Giữ gìn bản sắc văn hóa của người Kháng ở Quỳnh Nhai

VHO - Dân tộc Kháng xã Cà Nàng, huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La hiện còn lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống độc đáo từ ngôn ngữ, nghệ thuật dân ca, trang phục truyền thống, ẩm thực phong phú. Tuy nhiên, hiện nay các nghệ nhân am hiểu về văn hóa của dân tộc Kháng không còn nhiều, các giá trị truyền thống đang có nguy cơ mai một, cần có các giải pháp bảo tồn nhằm giữ được nét văn hóa riêng biệt, độc đáo của người Kháng.

Lớp tập huấn có sự tham gia của 4 nghệ nhân và trên 40 học viên

Để thực hiện hiệu quả Dự án 6 về "Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch" giai đoạn I của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn Sơn La.

Vừa qua, Sở VHTTDL Sơn La đã phối hợp với UBND huyện Quỳnh Nhai tổ chức lớp tập huấn, truyền dạy dân ca của người Kháng tại xã Cà Nàng, huyện Quỳnh Nhai với sự tham gia của 4 nghệ nhân và trên 40 học viên là đồng bào dân tộc Kháng nhằm góp phần bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp qua các làn điệu  dạy dân ca truyền thống gắn với các hoạt động văn hóa cơ sở, từng bước nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người Kháng ở Quỳnh Nhai.

Tham gia lớp truyền dạy, các học viên sẽ được các nghệ nhân- chủ thể văn hóa nắm giữ các giá trị văn hóa truyền thống truyền dạy cách thức thể hiện các làn điệu dân ca như hát ru; hát đối đáp giao duyên; hát mừng Đảng, mừng Xuân mới; hát mừng nhà mới; hát mừng vui ngày hội; hát mừng đôi lứa; hát vui hội mùa lúa chín; hát xuôi dòng sông...

Lớp tập huấn được bà con dân tộc Kháng tham gia tích cực

Cộng đồng dân tộc Kháng có nhiều nét văn hóa độc đáo, trong đó có các làn điệu múa hát cổ, trang phục truyền thống, ẩm thực trong các dịp lễ, Tết. Trước đây, các giá trị truyền thống của người Kháng vẫn còn mang những nét nguyên bản, ít chịu sự chi phối, tác động từ bên ngoài vào làm biến đổi. Tuy nhiên, theo dòng chảy của thời gian, trước tác động của kinh tế thị trường, sự giao thoa văn hóa khiến cho nhiều nét văn hóa đặc trưng đang dần mai một. Bên cạnh đó, những nghệ nhân am hiểu về phong tục dân tộc Kháng còn rất ít, trong khi lớp trẻ lại chưa thực sự đam mê với văn hóa truyền thống nên việc bảo tồn còn gặp nhiều khó khăn.

Để bảo tồn những nét đặc sắc của văn hóa dân tộc Kháng, nhiều năm qua, Sở VHTTDL Sơn La đã phối hợp với các địa phương có cộng đồng dân tộc Kháng sinh sống tổ chức thực hiện sưu tầm, bảo tồn, giữ gìn, tái hiện nghi lễ, lễ hội, các điệu múa, tiếng hát của dân tộc Kháng. Tổ chức mở lớp các tập huấn truyền dạy nghệ thuật dân ca, dân vũ dân nhạc, nghề đan lát, dệt vải, cách chế biến các món ẩm thực truyền thống... để tuyên truyền gìn giữ, phát huy những giá trị, nét văn hóa truyền thống của dân tộc Kháng.

Các hoạt động đã được bà con dân tộc Kháng đón nhận và thường xuyên luyện tập, đồng thời tích cực tham gia các cuộc thi, hội diễn, liên hoan văn hóa, văn nghệ nhằm quảng bá hình ảnh về văn hóa dân tộc Kháng đến đông đảo người dân, du khách.

Học viên biểu diễn báo cáo chương trình lớp tập huấn

Với những giải pháp thiết thực, Sở VHTTDL Sơn La và huyện Quỳnh Nhai đã và đang khôi phục, bảo tồn bản sắc văn hóa có tính riêng biệt, độc đáo của dân tộc Kháng. Chú trọng tổ chức truyền dạy và nhân rộng các mô hình CLB dân ca truyền thống gắn với phát triển du lịch, đồng thời, nâng cao ý thức giữ gìn, trân trọng và tự hào của người dân về nét đẹp văn hóa truyền thống dân tộc mình. Từ đó, phát huy vai trò trách nhiệm của cộng đồng trong việc gìn giữ và phát huy các làn điệu dân ca đặc sắc của dân tộc Kháng, trở thành tài sản quý báu góp phần tạo thành sản phẩm du lịch độc đáo thu hút du khách đến với Quỳnh Nhai. .

NGUYỄN NAM; ảnh: H.TRINH