Khi âm nhạc kết nối triệu trái tim Việt Nam

PGS.TS BÙI HOÀI SƠN

VHO - Hà Nội đã trở thành “trái tim” của những đại nhạc hội lịch sử, khi ba “concert quốc gia” liên tiếp: V Concert - Rạng rỡ Việt Nam, V Fest - Thanh xuân rực rỡ và Tổ quốc trong tim - cùng hòa chung giai điệu tự hào, hướng về kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9.

Không chỉ là những bữa tiệc âm nhạc mãn nhãn, đây còn là minh chứng sống động cho sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam, khi âm nhạc trở thành sợi dây kết nối triệu trái tim, khơi dậy tinh thần dân tộc và lan tỏa hình ảnh đất nước ra khắp năm châu. 

 Âm nhạc, từ ngàn đời nay, luôn là tiếng nói chung của nhân loại, thứ ngôn ngữ không cần phiên dịch nhưng có thể chạm đến sâu thẳm trái tim con người.

Trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh hình ảnh quốc gia, âm nhạc và nghệ thuật biểu diễn đang trở thành một công cụ sức mạnh mềm vô cùng hiệu quả, góp phần định hình bản sắc và khẳng định vị thế Việt Nam trên trường quốc tế. Nếu sức mạnh cứng được đo bằng tiềm lực kinh tế hay quân sự, thì sức mạnh mềm chinh phục thế giới bằng vẻ đẹp, cảm xúc và những giá trị tinh thần. 

Những “concert quốc gia” gần đây đã chứng minh điều đó một cách thuyết phục. Trên sân khấu, khi tiếng nhạc vang lên, ánh sáng rực rỡ bao trùm không gian, hàng chục nghìn khán giả hòa giọng hát, vẫy cờ đỏ sao vàng trong niềm tự hào, chúng ta thấy rõ sức mạnh gắn kết cộng đồng mà không một bài diễn văn hay con số thống kê nào có thể tạo ra.

Đó là khoảnh khắc mà mọi khoảng cách về tuổi tác, vùng miền, thậm chí cả quốc tịch đều bị xóa nhòa, để mỗi người trở thành một phần của dòng chảy yêu nước và khát vọng chung. 

Từ góc độ phát triển công nghiệp văn hóa, mỗi “concert quốc gia” là một sản phẩm tổng hợp của sáng tạo, công nghệ, tổ chức sự kiện, marketing và truyền thông. Nó không chỉ dừng ở giá trị nghệ thuật, mà còn tạo ra hiệu ứng lan tỏa về kinh tế, du lịch, thậm chí cả ngoại giao.

Khi âm nhạc được nâng tầm thành một sức mạnh mềm, nó không chỉ gợi nhớ về lịch sử, truyền thống, mà còn mở ra một tương lai đầy tự tin, nơi Việt Nam có thể bước ra thế giới với bản sắc riêng, tiếng nói riêng và sức cuốn hút không thể trộn lẫn. 

Tinh thần dân tộc không phải là khái niệm xa vời mà được cảm nhận rõ rệt trong từng khoảnh khắc của chuỗi “concert quốc gia”. Những giai điệu từng đồng hành cùng dân tộc qua chiến tranh, như Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng, Tiến quân ca, vang lên giữa thời bình trong ánh mắt rạng ngời của lớp trẻ, đã trở thành chất xúc tác mạnh mẽ khơi dậy ký ức lịch sử.

Cùng lúc, những sáng tác mới mang hơi thở đương đại lại mở ra một không gian kết nối để thế hệ trẻ cảm nhận được niềm tự hào và trách nhiệm với đất nước. Chính sự kết hợp này tạo nên một cây cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, để tinh thần dân tộc không chỉ được gìn giữ mà còn được làm mới, lan tỏa mạnh mẽ hơn. 

Điểm đặc biệt của các “concert quốc gia” năm nay là không chỉ khán giả Thủ đô, mà còn rất đông người dân từ khắp mọi miền, kể cả kiều bào, đã tìm về Hà Nội để hòa mình vào bầu không khí ấy. Họ không chỉ xem một buổi diễn, mà còn sống trong một lễ hội văn hóa, nơi mọi khoảng cách tuổi tác, vùng miền bị xóa nhòa, chỉ còn chung nhịp đập của tình yêu Tổ quốc.

Những khoảnh khắc ấy đã trở thành minh chứng sống động rằng, tinh thần đoàn kết và niềm tự hào Việt Nam, một khi được nuôi dưỡng bằng nghệ thuật, sẽ là sức mạnh vô hình nhưng bền bỉ, dẫn dắt dân tộc vững bước trong kỷ nguyên mới. 

Chuỗi “concert quốc gia” không chỉ là những đêm nhạc mãn nhãn, mà còn là minh chứng rõ nét cho cách âm nhạc và nghệ thuật biểu diễn đang góp phần định hình bản sắc văn hóa Việt Nam trong thời kỳ mới. 

Điểm đáng chú ý là ở mỗi concert, từ phục trang của nghệ sĩ, đạo cụ sân khấu, cho tới hình ảnh, màu sắc, đều được tính toán kỹ lưỡng để truyền tải thông điệp văn hóa. Hình ảnh nón lá, áo dài, trống đồng, hoa sen xuất hiện không gượng ép, mà hòa quyện tự nhiên vào bối cảnh hiện đại, khiến khán giả vừa thấy thân thuộc, vừa cảm nhận được sự mới mẻ.

Chính sự hòa trộn này đã góp phần tạo nên “thương hiệu” cho các concert quốc gia - một thương hiệu âm nhạc mang bản sắc Việt, nhưng đủ sức chinh phục khán giả toàn cầu. 

Ở góc độ dài hạn, đây là cách thức hiệu quả để âm nhạc trở thành kênh quảng bá văn hóa, khi mỗi chương trình là một “bức tranh sống” về Việt Nam, giàu cảm xúc và sáng tạo. Từ đó, hình ảnh đất nước được khắc sâu trong tâm trí khán giả, không chỉ qua những giai điệu, mà còn qua thông điệp văn hóa thấm đẫm trong từng chi tiết của đại nhạc hội. 

Giá trị lớn nhất mà các concert quốc gia mang lại không nằm ở số lượng khán giả, doanh thu hay hiệu ứng truyền thông, mà ở khả năng bồi đắp niềm tự hào và khát vọng chung.

Đây chính là chất keo vô hình nhưng bền bỉ, gắn kết xã hội, giúp dân tộc vững vàng trước những thử thách của thời đại. Mỗi giai điệu, mỗi hình ảnh, mỗi màn trình diễn trên sân khấu đều trở thành lời nhắc nhở rằng chúng ta có một lịch sử để tự hào, một hiện tại để sống trọn, và một tương lai để cùng kiến tạo. 

Tuy nhiên, để giá trị ấy không chỉ dừng lại ở những khoảnh khắc thăng hoa, Việt Nam cần một chiến lược dài hơi nhằm duy trì và nâng tầm các concert quốc gia như một thương hiệu văn hóa quốc gia.

Điều này đòi hỏi sự đầu tư đồng bộ vào kịch bản, nội dung và công nghệ biểu diễn; sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành văn hóa, du lịch, ẩm thực, thời trang để hình thành chuỗi giá trị công nghiệp văn hóa; và đặc biệt, bảo đảm mỗi chương trình đều mang một thông điệp rõ ràng, vừa khắc họa bản sắc Việt, vừa mở ra cánh cửa hội nhập với thế giới. 

Bởi lẽ, khi âm nhạc chạm tới trái tim, nó có thể vượt qua mọi ranh giới, kết nối những con người ở cách nhau nửa vòng Trái Đất, đưa hình ảnh Việt Nam đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Từ những sân khấu rực rỡ ánh đèn của các concert quốc gia, một khát vọng Việt Nam mới đang được nuôi dưỡng - khát vọng về một đất nước không chỉ giàu mạnh về kinh tế, mà còn tỏa sáng bằng văn hóa, để mỗi người dân, dù ở bất cứ nơi đâu, đều có thể tự hào khi nói: “Tôi là người Việt Nam”.

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc