật - ảnh 1
Việc chỉ định thăm quan bảo tàng đang được các bác sĩ sử dụng phổ biến bổ sung cho các phương pháp điều trị truyền thống. Ảnh: Getty

Chương trình "Museums on Prescription" tại Anh là một trong những sáng kiến tiên phong trong việc sử dụng nghệ thuật và văn hóa như một phần trong liệu pháp để điều trị cho bệnh nhân có vấn đề về sức khỏe tâm thần.

Ra đời từ năm 2013, chương trình này cho phép các bác sĩ kê đơn cho bệnh nhân tham gia vào các chuyến tham quan bảo tàng, các buổi triển lãm nghệ thuật, với mục đích giảm bớt căng thẳng và cải thiện sức khỏe tâm thần.

Thay vì sử dụng thuốc, bệnh nhân được khuyến khích khám phá các tác phẩm nghệ thuật, thảo luận và trải nghiệm cảm xúc. Hoạt động này không chỉ giúp họ thư giãn mà còn giúp bệnh nhân tái tạo cảm xúc và khôi phục cảm giác kết nối với xã hội.

Theo một nghiên cứu đăng tải trên The Guardian, chương trình này đã chứng minh hiệu quả trong việc giảm trầm cảm và lo âu ở nhiều bệnh nhân.

Chỉ cần tham gia một vài lần thăm bảo tàng, nhiều bệnh nhân đã cảm thấy tâm trạng của họ cải thiện rõ rệt. Một trong những lợi ích lớn của việc tham gia chương trình là khả năng làm giảm mức độ căng thẳng mà không cần đến thuốc.

Thụy Điển cũng là một trong những quốc gia tiên phong trong việc đưa văn hóa và nghệ thuật vào các chương trình chăm sóc sức khỏe. Chương trình "Cultural Prescriptions" tại Thụy Điển cho phép bác sĩ kê đơn cho bệnh nhân tham gia các hoạt động văn hóa như thăm bảo tàng, xem phim, hoặc tham gia các buổi hòa nhạc để cải thiện sức khỏe tâm thần.

Chương trình này đặc biệt hữu ích đối với những người bị trầm cảm, lo âu và những người cao tuổi có vấn đề về tâm lý.

Tờ New York Times đưa tin, các bệnh nhân tham gia chương trình này cho biết họ cảm thấy dễ chịu hơn và nhận thấy một sự cải thiện rõ rệt trong tinh thần và khả năng giao tiếp của mình.

Còn tại Mỹ, chương trình "Art for Healing" đã được triển khai tại Bệnh viện Johns Hopkins ở Baltimore. Bệnh nhân tại bệnh viện này được tham gia các lớp học nghệ thuật trị liệu được hướng dẫn bởi các nghệ sĩ và nhà trị liệu, giúp họ thể hiện cảm xúc thông qua vẽ tranh, điêu khắc, và các hoạt động sáng tạo khác.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những bệnh nhân tham gia nghệ thuật trị liệu có khả năng phục hồi tinh thần nhanh chóng hơn so với những người chỉ điều trị bằng thuốc.

Theo Psychology Today, chương trình này đã giúp nhiều bệnh nhân đối mặt với các cảm xúc tiêu cực và giúp họ tìm lại sự kiểm soát và tự tin trong cuộc sống.

Pháp cũng ứng dụng nghệ thuật trị liệu trong các bệnh viện tâm thần để giúp bệnh nhân phục hồi tinh thần và xử lý các vấn đề cảm xúc.

Các bệnh nhân mắc các chứng bệnh như rối loạn lo âu, trầm cảm hoặc các rối loạn cảm xúc khác được tham gia vào các lớp học nghệ thuật nơi họ có thể vẽ tranh, làm đồ thủ công hoặc tham gia vào các hoạt động sáng tạo khác.

Theo Le Monde, nghiên cứu về nghệ thuật trị liệu tại Pháp cho thấy những bệnh nhân tham gia vào các chương trình này đã cải thiện khả năng đối diện với cảm xúc và phát triển các kỹ năng giao tiếp xã hội.

Ngoài các quốc gia trên, Nhật Bản cũng có chương trình "Art Therapy for Dementia" đã được triển khai tại nhiều viện dưỡng lão, nhằm cải thiện sức khỏe tâm thần cho người cao tuổi mắc chứng sa sút trí tuệ .

Các chương trình nghệ thuật trị liệu này bao gồm việc vẽ tranh, làm đồ thủ công và tham gia vào các hoạt động âm nhạc.

Kết quả cho thấy liệu pháp này không chỉ giúp họ phục hồi trí nhớ mà còn giúp giảm cảm giác cô đơn và khuyến khích sự giao tiếp, một yếu tố quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tâm thần, theo Japan Times.

Chữa bệnh bằng nghệ thuật đang dần khẳng định vị thế là một phương pháp trị liệu hiệu quả trên thế giới. Dù không thay thế hoàn toàn thuốc nhưng phương pháp này đã giúp bệnh nhân vượt qua các rào cản xã hội và mang lại những lợi ích rõ rệt trong việc xử lý các vấn đề cảm xúc và tâm lý.

Nhờ vào sức mạnh chữa lành của nghệ thuật, các phương pháp này đang mở ra một hướng đi mới trong việc chăm sóc sức khỏe tâm thần.