Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tốt đẹp của các dân tộc

VHO - Chiều 11.9, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 bước vào phiên thảo luận. Theo đó, các đại biểu được chia thành 16 tổ để thảo luận các nội dung quan trọng.

Tại Tổ thảo luận số 11 do Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Ngãi Y Ngọc làm tổ trưởng đã thảo luận về việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tốt đẹp của các dân tộc; xóa bỏ các hủ tục lạc hậu và thay đổi nếp nghĩ, cách làm để vươn lên thoát nghèo bền vững.

Các đại biểu nhấn mạnh, việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tốt đẹp các dân tộc, xóa bỏ hủ tục lạc hậu và thay đổi nếp nghĩ, cách làm để vươn lên thoát nghèo bền vững chính là khơi dậy tinh thần yêu nước, tăng cường đoàn kết toàn dân tộc. Đây cũng là nội dung xuyên suốt qua các kỳ Đại hội Đảng.

Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng uỷ xã Đông Trà Bồng Nguyễn Văn Dũng phát biểu thảo luận, những giá trị sản văn hóa tốt đẹp các dân tộc trên địa bàn tỉnh hiện nay gồm các di sản văn hoá vật thể, phi vật thể, bản sắc dân tộc thiểu số…. Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa tốt đẹp gắn bảo tồn di sản với phát triển du lịch, dịch vụ, sản phẩm OCOP; tôn vinh nghệ nhân, già làng, người uy tín; thu hẹp khoảng cách hưởng thụ văn hoá giữa miền núi – miền xuôi.

Vận dụng các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc để hình thành nếp sống văn hóa mới, xây dựng các phong trào văn hóa có ý nghĩa nhân văn. Tăng cường các phong trào xây dựng gia đình, thôn, tổ dân phố văn hóa và xã đạt chuẩn văn hóa, thị trấn đạt chuẩn văn minh đô thị để lan tỏa các giá trị tốt đẹp…

Quảng Ngãi hiện có 44 dân tộc; trong đó, có 43 dân tộc thiểu số. Văn hóa của các dân tộc Quảng Ngãi rất đa dạng và phong phú, nhưng vẫn còn một số hủ tục lạc hậu cần được xóa bỏ.

Để bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền và giáo dục, đặc biệt là giáo dục địa phương. Tỉnh cần đưa nội dung này vào chương trình giáo dục trong các trường học. Nội dung tuyên truyền cần ứng dụng chuyển đổi số để tạo sức hấp dẫn, kết hợp giữa giáo dục truyền thống với các hoạt động gặp gỡ, trải nghiệm và kết nối di sản.

Thảo luận về xóa bỏ các hủ tục lạc hậu và thay đổi nếp nghĩ, cách làm để vươn lên thoát nghèo bền vững, Phó Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch UBND xã Đăk Hà Nguyễn Minh Vương cho rằng, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước có nhiều chương trình, dự án, chính sách đầu tư hỗ trợ, tạo động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bào DTTS.

Dự kiến đến hết năm 2025, tỷ lệ hộ đồng bào dân tộc thiểu số có đất ở, đất sản xuất đạt 98,86%; tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 2,17%/năm; trong đó miền núi giảm bình quân 4,64%/năm.

Trên cơ sở nguồn lực của 3 chương trình mục tiêu quốc gia, nhiều địa phương đã lồng ghép triển khai cuộc vận động làm thay đổi cách nghĩ cách làm của đồng bào DTTS, triển khai thực hiện nhiều mô hình giảm nghèo, dự án phát triển sản xuất có gắn với quy hoạch phát triển sản xuất và thích ứng với biến đổi khí hậu của từng địa phương thu hút được nhiều hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ khó khăn tham gia các mô hình, dự án.

Tuy nhiên, với điều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội vẫn còn nhiều khó khăn. Đặc biệt, vẫn còn một bộ phận đồng bào DTTS còn duy trì phương thức sản xuất và những phong tục lạc hậu, cuộc sống kinh tế còn khó khăn, phần lớn là hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Tồn tại hủ tục trong cưới hỏi, ma chay, canh tác lạc hậu, nạn tảo hôn, kết hôn cận huyết, thách cưới cao, tổ chức cưới dài ngày, không cho người chết vào áo quan, làm ma mổ nhiều trâu, bò gây lãng phí, tốn kém cho gia đình...

Cần tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng, quản lý chính quyền, phát huy vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội; vai trò của già làng, trưởng thôn, người có uy tín trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân xoá bỏ hủ tục, phong tục không còn phù hợp, xây dựng nếp sống văn minh, gia đình, khu dân cư văn hoá.

Người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền địa phương các cấp, nhất là cấp xã tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt hơn nữa cuộc vận động làm thay đổi cách nghĩ cách làm của đồng bào DTTS làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững. Đưa nội dung cuộc vận động vào chương trình tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ mặt trận đòan thể các cấp...