Đột phá trong tư duy lập pháp vì sự phát triển bền vững đất nước

VHO - Ngày 21.10 vừa qua, tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài phát biểu quan trọng, trong đó yêu cầu tiếp tục đổi mới mạnh mẽ công tác lập pháp; chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý Nhà nước vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển; tư duy quản lý không cứng nhắc, dứt khoát từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”.

 Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm đã đặt ra một định hướng đổi mới mạnh mẽ trong công tác lập pháp, một định hướng bắt nguồn từ nhu cầu bức thiết của Việt Nam trong thời đại toàn cầu hóa và cạnh tranh gay gắt. Tư tưởng này không chỉ phản ánh yêu cầu quản lý Nhà nước chặt chẽ mà còn đề cao sự sáng tạo và giải phóng năng lực sản xuất.

1 Trong bối cảnh Việt Nam đang hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững và tăng cường vị thế quốc gia trên trường quốc tế, đây là lời kêu gọi khích lệ sự sáng tạo của mỗi cá nhân, mỗi doanh nghiệp và tổ chức, nhằm phát huy hết những tiềm lực quý giá mà đất nước đang có.

Tổng Bí thư đã nhấn mạnh việc từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm” không chỉ là một thay đổi trong quan điểm mà còn là một chuyển biến chiến lược để luật pháp thực sự “đồng hành” cùng phát triển. Trong nhiều năm, Việt Nam đã chịu nhiều tác động từ những quy định quản lý đôi khi cứng nhắc, dẫn đến tình trạng rào cản cho những ý tưởng mới. Từ bỏ tư duy nặng về cấm đoán, chuyển sang hướng khuyến khích và thúc đẩy sự đổi mới là bước chuyển lớn, đặt ra một hành trình để luật pháp trở thành nền tảng thúc đẩy chứ không phải “điểm nghẽn” của “điểm nghẽn”, kìm hãm sự phát triển của đất nước.

Thông điệp của Tổng Bí thư phản ánh tinh thần, xu hướng toàn cầu, theo kịp các quốc gia phát triển trong khu vực và thế giới, nơi mà các quy định pháp lý đã trở thành những công cụ linh hoạt, tạo ra không gian cho công nghệ, thương mại và đầu tư phát triển. Để phát triển và không bị bỏ lại phía sau, Việt Nam cần sẵn sàng đổi mới, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và loại bỏ các thủ tục hành chính không còn phù hợp. Đây là hướng đi không dễ dàng, đòi hỏi tầm nhìn xa và quyết tâm cải cách triệt để. Trong chiến lược này, không chỉ riêng những người làm luật mà cả các nhà lãnh đạo, quản lý đều phải chịu trách nhiệm kiểm soát quyền lực một cách minh bạch và chống lại những lợi ích nhóm đang cản trở tiến trình phát triển. Tầm nhìn của Tổng Bí thư hướng đến một nền lập pháp vừa ổn định nhưng linh hoạt, vừa có giá trị lâu dài mà không phức tạp, giúp Việt Nam đi trước đón đầu trong cách mạng công nghệ và chuyển đổi số.

Tổng Bí thư kêu gọi xây dựng hành lang pháp lý mới không chỉ là để điều chỉnh, mà là để “tạo đột phá”, mở ra không gian cho cuộc cách mạng chuyển đổi số, đón đầu những xu hướng phát triển toàn cầu. Điều này đòi hỏi luật pháp phải tinh gọn, tập trung vào những nguyên tắc cốt lõi, tránh ôm đồm và không đi sâu vào những chi tiết thừa. Một hành lang pháp lý được xây dựng tốt sẽ giúp phát huy toàn bộ tiềm năng nội tại của đất nước, giúp Việt Nam đẩy mạnh chuyển đổi số, thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển trong mọi lĩnh vực, từ kinh tế, giáo dục đến xã hội. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu thay đổi không ngừng và các quốc gia cạnh tranh quyết liệt, Việt Nam không thể trì hoãn cải cách. Đây là thời điểm cần tinh thần dũng cảm, để chính sách pháp luật thực sự trở thành động lực thúc đẩy, đưa đất nước không chỉ vươn lên mà còn tạo nên những dấu ấn khác biệt trong khu vực và thế giới.

2 Xây dựng hành lang pháp lý cho những xu hướng và vấn đề mới có ý nghĩa quan trọng và cấp thiết đối với cuộc cách mạng chuyển đổi số, đồng thời tạo động lực cho sự phát triển đột phá của đất nước trong các năm tới. Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, luật pháp cần đóng vai trò không chỉ là công cụ điều tiết mà còn là nền tảng hỗ trợ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, giúp Việt Nam đón đầu và khai thác tối đa tiềm năng của cách mạng số.

Việc thiết lập một hành lang pháp lý linh hoạt và tiên tiến sẽ giúp đất nước giải quyết được các thách thức mà các xu hướng công nghệ mới đặt ra, như trí tuệ nhân tạo, chuỗi khối, dữ liệu lớn, và các mô hình kinh doanh mới dựa trên công nghệ số. Những xu hướng này không chỉ thay đổi cách mà các doanh nghiệp vận hành mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế, xã hội và đời sống của người dân. Một hành lang pháp lý được xây dựng kịp thời sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thử nghiệm, áp dụng công nghệ mới, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và các bên liên quan.

Ngoài ra, pháp lý ổn định và tiên tiến sẽ giúp khơi thông nguồn lực và thu hút đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao, tạo nền móng cho những sáng tạo đột phá. Điều này cũng mang lại sự hấp dẫn cho các nhà đầu tư quốc tế khi nhận thấy Việt Nam cam kết hỗ trợ và thúc đẩy môi trường kinh doanh công nghệ, qua đó thúc đẩy tốc độ hội nhập quốc tế của Việt Nam. Hơn nữa, hành lang pháp lý rõ ràng sẽ giúp các doanh nghiệp nội địa có được một khuôn khổ an toàn để triển khai các dự án chuyển đổi số, từ đó nâng cao năng suất và tính cạnh tranh của nền kinh tế.

Quan trọng hơn, các quy định pháp lý cho chuyển đổi số không chỉ mang tính quản lý mà còn thúc đẩy phát triển bền vững, tạo điều kiện cho một nền kinh tế thông minh, thích ứng nhanh với thay đổi của thị trường toàn cầu. Với cách tiếp cận cởi mở và linh hoạt, Việt Nam sẽ có khả năng tạo đột phá, không chỉ ở các lĩnh vực công nghệ mà còn trong giáo dục, y tế, và quản trị xã hội, đưa đất nước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ, sáng tạo và bền vững trong tương lai.

Như vậy, trong bối cảnh thế giới đang biến đổi không ngừng, tư duy lập pháp của Việt Nam cần một cuộc đổi mới sâu rộng và mạnh mẽ để tạo ra nền tảng pháp lý vững chắc cho sự phát triển bền vững. Những chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã mở ra một tầm nhìn tiên phong, nơi pháp luật không còn là rào cản mà trở thành động lực khuyến khích sáng tạo và giải phóng toàn bộ tiềm năng sản xuất của quốc gia.

Chuyển biến trong tư duy lập pháp này là cột mốc quan trọng để tạo nên một Việt Nam hiện đại, tự tin tiến bước trong hội nhập quốc tế và cam kết phát triển bền vững. Đó là con đường mà luật pháp không chỉ quản lý mà còn dẫn dắt, định hướng cho sự phát triển đột phá của đất nước trong thời đại mới.