Nhất trí cao nhiều nội dung của Chương trình

VHO - Cho ý kiến về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035, hầu hết đại biểu đánh giá cao cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra đã chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu; hồ sơ dự thảo Chương trình đủ điều kiện trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8.

 Đây là một trong những nội dung tại phiên họp lần thứ 38 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra sáng qua 8.10, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp.

Chương trình gồm 10 nội dung thành phần

Trình bày báo cáo tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy cho biết, nội dung cơ bản của Chương trình gồm 7 mục tiêu tổng quát và 9 nhóm mục tiêu cụ thể đến năm 2030 và 9 nhóm mục tiêu cụ thể đến năm 2035.

Về nội dung thành phần, Chương trình được thiết kế gồm 10 nội dung, cụ thể: Phát triển con người Việt Nam có nhân cách, lối sống tốt đẹp; Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh; Phát triển hệ thống hạ tầng, cảnh quan, thiết chế văn hóa đồng bộ, hiệu quả; Nâng cao hiệu quả thông tin tuyên truyền và giáo dục văn hóa; Bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc; Thúc đẩy phát triển văn học, nghệ thuật; Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa; Đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ trong lĩnh vực văn hóa; Phát triển nguồn nhân lực văn hóa; Hội nhập quốc tế, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại và lan tỏa các giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới; Tăng cường công tác giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình, nâng cao năng lực thực hiện Chương trình, truyền thông, tuyên truyền về Chương trình.

Về đối tượng, phạm vi của Chương trình, dự kiến bao gồm đầu tư xây dựng và hoạt động của các Trung tâm văn hóa Việt Nam tại một số quốc gia có mối quan hệ văn hóa lâu dài với nước ta. Nội dung này nằm ngoài phạm vi quy định tại khoản 9 Điều 4 của Luật Đầu tư công. Về thời gian thực hiện Chương trình, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép Chương trình thực hiện là 2025-2035. Tiếp đó, thống nhất quản lý các Chương trình, dự án liên quan đến phát triển văn hóa đã được phê duyệt, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép các chương trình, dự án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt được nêu tại Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư (mục 4.1.b Phần I) nhưng chưa được bố trí kinh phí hoặc chưa có kế hoạch triển khai cụ thể trong giai đoạn 2026-2030 sẽ được thực hiện thống nhất trong Chương trình này để tập trung cao nhất các nguồn lực, hướng tới hiệu quả đầu tư tốt hơn và sớm đạt được mục tiêu đề ra...

Đủ điều kiện trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8

Báo cáo thẩm tra đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, hồ sơ Chương trình đã cơ bản đáp ứng yêu cầu theo quy định của pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8.

Về mục tiêu thực hiện Chương trình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho biết, Ủy ban nhận thấy, cơ quan chủ trì soạn thảo đã nghiên cứu, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, rà soát, chỉnh sửa các mục tiêu theo hướng tránh trùng lặp với các chương trình, dự án đã được phê duyệt hoặc đang triển khai. Mục tiêu của Chương trình cũng bảo đảm tính khái quát hơn tại mục tiêu tổng quát; Rà soát sự phù hợp, mối quan hệ logic giữa mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể; Bổ sung một số nội dung để bảo đảm tính đồng bộ giữa xây dựng, vận hành hiệu quả thiết chế văn hóa cơ sở; bổ sung số liệu cụ thể về di tích; Chỉnh sửa một số mục tiêu bảo đảm tính sát thực, khả thi. “Ủy ban cơ bản nhất trí với những nội dung chỉnh lý về mục tiêu trong dự thảo Nghị quyết”, ông Vinh nói.

Bên cạnh đó, Báo cáo thẩm tra cho biết, Ủy ban nhất trí với phạm vi của Chương trình. Chương trình được thực hiện trên phạm vi cả nước và tại một số quốc gia có mối quan hệ, tương tác văn hóa lâu dài với Việt Nam, có đông đảo người Việt Nam sinh sống, lao động học tập. Về việc không chuyển dự án số 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 vào Chương trình, Ủy ban tán thành do mỗi chương trình, dự án có mục tiêu và giai đoạn thực hiện khác nhau. Về việc đầu tư, xây dựng Trung tâm văn hóa Việt Nam tại nước ngoài, Ủy ban nhất trí và cho rằng đây là việc làm cần thiết, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước. Các ý kiến của đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 7 băn khoăn về nội dung này đã được giải trình cụ thể trong Báo cáo tiếp thu, giải trình của Bộ VHTTDL. Tiếp thu ý kiến đại biểu, Chính phủ đã bổ sung Phụ lục số 10 về hoạt động của các Trung tâm văn hóa Việt Nam tại nước ngoài hiện nay để làm rõ cơ cấu tổ chức, đánh giá hiệu quả hoạt động của các Trung tâm. Ủy ban thống nhất quy định nội dung này trong Chương trình (là một trong những cơ chế đặc thù thực hiện khác quy định của Luật Đầu tư công).

Ngoài ra Ủy ban cũng thống nhất với đề xuất của Chính phủ về thời gian thực hiện Chương trình, từ năm 2025 đến hết năm 2035. Trong đó, năm 2025 tập trung thực hiện nhiệm vụ xây dựng khung pháp lý, cơ chế chỉ đạo, điều phối, vận hành, tiêu chí, phương pháp quản lý, giám sát, đánh giá hiệu quả thực hiện cũng như chuẩn bị các nguồn lực đầu tư; Giai đoạn 2026-2030, tập trung giải quyết các vấn đề hạn chế, thách thức đặt ra trong thời gian qua; Giai đoạn 2031-2035, tiếp tục phát triển văn hóa trở thành sức mạnh nội sinh, động lực để phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.

Tiếp tục rà soát để đảm bảo tính khả thi, đồng bộ...

Góp ý về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh đánh giá, đây là Chương trình có ý nghĩa to lớn với những mục tiêu quan trọng nhằm hoàn thiện nhân cách, chuẩn mực đạo đức, bản sắc, bản lĩnh, hệ giá trị con người, gia đình Việt Nam, xây dựng môi trường văn hóa, bảo tồn, phát huy các giá trị của văn hóa dân tộc... Đây là những mục tiêu vô cùng quan trọng, có tác động sâu rộng đến đất nước và con người Việt Nam. Vì thế, về quan điểm của Ủy ban Tài chính - Ngân sách, chừng ấy ngân sách như đề xuất hay nhiều hơn nữa thì cũng cần làm, đáng làm và đáng để bỏ ra làm. Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cũng cho rằng cần phải tính toán đến khả năng giải ngân của các dự án cũng như thời gian triển khai và phải có sự chuẩn bị tốt thì mới đạt được mục tiêu đề ra.

Nhất trí với Tờ trình cũng như báo cáo thẩm tra của Chương trình, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà nêu quan điểm về đề xuất xây dựng Trung tâm văn hóa Việt Nam tại nước ngoài. Theo đó Ủy ban Đối ngoại nhất trí với chủ trương phát triển các Trung tâm văn hóa Việt Nam tại nước ngoài. Hiện chúng ta có hai Trung tâm tại Pháp và Lào, bước đầu các trung tâm này hoạt động có hiệu quả. Tuy nhiên cũng còn một số hạn chế, bất cập về nội dung hoạt động, cơ chế vận hành, công tác duy tu, bảo dưỡng. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho biết, đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng của Chính phủ cũng như của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đã trình được hồ sơ tương đối đầy đủ. “Tôi thống nhất với sự cần thiết đầu tư Chương trình và chúng tôi thấy rằng tại thời điểm hiện nay, việc đầu tư Chương trình đã có đầy đủ căn cứ chính trị, pháp lý, khoa học và thực tiễn. Qua xem xét các hồ sơ gửi cho Thường vụ, chúng tôi thấy hồ sơ đã đáp ứng yêu cầu theo quy định của pháp luật. Chúng tôi đề nghị Chính phủ, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục phối hợp với các cơ quan có liên quan để trình xin ý kiến của cơ quan có thẩm quyền xem những vấn đề gì còn cần phải xin ý kiến của cơ quan có thẩm quyền”, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nêu quan điểm và cho biết Ủy ban đồng tình với phạm vi, quy mô của chương trình; đề xuất đầu tư Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại nước ngoài và thời gian thực hiện Chương trình.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Bộ VHTTDL tiếp tục rà soát để đảm bảo tính khả thi, đồng bộ, mục tiêu tổng quát của Chương trình; phải bám sát chủ trương, đường lối của Đảng về phát triển văn hóa con người Việt Nam, cập nhật kịp thời các chủ trương mới. Chủ tịch Quốc hội lưu ý ban soạn thảo, dù nội dung Chương trình tập trung vào nhiều hoạt động, nhiều lĩnh vực nhưng phải chú ý đến nền tảng là lĩnh vực văn hóa cơ sở và cần đẩy mạnh nếp sống văn hóa trong các cơ quan, đơn vị. Nhắc lại chỉ đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tại Hội nghị Trung ương 10 là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương với phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa nên theo hướng mới là phân cấp, phân quyền, việc gì Trung ương làm, việc gì địa phương làm. Trung ương chỉ giám sát, đôn đốc, nhắc nhở, định hướng cho địa phương làm cho tốt. Chính phủ và cơ quan chủ trì soạn thảo đã thể hiện rõ quyết tâm này vào nội dung Chương trình.