Dự án 1.345 tỉ đồng “đứng bánh” vì vướng hơn 2 km mặt bằng

VHO - Chỉ còn hơn 2 km chưa giải phóng mặt bằng, nhưng Dự án đường nối cao tốc Bắc - Nam với Quốc lộ 1A và cảng Nghi Sơn (Thanh Hóa), công trình được kỳ vọng tạo đột phá hạ tầng, thúc đẩy phát triển kinh tế liên vùng đang phải thi công cầm chừng và đối mặt nguy cơ kéo dài vô thời hạn.

Kỳ vọng lớn từ một dự án chiến lược

Dự án đường nối cao tốc Bắc - Nam, Quốc lộ 1A đi cảng Nghi Sơn được UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt tháng 12.2022 với tổng mức đầu tư lên tới 1.345 tỉ đồng.

Công trình gồm hai tuyến: tuyến số 1 là Đường tỉnh 512, đoạn từ Quốc lộ 1A đến đường Thọ Xuân - Nghi Sơn dài 10,3 km; tuyến số 2 là đường Nghi Sơn - Bãi Trành, đoạn từ cầu Hổ đến nút giao vào đường cao tốc Bắc - Nam dài 3,0 km.

Dự án được xây dựng theo tiêu chuẩn đường cấp III đồng bằng, tốc độ thiết kế 80 km/h, kỳ vọng trở thành trục giao thông liên vùng, kết nối các huyện phía Tây của tỉnh với Khu kinh tế Nghi Sơn.

Đồng thời liên hoàn với Quốc lộ 1A, đường Nghi Sơn - Thọ Xuân, cao tốc Bắc - Nam, Cảng hàng không Thọ Xuân và cảng biển Nghi Sơn.

Không chỉ mở ra cơ hội rút ngắn thời gian lưu thông, giảm tải áp lực giao thông cho tuyến Quốc lộ 1A hiện hữu, dự án còn đóng vai trò quan trọng trong việc phục vụ vận chuyển hàng hóa, hành khách, tạo điều kiện thuận lợi cho các khu công nghiệp dọc tuyến (trong đó có KCN số 3, số 4) và phát triển du lịch ven biển.

Đặc biệt, công trình được xác định là một trong những hạ tầng then chốt góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 58 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 – đưa địa phương này trở thành “cực tăng trưởng mới” ở khu vực Bắc Trung Bộ.

Điểm nghẽn mang tên… giải phóng mặt bằng

Dù mang ý nghĩa chiến lược, tiến độ dự án hiện đang khá ì ạch khi mới bàn giao được 8,06 km/10,366 km cho nhà thầu thi công. Hơn 2,3 km còn lại vẫn đang bị “treo” bởi những vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), chủ yếu liên quan đến chính sách bồi thường và bố trí tái định cư.

Tại phường Tân Dân, điểm nóng lớn nhất, vẫn còn 1,4 km chưa bàn giao. Bà Trần Thị T., một hộ dân tại đây, chia sẻ:

“Trong quá trình kiểm kê và áp giá bồi thường, cơ quan chức năng chỉ tính ngôi nhà chính mà không đền bù các hạng mục khác là chưa thỏa đáng. Chúng tôi mong muốn được xem xét lại công tâm, đúng quy định để đảm bảo quyền lợi. Gia đình tôi luôn sẵn sàng hợp tác, miễn là mọi việc minh bạch và hợp lý.”

Tình cảnh tương tự cũng diễn ra ở xã Các Sơn, nơi còn khoảng 0,9 km chưa thể giải phóng mặt bằng. Bà Nguyễn Thị Ngọc, một người dân tại đây, bày tỏ:

“Gia đình tôi chưa thể thống nhất với phương án bồi thường hiện tại vì mức hỗ trợ chưa sát với giá trị thực tế tài sản bị ảnh hưởng. Chúng tôi chỉ mong được đối thoại trực tiếp để làm rõ mọi vấn đề, tránh thiệt thòi cho người dân.”

Không chỉ dừng lại ở vấn đề bồi thường, dự án còn gặp khó do hệ thống đường điện 0,4 kV, 35 kV, đường viễn thông và hạ tầng kỹ thuật chưa được di dời, khiến nhiều vị trí nguy hiểm cho người và phương tiện thi công.

Ông Mai Ngọc Khang, Phó giám đốc phụ trách Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp Thanh Hóa thẳng thắn nhìn nhận: 

“Các nhà thầu hiện huy động tối đa nhân lực, thiết bị để triển khai trên những đoạn đã bàn giao. Nhưng nếu không sớm xử lý triệt để điểm nghẽn GPMB, nguy cơ dự án chậm tiến độ là rất cao, kéo theo phát sinh chi phí và nhiều hệ lụy khác.”

Một dự án trọng điểm với nguồn vốn hàng nghìn tỉ đồng bị chậm tiến độ sẽ kéo theo hệ lụy lớn: tăng chi phí thi công, phát sinh lãng phí ngân sách, chậm hoàn thiện hạ tầng giao thông, ảnh hưởng trực tiếp đến thu hút đầu tư và sức hấp dẫn của Khu kinh tế Nghi Sơn, trung tâm công nghiệp nặng và cảng biển chiến lược của Thanh Hóa.

Trong khi đó, nhiều nhà thầu lo ngại việc phải thi công cầm chừng sẽ làm giảm hiệu quả huy động máy móc, nhân lực, tiềm ẩn nguy cơ đội vốn nếu thời gian kéo dài.

Đáng nói, các khu công nghiệp số 3, số 4 và khu vực ven biển vốn trông chờ tuyến đường này để kết nối vận chuyển nguyên liệu, hàng hóa và phát triển du lịch cũng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Ban Quản lý dự án cho biết đã nhiều lần phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức đối thoại, tuyên truyền, vận động và đề xuất phương án tháo gỡ, đặc biệt liên quan đến quỹ đất tái định cư. Tuy nhiên, tiến độ vẫn chưa có chuyển biến rõ rệt.

Ông Khang khẳng định: “Chỉ khi bàn giao đầy đủ mặt bằng, nhà thầu mới có thể thi công liên tục, đảm bảo tiến độ và chất lượng như kế hoạch. Chúng tôi rất mong các địa phương quyết liệt hơn, đồng thời lắng nghe, giải quyết thấu đáo những kiến nghị chính đáng của người dân để dự án sớm hoàn thành.”

Dự án đường nối cao tốc Bắc - Nam, Quốc lộ 1A và cảng Nghi Sơn không chỉ là công trình giao thông mà còn là chìa khóa mở ra không gian phát triển mới cho tỉnh Thanh Hóa.

Nếu được xử lý kịp thời, dự án sẽ không chỉ tạo bước đột phá về giao thông, mà còn góp phần hình thành mạng lưới liên kết vùng hiện đại, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.