Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị định quy định về hoạt động Nghệ thuật biểu diễn: Nhất trí cao nhưng vẫn còn băn khoăn về phân cấp cho địa phương

VHO- Trình bày báo cáo thẩm tra về dự thảo Nghị định quy định về hoạt động Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) tại phiên họp lần thứ 46 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội diễn ra sáng qua 14.7, Chủ nhiệm Uỷ ban VH, GD, TN, TN&NĐ của Quốc hội Phan Thanh Bình cho biết, nhìn chung dự thảo Nghị định này đã sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung, quy định quan trọng; cắt giảm và đơn giản hóa được nhiều thủ tục hành chính.

 Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng chủ trì phiên họp

Trước đó, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện trình bày Tờ trình về dự thảo Nghị định quy định về hoạt động NTBD.

Cắt giảm 5/10 thủ tục hành chính

Theo Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện, dự thảo Nghị định lần này được xây dựng trên cơ sở kế thừa những quy định còn phù hợp tại Nghị định số 79/2012/NĐ-CP, Nghị định số 15/2016/NĐ-CP và sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ những quy định không còn phù hợp với thực tiễn quản lý. Trong thời gian chưa xây dựng được Luật Nghệ thuật biểu diễn thì Nghị định về hoạt động NTBD là căn cứ pháp lý cao nhất để cơ quan quản lý nhà nước cũng như tổ chức, cá nhân thực hiện quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm cụ thể trong hoạt động NTBD.

Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cho biết, Nghị định số 79/2012/NĐ-CP của Chính phủ và tiếp tục được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 15/2016/NĐ-CP của Chính phủ cơ bản đã tạo lập được hành lang pháp lý, đưa hoạt động NTBD phát triển theo chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước; tăng cường vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý Trung ương và địa phương; tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân hoạt động sáng tạo nghệ thuật, làm phong phú đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân, đồng thời củng cố, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Các quy định tại Nghị định cũng là cơ sở để thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra.

Tuy nhiên, sau 7 năm triển khai thực hiện, Nghị định số 79/2012/NĐ-CP và Nghị định số 15/2016/NĐ-CP đã phát sinh một số hạn chế, vướng mắc trong quá trình thực thi như việc phân định thẩm quyền giữa các cơ quan quản lý nhà nước và biện pháp quản lý cụ thể đối với từng hoạt động NTBD chưa hiệu quả dẫn đến nhiều trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng, nhưng chưa bị ngăn chặn, xử lý. Quy định cấp giấy phép trong lĩnh vực NTBD chưa thống nhất với hệ thống quy định pháp luật trong lĩnh vực khác đã tạo kẽ hở cho các đối tượng lợi dụng sự chồng chéo giữa các quy định để trục lợi. Biện pháp quản lý đối với hoạt động tổ chức cuộc thi, liên hoan các loại hình NTBD chưa phù hợp với thực tiễn trong khi nhu cầu của các tổ chức, cá nhân đối với hoạt động này có xu hướng tăng lên. Biện pháp quản lý đối với hoạt động kinh doanh dịch vụ tổ chức thi người đẹp, người mẫu và hoạt động dự thi người đẹp, người mẫu ở nước ngoài chưa phù hợp với thực tiễn dẫn đến những vướng mắc, bất cập trong hoạt động này. Biện pháp quản lý tác phẩm âm nhạc, sân khấu còn nhiều bất cập dẫn đến các tác động tiêu cực từ dư luận trong hoạt động công vụ của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.

Về bố cục, dự thảo Nghị định gồm 6 chương, 31 điều. Trong quá trình xây dựng dự thảo Nghị định, Bộ VHTTDL đã nghiên cứu, kế thừa, hoàn thiện các quy định còn phù hợp, đồng thời tiếp thu ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân để thể chế các chính sách đã được Chính phủ thông qua cho phù hợp với tình hình thực tế, thống nhất với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, quy định của pháp luật và thông lệ quốc tế. Trên tinh thần đó, dự thảo Nghị định có một số điểm mới nhằm thống nhất hệ thống pháp luật, đồng thời khắc phục vướng mắc, bất cập còn tồn tại như cắt giảm, đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước. So với quy định hiện nay, dự thảo Nghị định đã cắt giảm 5/10 thủ tục hành chính…

“Trong quá trình xây dựng Nghị định, Bộ VHTTDL thực hiện thêm một bước cắt giảm thủ tục cấp giấy phép cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài biểu diễn nghệ thuật tại Việt Nam vì nhận thấy đối tượng này đã được điều chỉnh theo quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh và cư trú, pháp luật về lao động. Các thủ tục hành chính còn lại được đơn giản hóa, thay đổi hình thức quản lý từ kiểm duyệt sang kiểm tra, xử lý vi phạm; chuyển từ thẩm định, phê duyệt nội dung biểu diễn nghệ thuật, bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu sang đăng ký hoạt động biểu diễn nghệ thuật”, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cho biết.

Báo cáo thẩm tra về dự thảo Nghị định này, Chủ nhiệm Uỷ ban VH, GD,TN,TN&NĐ của Quốc hội Phan Thanh Bình khẳng định, Ủy ban tán thành với sự cần thiết ban hành Nghị định quy định về hoạt động NTBD nhằm khắc phục những bất cập trong thực tiễn hoạt động NTBD hiện nay, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân trong hoạt động NTBD cũng như đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, quản lý xã hội về lĩnh vực này.

Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện trình bày Tờ trình tại phiên họp

Nhất trí cơ bản với nội dung dự thảo

Tuy nhiên, việc ban hành Nghị định chỉ là giải pháp trong điều kiện chưa thể xây dựng Luật hoặc Pháp lệnh, do vậy Ban soạn thảo lưu ý việc bảo đảm phù hợp với các nội dung về quyền hưởng thụ, tiếp cận văn hóa của mọi người dân đã được Hiến pháp 2013 quy định. “Nhìn chung, dự thảo Nghị định đã sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung, quy định so với các Nghị định liên quan; cắt giảm, đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính. Về cơ bản, Ủy ban thống nhất với tinh thần đổi mới công tác quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức được tự do sáng tạo, hưởng thụ giá trị nghệ thuật trong khuôn khổ pháp luật. Đồng thời, Ủy ban đề nghị Ban soạn thảo đánh giá kỹ tác động của các chính sách mới để đảm bảo hiệu lực và tính khả thi”, Chủ nhiệm Phan Thanh Bình nói.

Ông Bình cũng lưu ý Ban soạn thảo về việc bổ sung quy định cụ thể hơn đối với trường hợp trẻ em tham gia hoạt động NTBD vì thực tế hiện nay nhiều chương trình biểu diễn nghệ thuật, chương trình giải trí có sự tham gia của trẻ em. Ngoài ra, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội trong lồng ghép vấn đề bình đẳng giới để hoàn thiện dự thảo Nghị định.

 Tại phiên họp của Ủy ban TVQH, nhiều ý kiến cho rằng trong công tác quản lý hoạt động nghệ thuật biểu diễn đã tạo ra nhiều "quả ngọt" Ảnh: TRẦN HUẤN

Tham gia góp ý kiến cho nội dung dự thảo Nghị định, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng đây là lĩnh vực khó nhưng trong thời gian thực hiện 2 Nghị định trên “đã mang lại nhiều quả ngọt nhưng cũng còn nhiều trái đắng, cần phải có sự nhìn nhận thấu đáo và đảm bảo đúng định hướng trong việc sửa đổi, bổ sung, xây dựng Nghị định mới”. “Nghệ thuật phản ánh thời cuộc, phản ánh các vấn đề dân sinh nhưng trong thời gian qua, không thiếu các hoạt động biểu diễn lệch lạc, méo mó, chạy theo thị hiếu thị trường. Vì thế việc ban hành Nghị định mới trên cơ sở tiếp thu những điểm mạnh và khắc phục những điểm bất cập của 2 Nghị định cũ, theo hướng tăng cường cải cách thủ tục hành chính là việc nên làm. Tuy đây không phải là nghị định mới nhưng Chính phủ đã xin ý kiến Quốc hội, vì vậy tôi đánh giá cao về việc này và nhất trí cơ bản với nội dung của dự thảo Nghị định và báo cáo thẩm tra”, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết.

Tuy nhiên, cũng theo Phó Chủ tịch Phùng Quốc Hiển, Ban soạn thảo cần rà soát kỹ hơn để hoàn thiện dự thảo Nghị định theo hướng xem có điểm nào xung đột hoặc không phù hợp với các Luật khác hay không. Bên cạnh đó, ông Hiển bày tỏ không đồng tình với việc phân cấp để UBND cấp tỉnh, thành phố thực hiện quản lý tổ chức cuộc thi người đẹp, người mẫu theo địa bàn. “Bản chất của các cuộc thi người đẹp là để tôn vinh cái đẹp, là xu thế tốt. Thế nhưng thời gian qua có quá nhiều cuộc thi sắc đẹp và nếu không quản lý tốt thì đây sẽ trở thành ngành kinh doanh béo bở vì mục tiêu thu lợi nhuận không chính đáng, làm méo mó đi các hoạt động thi người đẹp, người mẫu. Không có một cuộc thi nào mà không có lùm xùm, làm tốn giấy mực của báo chí. Giờ nếu chúng ta lại phân cấp thêm cho các địa phương nữa thì liệu có quản lý được không? Quan điểm của tôi là cần có kiểm soát chặt chẽ, không nên phân cấp cho các địa phương”, Phó Chủ tịch Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh.

Đồng tình với ý kiến trên, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho rằng, thời gian qua đang có dấu hiệu “loạn” cuộc thi người đẹp, hoa khôi, hoa hậu… “Chúng ta nên quy định cấp nào được cấp phép để tránh tổ chức nhiều cuộc thi gây tốn kém thời gian và tiền bạc. Qua theo dõi các cuộc thi trên truyền hình, tôi thấy các cháu nhỏ hát những ca khúc, bài hát của người lớn, ăn mặc như người lớn. Phải chăng cuộc thi đã làm các cháu “già” đi, mất cả tuổi thơ? Cho nên cần có quy định chặt chẽ trong việc tổ chức các cuộc thi, biểu diễn nghệ thuật”. 

THU SÂM; ảnh: TRỌNG ĐỨC