Dấu ấn 5 năm thúc đẩy bình đẳng giới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số

VHO - Trải qua 5 năm triển khai, Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” đã thu được một số kết quả tích cực như nâng cao nhận thức, thay đổi định kiến giới; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, bảo vệ, chăm sóc phụ nữ và trẻ em, thực hiện mục tiêu bình đẳng giới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi.

Thúc đẩy bình đẳng giới, trao quyền cho phụ nữ

Trung ương Hội LHPN Việt Nam vừa tổ chức Hội nghị tổng kết Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” trong Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I từ năm 2021 đến 2025”.

Dự án được thiết kế với 4 nhóm nội dung trọng tâm và 9 chỉ tiêu cốt lõi, chú trọng quan tâm hỗ trợ phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái tại các thôn, xã đặc biệt khó khăn và thúc đẩy bình đẳng giới ở vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Phó Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Minh Hương khẳng định, đây là lần đầu tiên có một Dự án đặc thù về giới được phê duyệt trong Chương trình Mục tiêu quốc gia.

Điều này thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước trong công tác thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ, tiếp tục thu hẹp khoảng cách giới, tạo điều kiện, cơ hội để phụ nữ và nam giới tham gia, thụ hưởng bình đẳng trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, nhất là ở vùng đặc biệt khó khăn, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Sau 5 năm thực hiện, Dự án 8 cơ bản hoàn thành 4 nội dung trọng tâm. Cụ thể,  tuyên truyền, vận động thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới, những tập tục văn hóa có hại và một số vấn đề xã hội cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em.

Cụ thể, tuyên truyền, vận động thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới, những tập tục văn hóa có hại và một số vấn đề xã hội cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em.

 Xây dựng và nhân rộng các mô hình thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ; thúc đẩy bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết của phụ nữ và trẻ em.

Đảm bảo tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ và trẻ em trong các hoạt động phát triển kinh tế xã hội của cộng đồng; giám sát và phản biện; hỗ trợ phụ nữ tham gia lãnh đạo trong hệ thống chính trị.

Ngoài ra, kiến thức, kỹ năng thực hiện bình đẳng giới cũng được trang bị cho cán bộ trong hệ thống chính trị, già làng, trưởng bản và người có uy tín trong cộng đồng.

Cần những đổi mới ở giai đoạn tiếp theo

Cùng với việc hoàn thành 4 nội dung trọng tâm, đã có 8/9 chỉ tiêu cốt lõi của Dự án 8 đã đạt và vượt kế hoạch giai đoạn, trong đó 4/9 chỉ tiêu vượt cao so với kế hoạch, gồm: Tổ truyền thông cộng đồng, Địa chỉ tin cậy, CLB “Thủ lĩnh của sự thay đổi”, Năng lực cho cán bộ nữ DTTS được nâng cao.

Trong đó, có thể kể đến việc các tỉnh đã duy trì, thành lập được 10.393 tổ truyền thông cộng đồng (đạt 115,5% so với chỉ tiêu ) với sự tham gia của 274.628 thành viên là nam giới, nữ giới những người có uy tín, có năng lực truyền thông trên địa bàn thôn/bản/ấp/buôn, 35/40 tỉnh đạt và vượt chỉ tiêu đề ra. 

Các Hội LHPN địa phương đã thành lập, củng cố 2.312 địa chỉ tin cậy (đạt 231%); hỗ trợ, tư vấn cho khoảng 110.100 phụ nữ, trẻ em tại địa bàn dân tộc thiểu số và miền núi, 34/40 tỉnh đạt và vượt chỉ tiêu đề ra. Các địa chỉ tin cậy đã hỗ trợ, giúp đỡ kịp thời cho nạn nhân bị bạo lực gia đình; thúc đẩy mỗi người dân thay đổi nhận thức, hành vi ứng xử, góp phần đẩy mạnh công tác phòng ngừa bạo lực gia đình, giải quyết các vấn đề xã hội tại địa phương.

Đã thành lập và duy trì 2.026 CLB “Thủ lĩnh của sự thay đổi” (đạt 113% chỉ tiêu giai đoạn 1), tuyên truyền cho 121.535 trẻ em vùng đồng bào DTTS&MN, 34/40 tỉnh22 đạt và vượt chỉ tiêu đề ra. Các hoạt động của CLB chú trọng trang bị cho trẻ em những kiến thức, kỹ năng giúp trẻ học tập tốt, vui chơi, chăm sóc sức khỏe và tham gia vào các hoạt động liên quan đến trẻ em tại gia đình, trường học, cộng đồng...

Còn 1 chỉ tiêu dự kiến không đạt là “Hỗ trợ 500 tổ nhóm sinh kế, tổ hợp tác, Hợp tác xã do phụ nữ làm chủ/tham gia quản lý ứng dụng khoa học công nghệ”. Nguyên nhân một phần do khả năng tiếp cận KHCN của chị em và các điều kiện về cơ sở vật chất chưa đáp ứng yêu cầu. Vì vậy để đạt được chỉ tiêu này trong giai đoạn tới cần tiếp tục sự quan tâm hỗ trợ thực hiện trong giai đoạn II của các Đảng, Nhà nước, các cấp Hội.

Theo Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Tuyến, những thành tựu của Dự án 8 đã nhận được sự đánh giá cao từ các cấp, các ngành và chính quyền địa phương. Dự án 8 đã có tác động tích cực, tạo sự chuyển biến về nhận thức, thay đổi 'nếp nghĩ, cách làm' của người dân tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn, góp phần từng bước nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi; sức khỏe bà mẹ, trẻ em được cải thiện, giảm thiểu tình trạng tử vong mẹ, tử vong trẻ em trên địa bàn.

Tuy nhiên, để Dự án 8 tiếp tục phát huy hiệu quả trong thời gian tới, cần có những điều chỉnh và bổ sung phù hợp với tình hình thực tế. Hội LHPN Việt Nam đã đề xuất cần tiếp tục quan tâm đến việc nâng cao chất lượng dân số, tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho phụ nữ vùng dân tộc thiểu số và miền núi.

Đồng thời, việc lồng ghép bình đẳng giới vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đặc biệt trong bối cảnh sáp nhập các đơn vị hành chính, là điều cần thiết để đảm bảo tính bền vững của các chính sách.

Đặc biệt, các cấp Hội cần tiếp tục phát huy vai trò đơn vị nòng cốt trong công tác tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” của phụ nữ, trẻ em gái tại vùng đồng bào DTTS và miền núi.