Bài 1 - Dấu ấn phong trào thi đua Văn hóa, Thể thao, Du lịch

VHO - Vượt qua nhiều khó khăn, đặc biệt là những tác động nặng nề của đại dịch Covid-19, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã khẳng định vị thế bằng những phong trào thi đua sôi nổi, những thành tích nổi bật trải dài trên mọi lĩnh vực.

5 năm qua, những nỗ lực bền bỉ đã góp phần tạo nên một diện mạo mới, vừa giàu bản sắc văn hóa, vừa hiện đại, năng động, góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh Thanh Hoá.

Những con số biết nói từ phong trào thi đua

Trong giai đoạn 2020-2025, khi dịch bệnh khiến nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch gần như “đóng băng”, thì ngành VHTTDL Thanh Hóa vẫn không ngừng tìm hướng đi mới.

Từ việc ứng dụng công nghệ trong tuyên truyền, tổ chức các chương trình quy mô nhỏ, đến việc khôi phục và đẩy mạnh hoạt động ngay sau khi dịch bệnh được kiểm soát, tất cả đã tạo nên một khí thế thi đua mạnh mẽ, lan tỏa đến từng địa phương, từng đơn vị.

Ở lĩnh vực di sản văn hóa, Thanh Hóa tiếp tục khẳng định là “vùng đất của những di sản”. Tỉnh hiện có tới 858 di tích được xếp hạng, trong đó có 1 di sản văn hóa thế giới (Thành nhà Hồ), 5 di tích quốc gia đặc biệt, 139 di tích cấp quốc gia và 713 di tích cấp tỉnh.

Đặc biệt, trong 5 năm, Bộ VHTTDL đã quyết định đưa 16 di sản văn hóa phi vật thể của Thanh Hóa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Không chỉ dừng ở việc công nhận, công tác bảo tồn, trùng tu, tôn tạo được triển khai bài bản. Hàng loạt di tích trọng điểm như Địa điểm khởi nghĩa Bà Triệu, Hội thề Lũng Nhai, làng cổ Đông Sơn... được đầu tư phục hồi, vừa gìn giữ giá trị lịch sử, vừa gắn với phát triển du lịch.

Nhiều lễ hội dân gian, trò chơi, trò diễn truyền thống được khôi phục – từ Lễ hội Chá Mùn của người Thái đen, Lễ hội Nàng Han, Lễ hội Đền Nưa – Am Tiên, cho tới Lễ hội Đua thuyền trên sông Bưởi.

Ông Nguyễn Bá Linh, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ chia sẻ: “Thành nhà Hồ là niềm tự hào không chỉ của Thanh Hóa mà còn của cả dân tộc. Trong giai đoạn vừa qua, chúng tôi đã nỗ lực bảo tồn nguyên trạng, kết hợp nghiên cứu và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để quảng bá di sản.

Sắp tới, Trung tâm tiếp tục gắn di sản với phát triển du lịch, để Thành nhà Hồ thực sự trở thành điểm đến văn hóa – lịch sử hấp dẫn, góp phần lan tỏa giá trị di sản trong và ngoài nước.”

Tại xã Biện Thượng, nơi có di tích quốc gia Phủ Trịnh đang được tôn tạo, ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã Biện Thượng cho biết: “Người dân địa phương rất phấn khởi khi Phủ Trịnh, nơi gắn liền với lịch sử dòng họ Trịnh được quan tâm đầu tư. Công trình không chỉ khôi phục giá trị văn hóa – lịch sử, mà còn mở ra cơ hội phát triển du lịch cộng đồng, giúp bà con tăng thêm sinh kế.”

Những tiếng nói từ cơ sở cho thấy phong trào thi đua trong lĩnh vực bảo tồn di sản đã thực sự chạm tới đời sống, trở thành niềm tin và động lực của cộng đồng, đồng thời mở ra cơ hội phát triển du lịch văn hóa.

Hoạt động bảo tàng, thư viện cũng có bước chuyển mình rõ nét. Bảo tàng Thanh Hóa mỗi năm đón hơn 265.000 lượt khách, sưu tầm gần 2.000 hiện vật quý, tổ chức trung bình 3-4 cuộc trưng bày chuyên đề.

Thư viện tỉnh không chỉ dừng ở việc lưu giữ tri thức mà còn tổ chức Ngày hội đọc sách, Hội báo Xuân, các cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc... thu hút đông đảo bạn trẻ, học sinh tham gia, góp phần lan tỏa phong trào đọc trong cộng đồng.

Ông Lê Thiện Dương, Giám đốc Thư viện tỉnh Thanh Hóa chia sẻ: “Trong những năm qua, chúng tôi đã nỗ lực đổi mới hình thức phục vụ, đưa sách và văn hóa đọc đến gần hơn với người dân, đặc biệt là thanh thiếu nhi. Từ các Ngày hội đọc sách đến việc số hóa tài liệu, tất cả đều nhằm khuyến khích thói quen đọc và học tập suốt đời. Đó cũng là một cách để góp phần xây dựng xã hội học tập, tạo nền tảng tri thức vững chắc cho sự phát triển của tỉnh nhà.”

Trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn, Thanh Hóa thật sự bùng nổ. Chỉ trong 5 năm, các đoàn nghệ thuật của tỉnh đã thực hiện hơn 4.110 buổi biểu diễn, vượt 102% kế hoạch, phục vụ gần 7 triệu lượt khán giả.

Các nghệ sĩ xứ Thanh tham gia 22 cuộc hội diễn toàn quốc, giành tới 66 huy chương và giải thưởng, khẳng định thương hiệu trên bản đồ nghệ thuật Việt Nam.

Không thể không nhắc đến những chương trình quy mô lớn, gây tiếng vang mạnh mẽ: lễ kỷ niệm 700 năm ngày mất nhà sử học Lê Văn Hưu; chương trình nghệ thuật đặc biệt “Quê Thanh Nghĩa Bắc – Tình Nam” kỷ niệm 70 năm ngày tập kết ra Bắc; cầu truyền hình kỷ niệm 70 năm Hiệp định Genève...

Ở thể thao, phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ” ngày càng sâu rộng. Hiện có gần 45% dân số tham gia tập luyện thường xuyên, hơn 30% hộ gia đình đạt danh hiệu “Gia đình thể thao”. Đại hội TDTT tỉnh lần thứ IX được tổ chức thành công, tạo cú hích lớn cho phong trào cơ sở.

Trên đấu trường thành tích cao, VĐV Thanh Hóa gặt hái 3.536 huy chương quốc gia, quốc tế trong 5 năm; nhiều gương mặt ghi dấu ấn tại SEA Games và các giải thế giới, như Hoàng Thị Tình (Judo), Lê Thị Hiền (Vovinam), Nguyễn Thị Thanh Trúc (Jujitsu)...

Đội bóng đá Đông Á Thanh Hóa hai năm liền vô địch Cúp Quốc gia, đoạt Siêu Cúp 2023, góp phần khẳng định vị thế “xứ Thanh trên sân cỏ”.

Trong du lịch, từ năm 2021, Thanh Hóa khởi động chương trình kích cầu với bộ nhận diện mới “Thanh Hóa – Điểm đến của bạn”, tạo dấu ấn mạnh mẽ.

Chỉ trong 5 năm, tỉnh đã đón 58,2 triệu lượt khách, doanh thu đạt gần 129 nghìn tỉ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân 34,4%/năm, con số ấn tượng nếu so với giai đoạn chịu ảnh hưởng Covid-19.

Những dự án quy mô như Quảng trường biển Sầm Sơn, Flamingo Linh Trường... góp phần thay đổi diện mạo hạ tầng du lịch, đưa Thanh Hóa trở thành điểm đến hấp dẫn bậc nhất miền Bắc.

Không chỉ vậy, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” cũng đạt nhiều kết quả tích cực: gần 88% hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa, 90% thôn, bản, tổ dân phố đạt khu dân cư văn hóa.

Các thiết chế văn hóa cơ sở được nâng cấp, nhiều xã, phường được công nhận “tiêu biểu”.

Công tác gia đình, phòng chống bạo lực gia đình, bình đẳng giới được triển khai đồng bộ, tạo môi trường văn hóa lành mạnh.

Đặc biệt, phong trào “Vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau” để lại dấu ấn nhân văn sâu sắc. Từ năm 2021 đến nay, ngành đã vận động trên 10 tỉ đồng, hỗ trợ xây dựng 134 căn nhà mới cho hộ nghèo, gia đình chính sách, học sinh có hoàn cảnh khó khăn ở Bá Thước (cũ), Quan Sơn và TP Thanh Hóa (cũ).

Hàng trăm suất quà Tết, học bổng cũng được trao tận tay, mang đến hơi ấm cho những mảnh đời còn vất vả.

Lan tỏa sức mạnh từ điển hình tiên tiến

Một trong những thành công nổi bật chính là công tác khen thưởng, nhân rộng điển hình tiên tiến.

Năm năm qua, ngành VHTTDL Thanh Hóa có hàng loạt cá nhân, tập thể được vinh danh ở cấp tỉnh, cấp Nhà nước: 2 Nghệ sĩ nhân dân, 8 Nghệ sĩ Ưu tú, 4 VĐV được tặng Huân chương Lao động hạng Nhất, 2 VĐV Huân chương Lao động hạng Nhì, nhiều huấn luyện viên, nghệ sĩ, diễn viên được tôn vinh.

Hàng ngàn lượt HLV, VĐV, nghệ sĩ đoạt giải tại các cuộc thi, hội diễn đã được Chủ tịch UBND tỉnh khen thưởng kịp thời.

Các phong trào thi đua “Văn hóa công sở”, “Xây dựng cơ quan kiểu mẫu” góp phần tạo môi trường làm việc hiện đại, chuyên nghiệp, thân thiện.

Nhiều cơ quan có sáng kiến “xanh hóa” nơi làm việc, xây dựng góc văn hóa, đồng phục công sở, nâng cao tinh thần đoàn kết và trách nhiệm.

Tuy nhiên, bên cạnh thành tựu, vẫn còn những hạn chế: một số đơn vị chưa duy trì phong trào thường xuyên; việc nhân rộng điển hình còn hạn chế; tỷ lệ khen thưởng cho lãnh đạo ở một vài nơi cao hơn so với người trực tiếp lao động. Đây là những bài học để ngành điều chỉnh, hoàn thiện trong giai đoạn tiếp theo.

Quan trọng hơn, phong trào thi đua 2020-2025 đã để lại một “tài sản vô hình” quý giá: tinh thần đoàn kết, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của đội ngũ cán bộ, nghệ sĩ, VĐV, người lao động trong toàn ngành.

Từ những buổi tập luyện miệt mài, những chuyến điền dã sưu tầm văn hóa đến những sân khấu nghệ thuật rực sáng, tất cả đã tạo nên bức tranh rực rỡ, khẳng định sức mạnh nội lực của ngành VHTTDL Thanh Hóa.

Với nền tảng ấy, ngành đã và đang tự tin bước vào giai đoạn mới, tiếp tục biến phong trào thi đua thành động lực mạnh mẽ cho sự phát triển, góp phần đưa Thanh Hóa trở thành một trong những trung tâm văn hóa, thể thao, du lịch lớn của cả nước.

(Còn tiếp)

(Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ VHTTDL thực hiện)