Chủ nuôi từ chối tiêm phòng, hiểm họa cho thú cưng và cộng đồng

VHO - Chỉ trong vài năm, việc chủ nuôi từ chối tiêm phòng cho chó mèo đã tăng nhanh.Tâm lý chống vaccine đang lan rộng trong cộng đồng. Tình trạng này không chỉ đe dọa sức khỏe vật nuôi mà còn tiềm ẩn rủi ro cho con người, trở thành vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động.

Cú sốc của các bác sĩ thú y

Bác sĩ thú y Lê Thanh Hương tại Đà Nẵng nhớ lại những lần đầu tiên bị chủ nuôi từ chối tiêm phòng cho thú cưng. Lúc ấy, cô chỉ biết mỉm cười trước sự việc ngoài dự đoán. Thế nhưng, hiện tại tại phòng khám của mình, bác sĩ Hương phải đối mặt với tình trạng chủ nuôi thường xuyên né tránh tiêm vaccine cho thú cưng, khiến cô không khỏi lo lắng.

Các chuyên gia y tế thú y nhận định, tâm lý ngại tiêm phòng cho chó mèo ở Việt Nam đang tăng lên, song hành với các tranh cãi và sự do dự tiêm chủng rộng rãi trong cộng đồng người.

Một khảo sát trực tuyến năm 2023 với hơn 2.000 chủ nuôi tại Việt Nam cho thấy hơn một nửa bày tỏ sự nghi ngại về vaccine thú cưng. Họ tin vào các thông tin lan truyền trên mạng xã hội: sợ sốc phản vệ, sợ "quá tải vaccine," sợ ảnh hưởng miễn dịch, thậm chí sợ thú cưng... "tự kỷ."

Theo các nhà nghiên cứu tâm lý, nguyên nhân sâu xa là sự "chuyển giao" tâm lý. Người đã thiếu niềm tin vào vaccine dành cho bản thân rất dễ nghi ngờ luôn cả vaccine cho chó mèo.

Mạng xã hội và hậu quả nặng nề

Ở Việt Nam, vaccine phòng bệnh dại là bắt buộc đối với tất cả chó nuôi. Các vaccine khác như phòng care, parvo, cúm mèo… được khuyến cáo tùy theo môi trường sống và độ tuổi.

Tuy nhiên, nhiều chủ nuôi, sau khi tiếp nhận các bài chia sẻ từ những người tự xưng chuyên gia trên mạng, bắt đầu tin vào việc "để thú cưng miễn dịch tự nhiên." Họ phớt lờ thực tế rằng, hầu hết phản ứng phụ của vaccine chỉ là mệt nhẹ hay đau chỗ tiêm, trong khi nguy cơ tử vong vì bệnh không tiêm phòng có thật và rất cao.

Bác sĩ Hương đã nhiều lần chứng kiến chó con mắc parvo – căn bệnh gây tiêu chảy xuất huyết với tỉ lệ tử vong rất lớn. "Điều đau lòng là đó đều là những ca hoàn toàn có thể phòng tránh," cô chia sẻ. Những căn bệnh truyền nhiễm này không chỉ ảnh hưởng đến vật nuôi mà còn có nguy cơ lây truyền sang người (bệnh dại).

Nhiều phòng khám, spa hay khách sạn thú cưng tại các thành phố lớn đã phải từ chối tiếp nhận chó mèo chưa tiêm phòng dại để đảm bảo an toàn chung. Đây là một dấu hiệu cảnh báo về mức độ lan rộng của vấn đề này trong cộng đồng.

Câu chuyện thật - vũ khí chống tin giả

Trong thời đại nhiễu loạn thông tin, các bác sĩ thú y đang phải gánh thêm vai trò là người hướng dẫn, giúp chủ nuôi bình tĩnh và tách biệt sự thật khỏi nỗi sợ.

Bác sĩ Nguyễn Hoàng Nam tại TP. HCM cho biết, nhiều chủ nuôi chỉ thật sự thay đổi quan điểm và yên tâm khi thấy thú cưng của họ hoàn toàn bình thường sau mũi tiêm đầu tiên.

Các chuyên gia truyền thông y tế thú y cho rằng, cách hiệu quả nhất để giúp chủ nuôi hiểu được tầm quan trọng của tiêm phòng chính là kể những câu chuyện thật:

"Khi một người nói rằng họ từng sợ như bạn, từng tin như bạn, nhưng mất thú cưng vì bệnh có thể phòng ngừa, đó là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ nhất," bác sĩ Hương chia sẻ.

Bởi mỗi mũi vaccine không chỉ đơn thuần bảo vệ một cá thể vật nuôi mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cả cộng đồng khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Trách nhiệm của chủ nuôi giờ đây không chỉ là yêu thương, mà còn là hành động có ý thức dựa trên khoa học.