Bảo tồn văn hóa dân gian vùng đồng bào dân tộc thiểu số

VHO - Từ ngày 5-14.6.2024, Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh (Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Quảng Bình) phối hợp với xã Dân Hóa (huyện Minh Hóa) tổ chức lớp tập huấn “Xây dựng câu lạc bộ (CLB) sinh hoạt văn hóa dân gian tại các bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi xã Dân Hóa”.

Đây là một trong những nội dung triển khai dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”.

Lớp tập huấn thu hút các học viên là những “hạt nhân văn nghệ”, các già làng, trưởng bản, người có uy tín đến từ các bản trên địa bàn xã. Trong thời gian hai tuần, bà con được hướng dẫn, tập luyện kỹ năng tổ chức xây dựng câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian, các nghi thức tổ chức lễ hội, làn điệu dân ca, nhạc cụ truyền thống…

Đề cao vai trò năng lực chủ thể văn hóa của các nghệ nhân, già làng, trưởng bản, người có uy tín và đồng bào đang sinh sống trên địa bàn xã trong việc giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể tại địa phương; tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào dân tộc thiểu số, khích lệ sáng tạo các giá trị văn hóa mới, góp phần nâng cao nhận thức về công tác bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa phi vật thể của đồng bào.

Đây cũng là dịp để cán bộ văn hóa cơ sở được bồi dưỡng nghiệp vụ nhằm triển khai, thực hiện tốt việc bảo tồn, phát huy các giá trị di văn văn hóa phi vật thể của đồng bào trên địa bàn xã gắn với phát triển du lịch bền vững.

Trên thực tế, trong thời gian vừa qua, giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Chứt, Bru-Vân Kiều… đang bị mai một dần và có những nét văn hóa đặc trưng bị mất dần bản sắc. Vấn đề này đặt ra những thách thức trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể. Vì vậy, việc tổ chức các lớp tập huấn cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp gắn với phát triển du lịch, dịch vụ trên địa bàn xã Dân Hóa là rất thiết thực.

Trước đó, năm 2023, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Quảng Bình cũng đã tổ chức xây dựng CLB sinh hoạt văn hóa dân gian tại các bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tại xã Trọng Hóa, huyện Minh Hoá.

Được biết, trong thời gian tới, Sở Văn hoá và Thể thao Quảng Bình sẽ tiếp tục phối hợp với các huyện, thị tổ chức thêm nhiều hoạt động tương tự tại các địa bàn có đông đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Những hoạt động như thế này sẽ nâng cao nhận thức cho người dân địa phương về công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong giai đoạn hiện nay; đề cao vai trò năng lực chủ thể văn hóa của các nghệ nhân, già làng, trưởng bản, người có uy tín và đồng bào đang sinh sống trên địa bàn; tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn nhằm khích lệ sáng tạo các giá trị văn hóa.

Ngoài ra, thông qua các hoạt động nói trên sẽ giúp việc thực hiện hiệu quả việc bồi dưỡng nghiệp vụ cho nhiều cán bộ văn hóa cơ sở; hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa cho đồng bào; góp phần gắn kết giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế với bảo tồn và phát triển văn hóa truyền thống...

Theo Sở Văn hóa và Thể thao Quảng Bình, đến nay, trên toàn tỉnh đã triển khai xây dựng được nhiều CLB sinh hoạt văn hóa dân gian ở các xã: Trường Sơn, Trường Xuân (huyện Quảng Ninh), Lâm Thủy (huyện Lệ Thủy), Lâm Hóa (huyện Tuyên Hóa), Trọng Hóa, Thượng Hóa (huyện Minh Hóa), Thượng Trạch (huyện Bố Trạch), Dân Hóa (huyện Minh Hóa).

Mỗi CLB có trung bình 50 thành viên là những già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng, những hạt nhân văn nghệ... Các thành viên dù ở nhiều độ tuổi nhưng đều yêu thích, đam mê văn hóa, văn nghệ và mong muốn bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình. Tham gia câu lạc bộ văn hóa dân gian, bà con được hướng dẫn, tập luyện kỹ năng tổ chức xây dựng câu lạc bộ, các nghi thức tổ chức lễ hội, hát các làn điệu dân ca, nhạc cụ dân tộc, góp phần bảo tồn văn hoá truyền thống, thu hút khách du lịch.